Ny apôlinarisma dia fampianarana mikasika an' i Jesoa Kristy izay ilazana fa tsy manana fanahin' olombelona i Jesoa fa fanahin' Andriamanitra, dia ilay Teny (Logos) izay niditra tao amin' ny vatan' olombelona nisolo ny fanahy maha-olombelona. Ny vatan' i Kristy dia vatana ara-panahy sady nomem-boninahitra, ary tsy manana natiora roa ao amina persôna tokana i Jesoa. I Apôlinariôsy (na Apôlinario na Apôlinera), eveka tany Laôdikea tao Siria, no nanolotra izany fampianarana izany.

Fiforonan-teny hanova

Ny teny hoe apôlinarisma dia fanagasiana teny avy amin' ny anaran' ilay tompon' ny fampianarana, dia i Apôlinariôsy (latina: Apollinaris; grika: Άπολλινάριος / Apollinarios).

Ny fampianaran' i Apôlinariôsy hanova

Ny Fiangonana ôfisialy dia mampianatra fa manana natiora roa i Kristy ka ny voalohany natioran' Andriamanitra fa ny faharoa natioran' olombelona ao amin' ny persôna tokana. Ny apôlinarisma kosa mandà ny fisian' ny fanahin' olombelona ao amin' i Kristy sady mihevitra an' i Kristy ho ilay hany Teny tonga nofo ao amin' ny vatan' olombelona. Azo fintinina amin' izao ny fampianaran' ny apôlinarisma: "Tokana ny natioran' Andriamanitra Teny tonga nofo" (grika: μία φύσις τοῦ θεοῦ λόγου σεσαρκωμένη / mía phúsis toû theoû lógou sesarkōménē). Izany rehetra izany no fomba hitan' i Apôlinariôsy hanoherany ny arianisma izay tsy manao an' i Jesoa ho Andriamanitra.

Fanamelohana ny apôlinarisma hanova

Nohelohin' ny sinôda telo natao tao Rôma teo ambany fahefan' ny papa Damaso I ny fampianaran' i Apôlinariôsy, dia ny sinôda natao tamin' ny taona 374/376 izay nanameloka an' i Apôlinariôsy sy i Timôteo izay nilaza fa tsy manana fanahin' olombelona i Jesoa Kristy, fa ny Tenin' Andriamanitra no manetsika azy; sy ny sinôda tamin' ny taona 377 izay nanameloka ny Apôlinarista sy Markelianista, izay sampan' ny Gnôstika; ary ny sinôda tamin' ny taona 378 izay nanamafy ny fanamelohana an' i Ariosy[1], i Sabelio[2], i Eonômio[3] ary i Fôtinôsy[4]. Tamin' ny taona 381 dia nohamafisina tao amin' ny Kônsilin' i Kônstantinôpôlisy ny fanamelohana ny apôlinarisma.

Jereo koa hanova

Loharano sy fanamarihana hanova

  1. Nilaza i Ario na Ariosy fa ny Ray ihany no Andriamanitra fa tsy ny Zanaka na ny Fanahy Masina. (Jereo: Arianisma)
  2. Nampianatra i Sabelio fa ny Ray sy ny Zanaka ary ny Fanahy Masina dia fomba fiseho telon' ilay Andriamanitra tokana fa tsy persôna telon' Andriamanitra. (Jereo: Sabelianisma)
  3. Nampianatra i Eonomio fa tsy misy fotoviam-pomba (natiora) eo amin' ny Ray sy ny Zanaka.
  4. Mandà ny fahatongavan' i Kristy i Fotino.