Môngôlika (vahoaka)

Ny Môngôlika dia fitambarana vahoaka avy any Azia Atsinanana izay hita any Azia Atsinanana, any Azia Avaratra, any Azia Atsimo ary Eorôpa Atsinanana, izay miteny fiteny môngôlika. Antsoina hoe Prôtô-Môngôly ny razambeny.

Faritra onenan' ny vahoaka môngôlika (miloko mena)

Ny vondrom-poko môngôlika lehibe indrindra amin' izao fotoana izao dia ny Môngôly. Ny vahoaka miteny môngôlika, na dia miparitaka amin' ny faritra ara-jeografia midadasika aza, dia mampiseho fifanahafana ara-pototarazo avo lenta, ary mampiseho fitohizana amin' ireo vahoaka tany Azia Avaratra-Atsinanana fahiny.

Ny vahoaka môngôlika

Ireto avy ny foko ao amin' io vondrona io: Bônana, Daora, Dôngsiana, Hamnigana, Iogora, Kangjia, Katsô, Mogaly, Môgôly, Môngôly, Môngôly Sisoana, Môngoôra, ary Sôgoô Ariga.

Fafana mapiseho ny vahoaka môngôlika ankehitriny
Anaram-poko	Isan' ny mponna	Faritra ahitana azy	Fivavahana
Môngôly	11 000 000	Môngôlia, Môngôlia Anatiny, faritra mizakatena môngôliana any Sina, Buryatia (Rosia), Kalmykia (Rosia), Agin-Buryat Okrug (Rosia), Ust-Orda Buryat Okrug (Rosia)	Bodisma tibetana, tengrisma
Mogaly	3 000 000	India Avaratra, Pakistàna	Silamo sonita
Dôngsiana	621 000	Kôntea Mizakatenan' i Dongxiang, Jishishan Bonan, Kôntea Mizakatenan' i Dongxiang sy Salar	Silamo sonita
Môngoôra	290 000	Qinghai, Gansu	Bodisma tibetana, tengrisma
Daora	132 000	Morin Dawa Daur Autonomous Banner, Meilisi Daur District	Bodisma tibetana, tengrisma
Katsô	>60 000?	Kôtean' i Tonghai	Bodisma tibetana
Sôgoô Ariga	40 000?	Qinghai	Bodisma tibetana, Bon
Môngôly Sisoana	29 000	Kôntea Mizakatenan' i Muli Tibetan, Kôntenan' i Yanyuan	Bodisma tibetana
Bônana	20 000	Jishishan Bonan, Kôntea Mizakatenan' i Dongxiang sy Salar	Silamo sonita, Bodisma tibetana
Hamnigana	10 000?	Krain' i Zabaykalsky, Môngôlia Avaratra-Atsinanana, Hulunbuir	Bodisma tibetana, samanismak
Iogora	6 000	Kôntea Mizakatenan' i Sunan Yugur	Bodisma tibetana, tengrisma
Môgôly	2 000	Faritanin' i Herat	Silamo sonita
Kangjia	2 000	Prefektiora Tibetana Mizakatenan' i Huangnan	Silamo sonita

Ny fiteny môngôlika

Ny fiteny môngôlika dia fianakaviam-piteny any Azia Avaratra sy any Azia Afovoany. Matetika dia ampifanakaikezina amin' ireo fiteny torkika sy ireo fiteny tongoza ao amin' ny fianakaviambem-piteny altaika izy ireo nefa tsy miombon-kevitra ny amin' izany ny mpahay teny maro. Anisan' ny fiteny môngôlika ny fiteny môngôly (na môngôliana) izay tetenina ao Môngôlia sy ao Môngôlia Anatiny.

Ireto ny fiteny ao amin' io fianakaviam-piteny io:

• fiteny bônana (mpiteny miisa 6 000)
• fiteny boriata (mpiteny miisa 330 000)
• fiteny dagora (mpiteny miisa 96 000)
• fiteny kamnigana (mpiteny miisa 2 000)
• fiteny kangjia (mpiteny miisa 1 000)
• fiteny môgôly (fiteny maty)
• fiteny môngôliana (mpiteny miisa 5,2 tapitrisa)
• fiteny môngoôra (mpiteny miisa 150 000)
• fiteny ôirata (anisany ny fiteny kalmika) (mpiteny miisa 360 000)
• fiteny ôrdôsy (mpiteny miisa 123 000)
• fiteny santa (Dongxiang) (mpiteny miisa 200 000)
• fiteny sira iogora (mpiteny miisa 4 000)