Fiteny afrikansa

Ny fiteny afrikansa dia fiteny nisampana avy amin' ny fiteny neerlandey, tenenina ao Afrika Atsimo. Ny teny hoe afrikaans amin' ny fiteny neerlandey dia midika hoe "afrikanina". Ny mpiteny afrikansa dia ireo mpanjana-tany neerlandey tonga tany Afrika Atsimo, antsoina koa hoe Bôera (Boers), teny midika hoe "tantsaha" na "mpiompy" amin' ny fiteniny. Tsy ny fotsy hoditra fotsiny akory no miteny afrikansa fa ny safiotra ihany koa, indrindraindrindra ao amin' ny faritanin' i Cap Andrefana sy Cap Avaratra. Ao amin' ny sampam-piteny jermanika ny fiteny afrikansa.

Tantara

Fiforonany

Niova ny fiteny afrikansa rehefa nandeha ny fotoana, avy amin' ny fiteny neerlandey izay fitenin' ny fotsy hoditra voalohany tao Cape. Nanomboka tamin' ny faramparan' ny taonjato faha-17, ny endriky ny fiteny nederlandey tenenina tany Cape dia niteraka fahasamihafana, indrindra amin' ny fandrafetan-teny, ary koa amin' ny fanononana sy amin' ny lantom-peo, ary, amin' ny lafiny kely kokoa, amin' ny fandrafetana fehezanteny sy ny voambolana, avy amin' ny an' i Nederlandy, na dia mbola mitovitovy ihany ny fomba fiteny ka nahafahana mifanakalo hevitra. Tsy ela ny mpijirika tonga, izay niteny alemàna sy frantsay, dia nifindra ho amin' ny fampiasana ny fiteny neerlandey sy afrikansa tatỳ aoriana. Ny fizotry ny fiovan' ny fiteny dia nisy niharan' ny fiteny ampiasain' ny andevo, ny Kôikôy, ny olona samy hafa fiaviana, ary koa ny Malein' i Cape, ny Zolo, ny Britanika ary ny Pôrtogey.

Fahazoana sata ôfisialy

Raha mbola mijanona ho fiteny ôfisialy ny fiteny neerlandein' i Nederlandy, ny fitenim-paritra vaovao, fantatra matetika amin' ny hoe "fiteny neerlandein' i Cape" na "fiteny neerlandey afrikana", na "fiteny neerlandein-dakozia", na taal (midika hoe "fiteny" amin' ny teny afrikansa), dia lasa fiteny mahaleo tena tamin' ny taonjato faha-19, ka napiasain' ny mpanoratra afrikaenera maro. Tamin' ny fanapahan-kevitry ny Antenimiera tamin' ny taona 1925, ny fiteny afrikansa dia nahazo sata mitovy amin' ny fiteny neerlandey ka lasa iray amin' ny fiteny ôfisialy roa (ny fiteny anglisy no faharoa) tao amin' ny Union of South Africa ("Fiombonan' i Afrika Atsimo"). Ankehitriny, ny fiteny afrikansa dia ekena ho anisan' ny fiteny ôfisialy iraika ambin' ny folo ao Afrika Atsimo, ary izy no fiteny fahatelo be mpampiasa indrindra ao amin' io firenena io.

Fampianarana

Tamin' ny volana Jona 2013 dia nampidirin' ny Departemantan' ny Fanabeazana Fototra ho fiteny afrikana tsy maintsy ianaran' ny mpianatra rehetra ny fiteny afrikansa. Ny fiteny afrikansa koa dia ampianarina any amin' ny oniversite maro ivelan' i Afrika Atsimo, anisan' izany ny any Nederlandy, ny any Belzika, ny any Alemaina, ny any Pôlônina, ny any Rosia ary ny any Etazonia.

Jereo koa

• Fiteny aty Afrika

• Fiteny jermanika
• Fiteny ao Afrika Atsimo
• Afrikanera (vahoaka)

Fiteny be mpampiasa ao Afrika

• Ireto ireo fiteny be mpampiasa ao Afrika: ny fiteny afrikansa, agny, amharika, anglisy, arabo, bambara, baole, berbera, bete, diola, fanga, fola (na fiteny peola), frantsay, haosa, iôroba, kitoba, lingala, malagasy, môre, pôrtogey, soahily, sômaly, sôninke, soso, tigrinia, vôlôfo ary zolo.