Epistily ho an' i Titosy

Ny Epistily ho an' i Titosy na Epistola nosoratan' i Masindahy Paoly ho an' i Tito na Taratasy nosoratan' i Masindahy Paoly ho an' i Tito dia boky hita ao amin' ny Testamenta Vaovao ao amin' ny Baiboly, izay atao hoe epistily. Taratasy nosoratan' i Paoly ho an' i Titosy ( na Tito) io epistily io. Tokony ho teo anelanelan' ny taona 60 sy 68 no nanoratana azy. Misy toko 3 ity boky ity.

Anaran' ny boky

Επιστολή προς Τίτο / Epistolê pros Tito no fiantsoana azy amin' ny teny grika fa Epistula ad Titum kosa amin' ny teny latina. I Titosy dia mpiara-dia amin' i Paoly.

Zava-misy manodidina sy famintinana

Taorian' ny fahafahan' i Paoly tamin' ny famonjana azy voalohany tany Rôma^[1] dia nitory ny Vaovao Mahafaly (na Filazantsara) tany amin' ny nosy Kreta na Kretôsy izy. Talohan' io dia nitoetra fotoana fohy fotsiny tao i Paoly, amin' ny maha voafonja azy, tamin' ny nandehanany mankany Rôma hotsaraina eo anatrehan' ny emperora^[2].

Rehefa niainga avy tao amin' ny nosin' i Kretôsy i Paoly dia navelany eo i Tito (na Titosy), iray amin' ny mpiara-miasa aminy akaiky, izay tsy Jiosy^[3], izay nampamitainy iraka sarotra matetika, indrindra ny tany Kretôsy^[4]. Nambaran' i Paoly aminy ny fanatanterahana ny fandaminana sy ny rafitry ny fiangonana naoriny tao (Tito 1:5) ka izany dia tao anatin' ny toe-javatra manahirana (Tito 1:12-15).

Nanome fotoana an' i Tito i Paoly talohan' ny ririnina tao Nikôpôlisy, any amin' ny morontsiraka atsinanan' i Grisia (Tito 3:12). Tokony ho tany Makedônia no nanoratan' i Paoly ity epistily ity miaraka amin' ny Epistily voalohany ho an' i Timôty. Ahitana fitoviana betsaka ireo epistily roa ireo, na amin' ny voambolana, na amin' ny fomba fanoratra, na amin' ny lohahevitra momba ny fitondram-piangonana ("pastôraly").

Taorian' ny nampahatsiahivan' i Paoly ny toetra tokony hananan' ny mpiandraikitra ao amin' ny fiangonana dia nokianin' i Paoly ny fahadisoana sy ny fiheverana jiosy izay mifanohitra amin' ny fampianarana kristiana marina (Tito 1). Avy eo dia nanafatratrafatra ny antoko samihafa ao am-piangonana izy (Tito 2) ka namarana ny taratasy amin' ny fampahatsiahivana ny fiasam-pahasoavan' Andriamanitra izay mitondra ny mpino hiaina araka ny Filazantsara (na Vaovao Mahafaly).

Jereo koa

Loharano sy fanamarihana

↑ Jereo ny Asan' ny Apôstôly toko faha-28
↑ Jereo ny Asan' ny Apôstôly 27:7-8.
↑ Jereo ny Epistily ho an' ny Galatiana toko faha-2 hatramin' ny faha-3
↑ Jereo: Epistily faharoa ho an'ny Korintiana 2.12-13 sy 7.6-7.

[1] Jereo ny Asan' ny Apôstôly toko faha-28

[2] Jereo ny Asan' ny Apôstôly 27:7-8.

[3] Jereo ny Epistily ho an' ny Galatiana toko faha-2 hatramin' ny faha-3

[4] Jereo: Epistily faharoa ho an'ny Korintiana 2.12-13 sy 7.6-7.

[1]

[2]

[3]

[4]