Fitenim-paritra malagasy

Ny fitenim-paritra malagasy dia endriky ny fiteny malagasy tenenina isaky ny faritra eto Madagasikara izay mitondra ny anaran' ny foko na vondrom-poko miteny azy indrindra. Mizara roa lehibe ny fitenim-paritra malagasy, dia ny fitenim-paritra tatsinanana sy ny fitenim-paritra tandrefana. Marihina fa tsy mifanandrify tanteraka amin' ny atao hoe "foko" ny ftenim-paritra malagasy, araka ny fandinihan' ny mpahay teny azy, na dia mitondra anaram-poko aza ireo fitenim-paritra ireo.

Fanasokajiana ny fitenim-paritra malagasy

Misokajy roa ny fitenim-paritra malagasy ka ao ireo fitenim-paritra tatsinanana (izay ahitana ny fiteny merina) sy ireo fitenim-paritra tandrefana (izay ahitana ny fiteny sakalava); fanampin' ireo dia misy ireo fitenim-paritra lazaina hoe "mandray roa". Ireo fiteny any andrefana sy atsimon' ny Nosy dia fitenim-paritra tandrefana fa ireo ao amin' ny tany avo afovoany (lembalemba afovoany) sy ny ankamaroan' ny fiteny any avaratra dia fitenim-paritra tatsinanana. Ny Ethnologue dia mirakitra karazam-pitenim-paritra malagasy miisa 12 izay heveriny ho fiteny miavaka.

Fitenim-paritra tatsinanana

Ny fitenim-paritra tatsinanana dia:

ny fiteny betsimisaraka avaratra (1 270 000 mpiteny) – tenenin' ny Betsimisaraka amin' ny morontsiraka avaratra-atsinanan' ny Nosy;
ny fiteny betsimisaraka atsimo (2 000 000 mpiteny) – tenenin' ny Betsimisaraka amin' ny tapany avaratry ny Faritra Vatovavy-Fitovinany;
ny fiteny malagasy amin' ny afovoan-tany (10 893 000 ny mpiteny) – tenenina ao afovoan' ny Nosy sady ahitana ny fitenim-paritra atsimo-atsinanana toa ny fiteny antemoro sy ny fiteny antefasy;
ny fiteny antanosy (639 000 mpiteny) – tenenin' ny vahoaka antanosy any atsimon' ny Nosy;
ny fiteny antesaka (1 130 000 ny mpiteny) – tenenin' ny vahoaka antesaka any atsimo-atsinanan' ny Nosy.

Fitenim-paritra tandrefana

Ny fitenim-paritra tandrefana dia:

ny fiteny antankarana (156 000 mpiteny) – tenenin' ny Antankarana any amin' ny tendrony avaratry ny Nosy;
ny fiteny bara (724 000 mpiteny) – tenenin' ny vahoaka bara any atsimon' ny Nosy;
ny fiteny masikoro (550 000 mpiteny) – tenenin' ny Masikoro any atsimo-andrefan' ny Nosy;
ny fiteny sakalava (1 210 000 ny mpiteny) – fitenin' ny Sakalava any amin' ny morontsiraka andrefan' ny Nosy;
ny fiteny tandroy-mahafaly (1 300 000 mpiteny) – tenenin' ny Antandroy sy ny Mahafaly any atsimon' ny Nosy;
ny fiteny tsimihety (1 615 000 mpiteny) – tenenin' ny vahoaka tsimihety.

Fanampin' izany, ny ny fiteny kibosy (41 700 mpiteny) dia tenenina any amin' ny Mayotte any amin' ny tambanosin' i Kômôro, any avaratra-andrefan' i Madagasikara.

Fahasamihafan' ny fitenim-paritra

Hita eo ambany ny tabilao maneho ny lanjan' isan' ny fahasamihafan' ny tenim-paritra.

**Lanjan' isan' ny fitoviam-boambolana amin' ny tenim-paritra**
		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
1	Merina	100	81	81	92	92	86	78	80	79	68	71	68	70	70	61	77	69	61
2	Temoro	81	100	78	79	80	78	81	88	88	67	69	71	72	69	61	76	73	65
3	Betsimisaraka	81	78	100	84	78	77	80	78	75	77	70	65	66	62	54	74	96	61
4	Sihanaka	92	79	84	100	86	81	76	79	77	72	69	67	68	66	59	72	68	58
5	Betsileo-1^{[m 1]}	92	80	78	86	100	88	77	81	79	68	74	71	75	71	61	79	71	62
6	Betsileo-2^{[m 2]}	86	78	77	81	88	100	77	80	77	67	71	74	79	74	66	82	75	66
7	Antambahoaka	78	81	80	76	77	77	100	74	74	69	66	64	64	60	52	67	64	56
8	Antesaka	80	88	78	79	81	80	74	100	89	67	70	71	73	72	62	76	72	63
9	Zafisoro	79	88	75	77	79	77	74	89	100	63	68	68	72	71	61	76	71	63
10	Tsimihety	68	67	77	72	68	67	69	67	63	100	75	61	64	63	54	68	64	56
11	Tankarana	71	69	70	69	74	71	66	70	68	75	100	65	68	69	59	70	67	56
12	Vezo	68	71	65	67	71	74	64	71	68	61	65	100	84	74	64	77	80	69
13	Mahafaly	70	72	66	68	75	79	64	73	72	64	68	84	100	80	68	83	86	76
14	Sakalava-1^{[m 3]}	70	69	62	66	71	74	60	72	71	63	69	74	80	100	82	79	75	66
15	Sakalava-2^{[m 4]}	61	61	54	59	61	66	52	62	62	54	59	64	68	82	100	70	67	63
16	Bara	77	76	74	72	79	82	68	76	76	68	70	77	83	79	70	100	85	74
17	Tandroy-1^{[m 5]}	69	73	69	68	71	75	64	72	71	64	67	80	86	75	67	85	100	83
18	Tandroy-2^{[m 6]}	61	65	61	58	62	66	56	63	63	56	56	69	76	66	68	74	83	100

↑ Ambositra
↑ Fianarantsoa
↑ Morondava
↑ Belon' i Tsiribihina
↑ Masinoro, Ambalavao
↑ Antanimora

Jereo koa

Foko eto Madagasikara

[1] Ambositra

[2] Fianarantsoa

[3] Morondava

[4] Belon' i Tsiribihina

[5] Masinoro, Ambalavao

[6] Antanimora

[m 1]

[m 2]

[m 3]

[m 4]

[m 5]

[m 6]