Kônsily tao Jerosalema

Ny Kônsily tao Jerosalema na Kônsilin' ny Apôstôly dia fivoriana nataon' ireo Kristiana voalohany, indrindra ireo Apôstôly tao Jerosalema, izay tantaraina ao amin' ny Asan' ny Apôstôly (Asa 15. 1-35), notarihin' i Jakôba ilay Marina sady nanapahana ny fisokafan' ny fiangonana jiosy kristiana amin' ny Jentilisa (na Jentily) tamin' ny taonjato voalohany taor. J.K.

Ny zava-nisy manodidina

Araka ny Asan' ny Apôstôly, rehefa niverina tany Antiôkia i Paoly sy i Barnabasy (na Barnabe) dia nisy fifandirana teo amin' ny Kristiana ny amin' ny hahafahan' ny Jentilisa (na Jentily) ho voavonjy na tsia. Izany fanontaniana izany no nentina hovaliana tany Jerosalema.

Ny fivorian' ny Apôstôly dia nandraisan' i Petera (na Piera) sy loholona maro anjara, nandray anjara tamin' izany koa i Jakôba ilay Marina. Izany dia namaliana ny fanontaniana ny amin' ny tsy maintsy hamorana na tsia ny Jentilisa mba hahavoavonjy azy ireo na ny fahampian' ny finoana fotsiny an' i Jesoa Kristy.

Tokony ho Jiosy (na Jody) ve aloha vao izay azo ekena ho anisan' ny mpanara-dia an' i Kristy? Ny famorana sy ny fidirana ao amin' ny fianakaviambe jiosy ve ambinambin-javatra ka hahazoana manaiky ny Jentilisa ho Kristiana? Izany fanontaniana izany dia nataon' ny Kristiana izay mbola nandairan' ny fampianaran' ny Fariseo (na Farisianina) ny amin' ny tokony hitandremana ny Lalàna, anisan' izany ny famorana. I Petera anefa namelabelatra ny amin' ny nahatonga ny firenena jentilisa ho lasa mpino rehefa nahare azy nitory ny Filazantsara (na Vaovao Mahafaly).

Roa sosona izany fanontaniana izany ary ny lahatenin' i Petera dia niompana amin' ny famonjena fa ny an' i Jakôba kosa momba ny Lalàna. Hita taratra amin' izany ny anjara asan' i Kristy ao amin' ny famonjena avy amin' Andriamanitra sy ny fandaminana ny fifandraisan' ny Jiosy sy ny Jentily tao amin' ireo fiangonana jodeô-kristiana voalohany.

Fotoana nahatanterahan' ilay fivoriana

Izany fivoriana izany dia heverin' ny mpikaroka fa tanteraka tamin' ny taona 50 taor. J.K. any ho any, folo taona eo ho eo talohan' ny fahafatesan' i Jakôba ilay Marina, "rahalahin' i Jesoa". Ny literatiora momba io kônsily io dia toa manambara fa nizara fotoana roa izany kônsily izany: ny iray tokony tamin' ny taona 49-50, ka ny hevitr' i Petera no nanjaka tamin' izany, izay niompana amin' ny resaka famonjena, ao amin' ny teôlôjian' i Kristy sy ny Fanahy. Ny faharoa, taorian' ny taona 52 taor. J.K. sy talohan' ny taona 58 taor. J.K, nanjakan' ny hevitr' i Jakôba, izay niompana amin' ny fanaon' ny fiangonana kristiana, tamin' ny fanajana ny Lalàna, fa i Paoly kosa tany Azia Minora sy tany Grisia ary tany Makedônia (na Masedoana) tamin' izany fotoana izany, ka tamin' ny fiverenany tamin' ny taona 58 vao nahafantatra ny vokatry ny kônsily.

Ny adihevitra

Izao no azo amintinana ny ady hevitra: ampy hahavonjy ve ny finoana an' i Jesoa sa tokony hampiana ny fanajana ny fitsipika nolovana ao amin' ny jodaisma, anisan' izany ny famorana? Izany adihevitra izany dia lasa niankinan-java-dehibe aorian' ny fanovan' i Petera finoana an' ilay mpifehy zato atao hoe Kôrnelio.

Nitondra valin-teny miandany amin' ny hevitr' i Petera i Jakôba sady nandiso ny Fariseo tamin' ny alalan' ny fitsipahana ny tokony haha voafora alohan' ny hanaovana batisa (batemy). Nanolo-kevitra ny mba hampihenana araka izay azo atao ny fadifady isan-karazany izy mba hahafaha-mandray ny Jentilisa ao amin' ny Fiangonana miaraka amin' ny Kristiana avy amin' ny Jiosy.

Ireto ireo fady izay tsy maintsy hotandreman' ny Kristiana ireo: ny fihinanana hena tsy nesorin-dra sy ny fihinanana hena avy amin' ny fanaovana sorona tamin' ny sampy ary ny fijangajangana. Na dia izany aza dia notohizan' i Jakôba ny fanasarahana ny Jiosy sy ny Jentily.

Fanapahan-kevitra

Izao ny fanapahan-kevitry ny fivoriam-be, izay nantsoina taty aoriana amin' ny anarana hoe Taratasy Apôstôlika, izay hita ao amin' ny Asan' ny Apôstôly (Asa. 15. 23-29):

Ao ao amin' ny Baiboly prôtestanta malagasy

"²³ ary nanoratra taratasy izy ho entin' ireo, dia izao: Ny Apostoly sy ny rahalahy loholona miarahaba ny rahalahy avy amin' ny jentilisa izay any Antiokia sy Syria ary Kilikia. ²⁴ Satria efa renay fa ny sasany izay avy tany aminay efa nanao teny nampitabataba anareo ka namadika ny sainareo, kanefa tsy nasainay nanao izany izy, ²⁵ dia sitrakay, rehefa nifanara-kevitra, ny hifidy olona hirahina hankatý aminareo hiaraka amin' i Barnabasy sy Paoly malalanay, ²⁶ lehilahy izay nanao ny ainy tsy ho zavatra ho voninahitry ny anaran' i Jesosy Kristy Tompontsika. ²⁷ Dia nirahinay Joda sy Silasy, sady hilaza vava izany teny izany koa izy. ²⁸ Fa sitraky ny Fanahy Masina sy izahay tsy hampitondra enta-mavesatra anareo afa-tsy izao zavatra tsy maintsy hotandremana izao ihany: ²⁹ dia ny hifadianareo ny hena aterina amin' ny sampy sy ny rà sy ny zavatra kendaina ary ny fijangajangana; raha mahatandrin-tena hifady izany ianareo, dia ho soa. Veloma ianareo." (Ny Baiboly).

Ao ao amin' ny Baiboly katôlika malagasy

²³ Ka izao no taratasy nampitondrainy azy ireo: Ny Apostoly sy ny Pretra ary ny rahalahy avy miarahaba ny rahalahy any amin' ny jentily, izay any Antiokia sy Siria ary Silisia. ²⁴ Noho ny nandrenesanay fa misy olona avy taty aminay, izay tsy nahazo teny taminay velively, nampitabataba anareo tamin' ny teniny sy nampitebiteby ny sainareo, ²⁵ dia nivory izahay rehetra, ka nifanara-kevitra ny hifidy olona hirahina ho any aminareo, hiaraka amin' i Barnabe sy Paoly malalanay, ²⁶ lehilahy nanao vy very ny ainy ho voninahitry ny anaran' i Jeso-Kristy Tompontsika. ²⁷ Koa indreny i Joda sy Silasy nirahinay hilaza am-bava izany zavatra izany aminareo. ²⁸ Sitraky ny Fanahy Masina sy izahay ny tsy hampitondra entana anareo, afa-tsy izao zavatra tsy maintsy tandremana izao: ²⁹ dia ny hifadianareo ny hena natolotra tamin' ny sampy, sy ny rà, ary ny biby nokendaina, mbamin' ny fijangajangana; soa ho anareo ny mifady an' izany. Veloma. (Ny Baiboly Masina)

Jereo koa

Faritra na tanàna

Siria (faritra)
Jerosalema (Andro Taloha)
Antiôkia
Kilikia (na Silisia)

Olona

Joda Tadeo

Silasy
Barnabasy (na Barnabe)

Lohahevitra