Fanambaràna mitohy

Ny fanambaràna mitohy dia finoana ara-teôlôjia na fomba fijery izay ilazana fa Andriamanitra dia manohy manambara ny fitsipika na didy avy aminy amin’ ny olombelona, ka izany fanambaràna izany dia tsy mitsahatra tamin' ny fotoana lasa fa mitohy mandraka ankehitriny.

Ao amin' ny kristianisma dia matetika izy io no mifandray amin' ny hetsika Olomasin' ny Andro Farany sy amin' ny amin' ny Fiangonan' ny Sakaiza (Quakers) ary amin' ny pentekôtisma sy kristianisma karismatika, na dia hita koa aza izany amin' ny antokom-pinoana hafa.

Antony iray misongadina amin’ ny fanambaràna mitohy amin’ ny maha loharanon’ ny didy sy fanambaràna avy amin’ Andriamanitra ny firaketana an-tsoratra ny fanambaràna toy izany ao amin’ ny kanôna misokatry ny Soratra Masina, toy ny ao amin’ ireo fiangonana avy amin’ ny Olomasin’ ny Andro Farany miaraka amin’ ny Fianakaviamben' i Kristy (Community of Christ) izay manampy zavatra matetika ao amin’ ny bokin' izy ireo atao hoe Fotopampianarana sy Fanekempihavanana tato anatin’ ny taona vitsivitsy.

Na dia matetika kokoa aza izany ao amin' ny Olomasin' ny Andro Farany dia tsy matetika izany ao amin' ny Finoana Bahay izay manana ny fanambaràna miandalana izay miitatra tsindraindray mandritra ny fotoana maharitra.

Ny fanambaràna mitohy koa dia endriky ny fombam-pivavahana ao amin' ny taôisma. Ao amin' ny finoana bahay dia fampianarana lehibe ny atao hoe fanambaràna miandalana izay miseho amin' ny fotoana mifanelanelana lavitra.

Ao amin' ny kristianisma

Ao amin' ny Katôlika sy ny Ôrtôdôksa

Milaza ny Vatikàna II fa “tsy misy fanambaràna ampahibemaso vaovao andrasana alohan’ ny fisehoan’ i Jesoa Kristy Tompontsika amim-boninahitra”. Ny hoe "fanambaràna miandalana" na "fanambaràna mitohy" dia tsy tohanan' ny Katôlika Rômanina na ny Ôrtôdôksa Tatsinanana, izay mankasitraka ny momba ny lovam-pampianarana sy ny fampandrosoana ny foto-pampianarana, nefa ny fomba fiasa mankasitraka ny fandrosoana miandalana sy mitohy dia voaheloka manokana ao amin' ny fanambaràna Dominus Iesus.

Ao amin' ny Prôtestanta

Ny Prôtestanta amin' ny ankapobeny dia mampianatra fa ny vanim-potoana môderina dia tsy vanim-potoanan' ny fanambarana mitohy.

Ao amin' ny Olomasin' ny Andro Farany

Ao amin’ ny Fiangonan’ i Jesoa Kristy ho an’ ny Olomasin’ ny Andro Farany, ny fanambaràna mitohy dia fitsipika fototra izay milaza fa mbola manohy mampita vaovao amin’ ny olombelona Andriamanitra na ireo solontenany masina. Nampiasa ny ohatry ny fanambaran’ ny Tompo tamin’ i Mosesy ao amin’ ny Deoterônômia i Joseph Smith zanany, ilay mpanorina ny Fiangonan’ ny Olomasin’ ny Andro Farany, mba hanazavana ny maha zava-dehibe sy ny maha ilaina ny fanambaràna mitohy mba hitarihana ireo izay mikatsaka fatratra ny hahalala ny didin’ Andriamanitra^[1].

Ny Fiangonana dia manavaka ny fanambarana ho an’ ny tena manokana sy ny fanambarana natao ho an’ ny mpikambana rehetra ao amin’ ny fiangonana. Mino izy ireo fa ny fanambaràna ho an’ ny tena manokana dia mety ho tonga amin’ ny olona tsirairay izay manana faniriana marina, ohatra mba hitarihana olona iray amin’ ny fikatsahany ny fahamarinana. Mifanohitra amin’ izany kosa, ny fanambaràna ho an’ ny fiangonana manontolo dia tsy tonga afa-tsy amin’ ireo izay nantsoin’ Andriamanitra ho mpaminany, izay ahitana ny Fiadidian' ny filoha voalohany sy ny Filankevitry Apôstôly Roambinifolo ao amin’ ny Fiangonana.

Ny kanônan' ny Soratra Masina misokatra ao amin' ny Fiangonan’ ny Olomasin’ ny Andro Farany dia mifototra amin' ny foto-pitsipiky ny fanambaràna mitohy. Ny mpikambana ao amin’ ny Fiangonan’ ny Olomasin’ ny Andro Farany dia miandry ny fanampiny ao amin’ izy io, anisan’ izany ny fandikana ny roa ampahatelon’ ireo takela-bolamena sisa tavela izay loharanon’ ny Bokin' i Môrmôna.

Ao amin' ny Fianakaviamben' i Kristy

Ny Fianakaviamben' i Kristy, izay antokom-pivavahan' ny Olomasin' ny Andro Farany faharoa lehibe indrindra, dia manapy tsy tapaka ny fanambaràna ho ao amin' ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana. Ny fanambaràna mitohy dia iray amin' ireo foto-pitsipika maharitra ao amin' ny fiangonana izay "mamariparitra ny maha zava-dehibe sy ny fo ary ny fanahin' ny fikambanantsika. Izy ireo dia mamaritra ny toetran’ ny fiangonantsika araka ny aseho manerana an’ izao tontolo izao”^[2].

Tao anatin' ny taona vitsivitsy izay, ilay fiangonana dia nanomboka namaritra indray ny dingan' ny fanambaràna avy amin' ny fizotra iray izay avy any ambony mankany ambany, miaraka amin' ny mpaminany voatendry hanome ny fanambaràna ho an' ny fiangonana, mankany amin' ny iray fizotra izay miara-miasa kokoa sy miakatra kokoa miaraka amin' ny vahoaka izay mandray anjara mihamitombo hatrany amin' ny dingan' ny fanambarana. ho fiaraha-monina. Tafiditra ao anatin' izany fiovana izany ny fanovana ara-teôlôjia maro sy ara-pomba fiasa, ao anatin' izany ny foto-kevitra toy ny tsy fitovian-kevitra mahatoky izay mamela ny adihevitra misokatra sy ny fifanakalozan-kevitra ary ny tsy fitovian-kevitra eo anivon' ny fiangonana tsy misy vokany.

Iray amin’ ny fanazavana mazava indrindra momba ny andraikitry ny vahoaka ara-paminaniana ao amin’ ny fiangonana dia nohamafisina tao amin’ ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana an’ ny fiangonana tamin’ ny 29 Marsa 2004.

Ao amin' ny fivavahana hafa

Ao amin' ny jodaisma

Ny jodaisma nohavaozina dia mifantoka amin' ny fanambaràna mitohy ary "ny fanambaràna dia dingana mitohy, tsy voafetra ho an' ny vondrona iray ary tsy ho an' ny vanimpotoana iray", araka ny filazan' ny Movement's 1937 Columbus Platform^[3].

Ny jodaisma mpandala ny nentin-drazana dia mampianatra ny fanambaràn' Andriamanitra eo amin' ny Tendrombohitra Sinay sy ny fanambaràn' Andriamanitra mitohy amin' ny alalan' ny fandalinana ny soratra jiosy sy amin' ny alalan' ny fiainana amin' ny maha mpino jiosy azy^[4].

Ao amin' ny amadisma (silamo)

Ny andian-teny hoe Khatamu 'n-Nabiyyīn ("Tombo-kasen' ny Mpaminany") dia anaram-boninahitra ampiasaina ao amin' ny Kor'any mba hanondroana ny mpaminany Mohamady. Amin' ny ankapobeny dia heverin' ny Mozilmana fa i Mohamady no mpaminany farany nirahin' Andriamanitra. Ny Mozilmana ahmady dia mino fa na dia nifarana tamin' ny fahatanterahan' ny Soratra Masina amin' ny endriky ny Kor'any aza ny fanambaràna mitondfra lalàna, dia mitohy ny fanambaràna ivelan' ny Soratra Masina ho an' ny tsy mpaminany ary koa ho an' ny mpaminany mozilmana tsy mitondra lalàna. Manao tonon-tsiahy ny andininy ao amin' ny Kor'any sy ny Hadita, izay heverin' ny maro ho marina, izy ho fanohanana ny finoany ny fanambaràna mitohy.

Ao amin' ny bahaisma

Ny fanambaràna miandalana dia fampianarana fototra ao amin' ny finoana bahay izay milaza fa ny fahamarinana ara-pivavahana dia ambaran' Andriamanitra tsikelikely sy miverimberina rehefa mandeha ny fotoana amin' ny alalan' ny andiana iraka na mpaminany avy amin' Andriamanitra, fantatra amin' ny anarana hoe Fisehoan' Andriamanitra (persana: مظهر ظهور / maẓhar ẓohūr), ary ny fampianarana dia namboarina hifanaraka amin' ny filan' ny ny fotoana sy ny toerana isehoany. Ny fampianarana bahay dia mihevitra ny fivavahana eran-tany maromaro ho dingana samy hafa amin' ny tantaran' ny fivavahana tokana, sady mino fa ny fanambaràn' i Baháʼu'lláh no vao haingana indrindra (na dia tsy hisy aza ny farany), ka noho izany dia io no mifandraika indrindra amin' ny fiaraha-monina môderina.

Mino ny Bahay fa ny Fisehoan' Andriamanitra tsirairay dia mametraka fanekena iray sady mamorona fivavahana iray. Tsy hitsahatra mihitsy io dingan' ny fanambàna io, araka ny asasoratra bahay. Ny lohahevitra ankapoben' ireo fivavahana nifanesy sy mitohy naorin' ireo Fisehoan' Andriamanitra dia midika fa misy fironana mankany amin' ny fivoarana miandalana, ary ny Fisehoana tsirairay dia mitondra fanambaràna (na fivavahana) lehibe kokoa ho an' ny olombelona noho ny teo aloha. Ny fahasamihafan’ ny fanambaràna entin’ ny Fisehoan’ Andriamanitra dia voalaza fa tsy ao anatin’ ny toetran’ ny Fisehoan’ Andriamanitra, fa noho ny anton-javatra samihafa eto amin’ izao tontolo izao sy eo amin’ ny fiarahamonina ary eo amin' ny maha-olombelona; ireo fahasamihafana ireo dia mifanaraka amin' ny "fepetra" sy ny "filana isan-karazany araka ny vanimpotoana" sy ny "fahaiza-manao ara-panahiny" ananan' ny olombelona izay mitombo rehefa mandeha ny fotoana.

Ao amin' ny taôisma

Any amin' ny sampana samihafan' ny taôisma toy ny Sekolin' ny De any Malezia sy any Singaporo ary any Hong Kong, ary ny Sekolin' ny Daô any Hong Kong sy any Taiwan ary any Sina, dia misy fivoriana isan-kerinandro na isam-bolana any amin' ny tempoly mba handraisana sy hahatakatra ny fampitana avy any ambony amin' ny alalan' ny mpanelanelana (anglisy: medium) roa mitana sivana vita amin' ny rofia manoratra amin' ny fasika, izay "atao sora-tononina" amin' ny alalan' ny filazam-baovao manomboka amin' ny raharaha andavanandro sy ny fivavahana, mankamin' ny zavakanto sy ny fitondran-tena; ny soratra dia antsoina hoe '乩文' ("sora-tsivana").

Jereo koa

Loharano sy fanamarihana

↑ Joseph Smith, Teachings of the Prophet Joseph Smith, pp. 256–7.
↑ "Enduring Principles". Community of Christ. Arsiva avy amin' ny taona 17-11-2014.
↑ Rabbi Allen Selis. Jewish Denominations of Revelation: From Sinai to schism.
↑ Elliot N. Dorff Conservative Judaism: Our Ancestors to Our Descendants 1996 – p. 201 "We believe in God's revelation to us at Mount Sinai and in God's continuing revelation to us through study of Jewish texts and through our lives as Jews. b. Some believe that God's revelation at Sinai and subsequently consists of God's own ..

[1] Joseph Smith, Teachings of the Prophet Joseph Smith, pp. 256–7.

[2] "Enduring Principles". Community of Christ. Arsiva avy amin' ny taona 17-11-2014.

[3] Rabbi Allen Selis. Jewish Denominations of Revelation: From Sinai to schism.

[4] Elliot N. Dorff Conservative Judaism: Our Ancestors to Our Descendants 1996 – p. 201 "We believe in God's revelation to us at Mount Sinai and in God's continuing revelation to us through study of Jewish texts and through our lives as Jews. b. Some believe that God's revelation at Sinai and subsequently consists of God's own ..

[1]

[2]

[3]

[4]