Joseph Franklin Rutherford
I Joseph Franklin Rutherford, izay fantatra koa amin'ny aranana hoe "Mpitsara Rutherford", dia filoha faharoan'ny fikambanana Watch Tower Bible and Tract Society, izay niova anarana hoe Jehovah's Witnesses (malagasy: Vavolombelon'i Jehovah) taty aoriana. Nitana anjara lehibe izy teo amin'ny fandaminana sy ny fivoarana ara-poto-pampianaran'ny Vavolombelon'i Jehovah izy. Teraka tamin'ny 8 Novambra 1869 tao Versailles ao Missouri sy maty tamin'ny 8 Janoary 1942 tao San Diego tao Kalifornia i Joseph Franklin Rutherford.
I Rutherford sy ny Watch Tower Bible and Tract Society
hanovaFahalaniana ho filoha
hanovaTamin’ny Janoary 1917, i Joseph Franklin Rutherford, mpisolo tena ny fikambanana eo anatrehan’ny Fanjakana, dia lany ho filoha hitondra ny fikambanana izay nantsoina hoe “Watch Tower Bible and Tract Society”. Nisy tamin’ireo mpikambana ao amin’ny Filankevitra ny nitsipaka izany fahalaniany izany.
Famoaham-boky
hanovaTamin’ny volana Jona 1917 dia nivoaka ny boky iray, izay atao hoe The Finished Mystery (azo adika hoe "Ilay Zava-miafina Tanteraka", Le Mystère Accompli amin'ny teny frantsay), izay nanangonana ny fanaovan’i Russell heviteny momba ny Bokin’i Ezekiela sy ny bokin’ny Apokalypsy, izay nisy fanovonana nataon’i Clayton Woodworth sy i George Fisher, samy mpianatra Baiboly. Araka ny voalaza ao amin'io boky io dia hisy fikorontanam-be ny eo amin'ny fanjakan'olombelona sy eo amin'ireo fiangonana kristiana anarany izay ho rava tanteraka[3][4]. Nisy fitsikerana ny fandraisan’anjaran’ny Kristiana tamin’ny Ady Lehibe sy ny mpitondra fivavahana katolika sy protestanta izany boky izany. Notsikerainy koa ny fampiasana miaramila sy ny fanindrahindran-tanindrazana. Nogadraina tamin'izany ny mpitantana ny Watch Tower Bible and Tract Society tamin’ny taona 1918 fa natao hoe manohitra ny lalàna momba ny asam-pitsikilovana. Ny mpikambana hafa koa dia niharan’ny herisetram-bahoaka. Tamin’ny taona 1919 dia novotsorana ireo mpitarika.
Fandaminana ny fikambanana
hanovaTamin’ny 26 jolay 1931, dia novana ho “Jehovah’s Witnesses” ("Vavolombelon'i Jehovah") ny anaran’ny Watch Tower Bible and Tract Society. Tamin’ny 1932 dia ny fandaminana vaovao atao hoe Teokrasia ("fitondran’Andriamanitra") no najoron’i Rutherford hitantana ny fikambanana nefa, raha ny tena marina, dia ny tenany no lasa nitondra tokana[6].
Fampianaran'i Rutherford
hanovaFitsanganan'ny Patriarka hebreo amin'ny maty
hanovaNandritra ny 25 taona nitondran’i Rutherford dia maro ny fampianarana sy ny faminaniana nipoitra. Isan’izany ny fanambaràna tamin’ny 1920 ny amin’ny hitsanganan’ireo Patriarkan’ny Zanak’i Israely ho velona amin’ny taona 1925, dia i Abrahama sy i Isaka sy i Jakoba ary i Davida. Izany no hiantombohan’ny Fanjakana arivo taonan’iKristy[5]. Noho ny tsy fahatanterahan’ny zavatra voalaza amin’ireo fanambaràna ireo dia maro ny mpikambana niala tamin’ny Watch Tower Bible and Tract Society ka nanangana fikambanana mpianatra Baiboly hafa.
Fanatrehan'i Kristy
hanovaTamin’ny taona 1930 dia nambaran'i Rutherford fa tamin’ny taona 1914 no nanomboka ny fanatrehan’i Kristy (atao hoe “parosia”) sy ny fametrahana azy ho mpanjaka. Nanomboka tamin'izany taona izany ihany koa, hoy izy, ny Andro farany.
Ny isa 144 000
hanovaNanomboka tamin’ny taona 1932 no nampielezana fa “ondry vitsy” miisa 144 000 no hiaina ao an-danitra ka ny sasany amin’ireo dia olona nitsangana ho velona na olona hiakatra velona avy hatrany any an-danitra. Hiaraka amin’i Kristy izy ireo hanjaka amin'ny olona rehetra eto an-tany. Ny mpino hafa rehetra ao amin’ny fikambanana dia hiaina mandrakizay ao amin’ny paradisa izay hataon’Andriamanitra eto an-tany.
Ny sainam-pirenena
hanovaNihanatanjaka ny fiheveran’ireo Vavolombelon’i Jehovah fa fanompoan-tsampy ny fanajana ny sainam-pirenena.nNiharan’ny herisetra noho izany ny Vavolombelon'i Jehovah sady tsy faly koa ireo governemanta tamin’ny firenena maro toa an’i Etazonia sy i Kanada ary i Alemaina.
Fitondrana teokratika
hanovaNanomboka tamin’ny taona 1938 dia nofoanana ny fifidianana ireo mpitantana ny fikambanana fa fanendrena teokratika no natao.
Tsy mandray anjara amin'ny zavatra sasany
hanovaNandritra ny fitondran'i Rutherford dia tsy azo atao ny mankalaza ny noely (izay heveriny fa avy amin'ny fivavahan'ny mpanompo sampy), ny mankalaza ny fetin’ny reny (izay ataony ho isan'ny paika enti-mitaona ny olona hanohitra ny fanajana an'Andriamanitra), ny manao vaksiny (nofoanan’ny mpandimby azy ity fampianarana ity), ny mandray anjara amin’ny zavatra mahakasika politika.
Ny endriky ny hazofijaliana
hanovaZava-dehibe tamin'i Rutherford ny endriky ny hazo fijalian'i Jesosy ka ny hazo fijaliana mitanambokovoko (lakroa) dia nataony hoe famantarana avy amin’ny mpanompo sampy satria maty tamin’ny tsatokazo tokana, hoy izy, i Jesosy Kristy.