Joda Zelôta

(tonga teto avy amin'ny Joda Zelota)

I Joda Zelota izay atao hoe koa Aday na Tadeo avy any Edesa dia mpiantr'i Jesosy. Araka ny lovantsofina dia nitory ny vaovao mahafaly tany amin'ny faritr'i mesopotamia, indrindra tany Edesa sy any amin'ny Fanjakan'i Armenia. Tsy eken'ny Fiangonana katolika anefa izany filazana fa i Joda Zelota no nampiely ny vaovao mahafaly tany izany.

Tsy mazava tsara ny amin'i Joda Zelota satria mifanipaka ireo lovantsofina momba azy. Ny lovantsofina tatsinanana dia manao azy ho nanorina ny Fiangonana ao Edesa ka isan'izany ny Fiangonana nestoriana. Ny lovantsofina armeniana kosa milaza fa izy no nanorina ny Fiangonan'i Armenia voalohany niaraka tamin'ny apostoly Bartolomeo (Bartelemy). Toherin'ny mpanao tsikera ara-tantara izany satria zavatara noforonina natao hanomezana fiaviana apostolika ny Fiangonan'i Armenia.

Ho an'ny lovatsofin'ny Fiangonana tatsinanana ny ny ampahany amin'ny Katolika dia tsy iza i Joda Zelota fa i Tadeo ihany, izay atao hoe Jodasy zanak'i Jakoba araka ny hita ao amin'ny Evanjelin'i Lioka sy ny Asan'ny Apostoly (Lio. 6.16; Asa 1.14) na Jodasy Tadeo. Ho an'izy ireo dia izy ilay atao hoe "rahalahin'i Jesosy" izay mitondra anarana sy fanampin'anarana mitovy. Ho an'ny Ortodoksa sy ny Nestoriana dia rahalahy tsy iray tampo amin'i Jesosy fa zanak'i Josefa tamim-behivavy hafa tsy i Maria i Joda Zelota. Ny Katolika kosa mihevitra fa zana-drahavavy tsy iray tampo amin'i Maria antsoina hoe Maria Jokobe tamin'ny rahalahin'i Josefa atao hoe Klopasy i Joda Zelota.

Ny lovatsofina katolika sasany dia manao an'i Joda Zelota ho sady tsy rahalahin'i Jesosy no tsy ilay apostoly mitovy anarana aminy fa isan'ny mpianatr'i Jesosy, ao amin'ireo atao hoe "mpianatra fitopolo".

Araka ny lovantsofina, rehefa avy nitoriteny tao amin'ny faritr'i Palestina i Joda Zelota dia nankany amin'ny taninan'ny Arabo, tany Siria, tany Mesopotamia ary tany Armenia. Ny fitantarana dia milaza fa niara-niasa tamin'i Simona Zelota izay nahita azy tao Mesopotamia izy, rehefa avy nitory teny "tany Barbaria", izany hoe tao amin'ny faritr'i Etiopia.

Mifanipaka ny lovantsofina ny amin'ny toerana nahafatesan'i Joda Zelota. Ny ankamaroan'ny Kristiana dia milaza fa maty maritiry tany Persia izy. Ny loharano armeniana kosa milaza fa novonoina tao amin'ny tananan'i Maku izay mbola teo ambany fifehezan'ny Fanjakan'i Armenia (ao avaratr'i Iràna ankehitriny) izy. Misy koa ny lovantsofina milaza fa nisy olona atao hoe Tadeo izay nalevina tao Beirota, ka ataon'ny Fiangonana katolika fa ny apostoly Tadeo izany.

Jereo koa:

hanova