Patriarka (ao amin' ny Baiboly)

(tonga teto avy amin'ny Patriarka (Baiboly))

Ny patriarka dia ireo lehilahy telo mpanorina ny firenena jiosy izay resahina ao amin' ny Bokin' ny Jenezy (na Genesisy) aloha, dia i Abrahama sy i Isaaka ary i Jakôba, manampy azy ireo matetika i Jôsefa. Amin' ny heviny mivelatra dia atao hoe patriarka koa ireo olona rehetra voalaza ao amin' ny Baiboly fa niaina talohan' ny Safodrano, hatramin' i Adama.

I Abrahama sy ny anjely telo, sary nataon' i James Tissot.

Ny Patriarka hatramin' i Abrahama ka hatramin' i Jakôba

hanova

Abrahama

hanova
 
Ny fanaovan-tsorona an'i Isaaka, sary nataon'i Domenico Zampieri, taona 1628-1629.

I Abrahama dia ilay lehilahy heverina fa nipoiran' ireo fivavahana telo mino Andriamanitra tokana (mônôteista) dia ny fivavahana jiosy sy ny fivavahana kristiana ary ny fivavahana silamo. Araka ny Baiboly, noho ny haben' ny finoany no nilazan' Andriamanitra aminy fa izy dia hanan-taranaka maro sady nampanantenainy tany mahavokatra ho an' ireo taranany ireo, dia ny tany Kanaana. Taranak' i Sema zanak' i Nôa (na Nôe) izy. I Tera no anaran-drainy ary i Ismaela sy i Isaka, izay niteraka an'i Esao sy i Jakôba, sy ny hafa koa no zananilahy. Izy no razamben' ny Ismaelita (taranak' i Ismaela) sy ny Edômita (taranak' i Esao) ary ny Israelita (taranak' i Jakôba). Samy miresaka ny momba azy na ny Baiboly na ny Kor'any na ny boky masina hafan' ireo fivavahana abrahamika. Nanambady an' i Saraha sy i Ketora izy sady niteraka amin' i Hagara, araka ny Baiboly. Izy no olona resahina be indrindra ao amin' ny Bokin' ny Genesisy.

Isaaka

hanova

I Isaaka dia zanak' i Abrahama sy i Saraha sady rahalahy tsy iray reny aminy i Ismaela. Niteraka kambana izy, dia i Esao sy i Jakôba. Niampita taminy ny tsodrano Abrahama sy ny fampanantenan'Andriamanitra ny tany Kanaana ho an' ny taranany izy; nampitainy tamin' ny iray amin' i Jakôba izay nahazo izany am-pitaka izany tsodrano izany.

Tsy dia misongadina loatra i Isaaka raha mitaha amin’ i Abrahama sy i Jakôba. Ny fitantarana mahakasika azy dia mifamatotra amin’ ireo lava-drano fantsakana sy ny fitoerana masina hita nanodidina an’ i Gerara sy i Beerseba ao amin’ ny faritra atsimon’ i Palestina (Gen. 26). Ny fahatsiarovana an’ i Isaaka dia mifamatotra amin’ ny fitantarana malaza sy mampihetsi-po momba ilay fanaovan-tsorona azy, izay mahakasika an’ i Abrahama nozahan’ Andriamanitra toetra aloha (Gen. 22).

Jakôba

hanova
 
Mitolona amin'ny Anjely i Jakoba, sary nataon'i Eugène Delacroix

I Jakôba dia zanak' i Isaka kambana tamin' i Esao. Nantsoina amin' ny anarana hoe Israely i Jakôba taorian' ny fitolomany tamin' ny anjelin' Andriamanitra, araka ny Baiboly, ka ny taranany no atao hoe Zanak' i Israely. Nanambady efatra izy ka niteraka an' ireo zanilahy nipoiran' ny foko roa ambin' ny folo.

Jôsefa

hanova
 
Namidin'ireo rahalahiny ho andevo i Jôsefa, sary nataon'i Konstantin Flavitsky, taona 1855.

I Jôsefa dia iray amin' ireo zanak' i Jakôba roa ambin' ny folo. I Benjamina no rahalahy iray reny aminy. Namidin' ireo rahalahiny nialona azy izy nefa lasa manampahefana tany Egipta taty aoriana. Nantsoiny honina any Egipta ny fianakaviany tamin' ny fotoana nahamosarena ny tany manontolo. Taorian' ny nahafatesany sy ilay Farao natoky azy no nanombohan' ny fanandevozan' ny Egiptiana ny Zanak' i Isaraely.

Jereo koa

hanova