Fiteny ôfisialy

• Ny fiteny ôfisialy na teny ôfisialy dia fiteny manana sata manokana voalazan'ny lalàm-panorenana na ny rijantenin-dalàna hafa fa ampiasain' ny fitondram-panjakana sy ny fandraharahana ary ny fampianarana ao amin' ny firenena na fanjakana na fikambanana iray. Tsy maintsy ampiasain' ny sampan-draharaham-panjakana (ny rantsamangaika ao amin' ny governemanta, ny fitsarana, ny boky firaketana ny raharaham-panjakana, sns) ny fiteny ôfisialy. Misy ny firenena manana fiteny ôfisialy tokana, misy ny manana maro, ary misy ny tsy manana. I Belzika sy i Loksamborga dia manao ny fiteny frantsay, ny fiteny neerlandey ary ny fiteny alemàna ho fiteny ôfisialy. Fiteny ôfisialy ao Kamerona sy ao Kanadà ny fiteny frantsay sy ny fiteny anglisy. Tsy misy afa-tsy ny fiteny frantsay no fiteny ôfisialy ao Frantsa. Tsy manana fiteny ôfisialy (faritan' ny lalàmpanorenana) i Etazonia nefa ny fanjakana federaly sasany ao aminy dia nisafidy ny fiteny anglisy. Ny Firenena Mikambana dia manao ny fiteny arabo, anglisy, espaniôla, frantsay, mandarina (sinoa) ary rosiana ho fiteny ôfisialy.

Antontanisa

Ireto fiteny manaraka ireto dia ôfisialy (araka ny lalàna na tsia) any amin' ny firenena sy fanjakana telo na mihoatra. Amin' ny toe-javatra sasany, ny fiteny iray dia mety ho heverina ho fiteny samihafa any amin' ny firenena samihafa. Ohatra amin' izany ny fiteny hindy sy ny fiteny ordo, ny fiteny malay sy ny fiteny indôneziana, ny fiteny serbiana sy ny fiteny krôatiana, ny fiteny persiana sy ny fiteny tajiky.

• ny fiteny anglisy: firenena 58 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 31;
• ny fiteny frantsay: firenena 28 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 11;
• ny fiteny arabo: firenena 23 ao amin' ny Firenena Mikambana sy i Palestina, firenena 2 tsy ao amin' ny Firenena Mikambana ao amin' ny fizaràn-tany iray ihany, sy tany miankina 1;
• ny fiteny espaniôla: firenena 20 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 1;
• ny fiteny pôrtogey: firenena 9 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 1;
• ny fiteny alemàna: firenena 6 ao amin' ny Firenena Mikambana;
• ny fiteny rosiana: firenena ao amin' ny Firenena Mikambana 5 sy firenena 4 tsy nahazo ankatoavina;
• ny fiteny serbô-krôatiana: firenena 4 ao amin' ny Firenena Mikambana sy fanjakana 1 nahazo fankatoavana amin' ny ampahany ao amin' ny fizaràn-tany iray ihany;
• ny fiteny malay: firenena 4 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 1;
• ny fiteny soahily: firenena 4 ao amin' ny Firenena Mikambana (5 raha isaina ny fiteny kômôriana);
• ny fiteny italiana: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana ary Tanànan' i Vatikàna;
• ny fiteny persiana: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana sy tany miankina 1;
• ny fiteny neerlandey: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana (4 raha isaina ny fiteny afrikansa);
• ny fiteny sômaly: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana sy fanjakana 1 tsy nahazo fankatoavana ao amin' ny fizaran-tany iray ihany;
• ny fiteny sôtô: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana;
• ny fiteny sinoa mahazatra (fiteny mandarina): firenena 2 ao amin' ny Firenena Mikambana sy i Taioàna;
• ny fiteny tamily: firenena 2 ao amin' ny Firenena Mikambana;
• ny fiteny hindostany: firenena 3 ao amin' ny Firenena Mikambana (anisany ny fiteny hindy fijiana).

Ny firenena sasany — toa an' i Aostralia sy ny Fanjakana Mitambatra ary i Etazonia — dia tsy manana fiteny ôfisialy ekena eo amin' ny sehatra nasiônaly. Manaiky ny fisian' ny fiteny ôfisialy 37 i Bôlivia, koa izy noho izany no firenena manana manana fiteny ôfisialy betsaka indrindra maneran-tany. Faharoa manaraka an' i Bôlivia i India izay manana fiteny ôfisialy 22. I Afrika Atsimo no laharana fahatelo amin' ny habetsahan'ny fiteny ôfisialy (miisa 12) izay mitovy sata. Omen' i Bôlivia laharam-pahamehana anefa ny fiteny espaniôla, ary i India koa dia manome laharam-pahamehana ny fiteny anglisy sy ny fiteny hindy.

Safidy pôlitika hafa

Matetika no miteraka fifandirana ny fifantenana ny fiteny ôfisialy (na ny tsy fisian' izany). Safidy iray azo atao, ankoatry ny fananana fiteny ôfisialy tokana, ny fananana fiteny ôfisialy maro. Ao amin' ity safidy ity dia misy amin' ny fiteny ôfisialy rehetra ny sampan-draharaham-panjakana rehetra. Afaka misafidy ny fiteny tiany ny olom-pirenena tsirairay rehefa misahana ny raharahany. Mampiasa fiteny maro ny ankamaroan' ny firenena ary maro ny mampiasa fiteny ôfisialy maro. Ohatra amin' ireo izay mampiasa fiteny ôfisialy maro i Taioàna, i Kanada, i Filipina, i Belzika, i Soisa, ary ny Vondrona Eorôpeana. Tanterin' ny mpandinika fa niteraka adihevitra izany ary, any amin' ny faritra hafa izay nanolorana izany dia nolavina izany vahaolana izany. Nisy nitatitra ihany koa fa ilaina amin' ny fankatoavana ny fisian' ny vondron' olona samihafa na ho tombontsoan' ny firenena amin' ny fisehoany any ivelany.

Jereo koa

• Fitenim-pirenena
• Fiteny malagasy ôfisialy