Fokon' i Dana

(tonga teto avy amin'ny Fokon'i Dana)

Ny fokon' i Dana dia iray amin'ireo foko roa ambin'ny folon'i Israely. Ny tanin' ny fokon' i Dana dia hodidinin' ny an' i Benjamina sy ny an' i Jodà ao atsinanana sy ao atsimo, ny an' i Efraima ao avaratra ary ny Ranomasina Mediteranea ao andrefana. Isan' ny Fanjakan' i Samaria na Fanjakan' i Israely ny fokon' i Dana ka nataon' ny Asiriana sesitany tamin' ny taona 722 tal. J.K. niaraka tamin' ireo fokon' i Israely sivy hafa.

Sarintanin'ny foko 12n'i Israely

I Dana hanova

I Dana (hebreo: דָּן, / Dan) dia zanaka fahadimin'i Jakoba tamin'i Bila mpanompovavin'i Rahely vadiny. I Hosima no anaran'ny zanany lahy.

Ny anjara tanin'ny fokon'i Dana hanova

Ny tanin'ny fokon'i Dana dia hodidinin'ny tanin'i Benjamina sy ny an'i Joda ao atsinanana, ny tanin'i Joda ao atsimo, ny an'i Efraima ao avaratra ary ny Ranomasina Mediteranea ao andrefana.

Olona isan'ny fokon'i Dana hanova

Isan'ny fokon'i Dana i Manoa sy i Samsona, ilay mpitsaran'i Israely[1].

Ireo heverina fa isan'ireo fokon'i Dana nanjavona hanova

Fahababoana asiriana hanova

Tamin'ny taonjato faha-10 tal. J.K. dia isan'ny Fanjakan'i Samaria na Fanjakan'i Israely ny fokon'i Dana ka isan'ny nataon'ny Asiriana sesitany (manontolo na ampahany) tamin'ny taona 722 tal. J.K. niaraka tamin'ireo fokon'i Israely sivy hafa.

Ny Samaritana hanova

 
Samaritana eo amin'ny tendrombohitra Gerizima.

Nanomboka tamin'ny taonjato faha-3 tal. J.K. fara-fahatarany dia nisy vahoaka atao hoe Samaritana nonina ao amin'ny faritry ny Fanjakan'i Samaria taloha izay milaza fa taranak'ireo foko folo tao amin'io faritra io. Ny Israelitan'i Jodea (na Jodia, izay atao hoe Jodà talohan'io fotoana io), dia ireo atao hoe Jiosy ankehitriny, dia tsy nanaiky izany ka nilaza fa taranaky ny Asiriana nonina tao Samaria izy ireo satria aminy dia nanjavona tsy hita ny fokon'i Dana sy ireo sivy hafa izay nonina tao amin'ny Fanjakan'i Samaria. Ny jodaisma ortodoksa amin'izao fotoana izao koa dia miombon-kevitra amin'izany.

Ny Beta Israely hanova

 
Vehivavy Beta Israely ao Israely.

Ny telo amin'ireo fokon'i Israely, isan'izay i Dana, dia heverina, araka ny lovantsofina, fa nandositra ao Afrika, ao Nobia. Tamin'ny taonjato faha-15 dia nilaza ilay Jiosy egiptiana, dia ny Radbaz (Rabbi David ben Zimra, 1462–1572), fa ireo Beta Israely ao Etiôpia dia avy amin'ny fokon'i Dana. Ilay raby sefaradan' i Israely, i Ovadia Yossef, dia nanohy ny petra-keviny tamin'ny taona 1973[2] ka nahatonga ny Falasha heken'ny Fanjakana israeliana amin'izao fotoana izao ho isan'ny Jiosy tamin'ny taona 1975.

Ny fokon'i Dana araka ny literatiora kristiana hanova

Tsy isan'ireo foko voatanisan'ny Apokalipsin'i Joany (Apo. 7.4-8) ny fokon'i Dana nefa manonona an'i Manase ho isan'ireo foko resahiny. Mety noho ny sasany tamin'izy ireo nanompo sampy no nahatonga izany[3]. Nanatsoa-kevitra noho izany ny Rain'ny Fiangonana sasany (Ireneo[4] sy Hipolito avy any Roma) sy ny Milenarista sasany fa io foko io no hivoahan'ny Antikristy[5] [6].

Jereo koa: hanova

Loharano sy fanamarihana hanova

  1. Galpaz-Feller, Pnina. Samson: the hero and the man, Peter Lang, 2006. ISBN 3-03910-852-2, ISBN 978-3-03910-852-7. p. 278-282
  2. "Ideology, policy, and practice: education for immigrants and minorities in Israel today", Devorah Kalekin-Fishman. Springer, 2004. ISBN 1-4020-8073-5, ISBN 978-1-4020-8073-9. p. 274
  3. "King, cult, and calendar in ancient Israel: collected studies", Shemaryahu Talmon. BRILL, 1986. ISBN 965-223-651-9, ISBN 978-965-223-651-7. p. 97
  4. Irenaeus, Against Heresies, Book V, Chapter XXX, paragraph 2.
  5. "Understanding Dan: an exegetical study of a biblical city, tribe and ancestor", Mark W. Bartusch. Continuum International Publishing Group, 2003. ISBN 0-8264-6657-5, ISBN 978-0-8264-6657-0. p. 4
  6. "The Oxford Handbook of Eschatology", Jerry L. Walls. Oxford University Press, 2010. ISBN 0-19-973588-3, ISBN 978-0-19-973588-4. p. 371