Sipra Avaratra
| |||||
Fanjakana | |||||
---|---|---|---|---|---|
Statut politique | Sécession de Chypre depuis le 15 novembre 1983, reconnue seulement par la Turquie | ||||
Capitale | Lefkoşa (Nicosie) 35°10′N 33°21′E / 35.167°N 33.350°E | ||||
Governemanta - Président - Premier Ministre |
Mustafa Akıncı Hüseyin Özgürgün | ||||
Jeografia | |||||
Velarantany | 3 355 km² | ||||
Demôgrafia | |||||
Isam-ponina (2012) | 294 906[1] hab. | ||||
Hakitroka | 78 hab./km² | ||||
Fiteny | Turc | ||||
Toe-karena | |||||
PIB (2004) · PIB/hab. |
1,766 G$ 8 095 $US | ||||
Sandam-bola | Livre turque[2] (TRY )
| ||||
Hafa | |||||
Ora | UTC +2UTC+3 à l’heure d'été. | ||||
Domaine internet | .nc.tr[3] ou .cy | ||||
Indicatif téléphonique | +90 (392)[4] | ||||
Hiram-pirenena | İstiklâl Marşı[5] |
I Sipra Avaratra na Kiprosy Avaratra na Kipra Avaratra dia fanjakana izay tsy misy manaiky afa-tsy i Torkia, ao amin'ny tapany avaratra atsinanan' ny nosy Kiprosy. Nanambara samirery ny fahaleovan-tenany izy tamin’ ny 15 Novambra 1983, sivy taona tarian’ ny fidirana an-tsehatry ny tafika torka tamin’ ny taona 1974 hanoherana ny fanakambanana an’ ilay nosy amin’ i Grisia (na Gresy) izay nataon’ andia-manam-boninahitra miaramiala kipriôta mpanongam-panjakana tao amin’ ny mpiambim-pirenena kipriôta izay notarihin’ i Níkos Sampsón taorian’ ny fanonganana ny filoham-pirenena Makários III. Ity firenena ity dia tsy misy mankato ny fahaleovan-tenany afa-tsy i Torkia. Nankato azy nandritra ny fotoana fohy i Pakistàna.
Atao hoe Repoblika Torkan' i Kiprosy Avaratra na Repoblika Torkan' i Kipra Avaratra na Repoblika Torkan' i Sipra Avaratra koa izy amin' ny teny malagasy, fa Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (hafohezina amin' ny hoe Kuzey Kıbrıs sy KKTC) kosa i Kiprosy Avaratra amin' ny teny torka, ary Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (hafohezina amin' ny hoe Βόρεια Κύπρος na ΤΔΒΚ) amin' ny teny grika ankehitriny.
I Torkia irery, izay nibodo azy sy nanohana azy (ara-toekarena sy ara-diplômasia) no mankato ny fahaleovan-tenan’ i Kipra Avaratra izay ataon’ ny Firenena Mikambana sy ny Filankevitr' i Eorôpa ho tapany avaratra amin' ny Repoblilkan' i Kipra. Mametraka miaramila 30 000 ny tafika torka ary nitondra Torka miisa 120 000 avy any Anatôlia nanomboka tamin’ ny taona 1974. Amin’ izao dia vitsy kokoa noho ny mpifindra monina avy any Torkia ny Kipriôta torka tompontany.
Tamin’ ny taona 2004 dia nisy ny paika fampiraisana (atao hoe Tetika Annan) natolotry ny Firenena Mikambana hanaovana fitsapan-kevi-bahoaka mba hampidirana ny Repoblikan' i Kipra ao amin’ ny Vondrona Eorôpeana. Nanaiky izany paika izany ny 65 %n’ ny Kipriôta torka satria izany dia ahafahany mahazo fizakan-tena ao amin’ ny fitondrana kipriôta, sady manokatra "tsipika maitso", nefa nanda izany ny 75 %n’ ny mpifidy kipriôta grika satria mametra ho 33 % ny isan’ ny mpitsoa-ponenana mahazo alalana hody any aminy sy hitondra ny fananany mody izany.
Izany vokatry ny fitsapan-kevi-bahoaka izany dia nisakana ny fanambarana ny ankolafy torka amin’ ny ankolafy grika hankatoavin’ ny fianakaviambe iraisam-pirenena. Na dia tsy ara-dalàna aza dia tsy ao amin’ ny Vondrona Eorôpeana ny ampahan-tany torka sady tsy tafiditra ao amin’ ny fivondronana ara-toekarena, ara-bola, ara-ketra na ara-padintseranana, ary tsy isan’ ny Erana Schengen izay ikambanan’ ny Repoblikan' i Kipra. Ny singa hafa manakana ny fampirasana an’ ilay nosy dia ny ezaka tsy nahomby nataon’ ny Vondrona Eorôpeana mba hankatoavan’ i Torkia ny fisian’ ny Repobikan' i Kipra.
Nanomboka tamin’ ny taona 2004 no naneken’ ny Fikambanam-Piaraha-Miasa Silamo ny maha firenena mpanatrika an’ i Kipra Avaratra izay nomeny ny anarana hoe "Fanjakana Torkan' i Kipra". I Gambia sy i Pakistàna no firenena vitsy maniry ny hiheverana an’ i Kipra Avaratra ho fanjakana manana zo feno amin’ ny maha firenena azy.
Jereo koa
hanovaFirenena ao Eorôpa
Albania - Alemaina - Andôra - Aotrisy - Belzika - Bielôrosia - Bolgaria - Bôsnia-Herzegôvina - Danemarka - Espaina - Estônia - Fanjakana Mitambatra - Finlandy - Frantsa - Grisia (na Gresy) - Hôngria (na Hongaria) - Irlanda - Islandy - Italia - Jeôrjia - Kipra (na Sipra) - Krôasia (na Krôatia) - Letônia - Liktenstaina - Litoania - Loksemborga - Masedônia Avaratra (na Makedônia Avaratra)- Malta - Môldavia - Môntenegrô - Nederlandy - Nôrvezy - Okraina - Pôlônia - Pôrtogaly - Tsekia - Romania - Rosia - San-Marîno - Serbia - Slôvakia - Slôvenia - Soeda - Soisa - Tsekia - Vatikàna.
Ireo firenana ao Eorôpa mbola misy tsy mankato
Abkazia (misy tapany ao Azia) - Karabaga Ambony (misy tapany ao Azia) - Kipra Avaratra (na Sipra Avaratra) - Kôsôvô - Ôsetia Atsimo - Transnistria