Ahidambo
Ny ahidambo dia bozaka maniry mandavan-taona, manindrona amin' ny alalan' ny voniny rehefa antitra, sady mipetaka amin' ny lamba izany voniny izany, maniry amin'ny faritra manana toetanin-jana-pehin-tany eto amin' izao tontolo izao. Ao amin' ny fianakaviana Poaceae no misy azy. Heteropogon contortus na Andropogon contortus no anarany ara-tsiansa. Izy no tena fahita betsaka ao amin' ny fatrana aty Madagasikara, atao hoe danga.
Toetra ankapobeny hanova
Mamorona vondrona mahatratra 75 ka hatramin' ny 120 sm eo ho eo ny ahidambo rehefa mamony[1]. Mitsangana sy manify ary tsotra (na misy rantsana iray na roa) ny tahony. Mifandimby ny ravina izay mirefy 2 hatramin' ny 5 mm ny sakany ary mahatratra hatramin' ny 15 sm ny halavany. Misy tsibolo ny kambin-tsikiny[1]. Matetika no manarona ny fototry ny salohy ny raviny ambony[2]. Mitondra salohy iray na vitsivitsy ny fototra ahidambo iray. Mirefy 3 hatramin' ny 7 sm ny salohy tsirairay, izay mahia sy miendrika varingarina, raha tsy isaina ny volovolony. Amin' ny fahamasahany dia mitambatra boribory ny voan' ny ahidambo, ny fonony, ny volony, ny tsilony ary ny raviny, ka entin' ny rivotra na miraikira amin' ny volom-biby na amin' ny lamban' ny olona. Voamadinika ny voan' ny ahidambo.
Toerana sy faritra aniriany hanova
Ny ahidambo dia zavamaniry fahita amin' ny faritry manodidina ny zana-pehintany sy ambanin' ny zana-pehintany izay misy rotsak' orana latsaky ny 800 mm isan-taona izay ianjadian' ny doro tanety isan-taona. Mahatohitra afo izy, mahazaka vanim-potoan' ny hain-tany nefa tsy velona any amin' ny faritra karankaina loatra. Mahatanty fanala izy raha mitranga izany, nefa tsy mahazaka tondra-drano.
Ny ahidambo dia karazan-javamaniry avy any Ôseania sy avy any amin' ny faritra mafana manodidina ny Ranomasimbe Indiana (faritra atsimo amin' i Afrika, Azia Atsimo, faritra avaratra amin' i Aostralia) ary avy eo niparitaka any amin' ny faritra hafa amin' izao tontolo izao.
Any amin' ny faritra ara-jeôgrafika maro, toa an' i Amerika, i Azia Atsinanana[3] ary i Kaledônia Vaovao[1], dia heverina ho karazan-javamaniry manafika ny ahidambo. Mitombo mihamaro izy, ohatra, amin' ny kijana avy nodorana[1]. Any Kaledônia Vaovao ny ahidambo dia saika mandrafitra irery ny kijana any amin' ny morontsiraka andrefana ao avaratr' i Bourail[4].
Fampiasana azy hanova
Ahitra fanao sakafom-biby maniry amin' ny tany tsy mamokatra ny ahidambo, izy mbola tanora iny no azon' ny biby hanina. Azo atao ny mikapa sy manangona azy hahazoana vilo-maina ho hanin' ny biby fiompy any aoriana. Noho ny firaiketan' ny voany sy ny tsilony ary ny raviny amin' ny volom-biby, dia mety hiteraka ratra mahafaty ny biby fiompy ny ahidambo[1], ary mahatonga ny fihenan' ny hatsaran' ny volon' ondry.
Ampiasaina koa ny ahidambo amin' ny fanamboarana tafo nentim-paharazana, na aty Madagasikara na any Hawaii. Azo ampiasaina mba hiadiana amin' ny fikao-tany ny fehezana ahidambo maina, toy izay natao tany Hawaii[5]. Ampiasaina amin' ny fanamboarana taratasy any Sina koa ny ahidambo[6].
Loharanno sy fanamarihana hanova
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 et 1,4 Groupe espèces envahissantes, Plantes envahissantes pour les milieux naturels de Nouvelle-Calédonie, Nouméa, Agence pour la prévention et l'indemnisation des calamités agricoles ou naturelles (APICAN), janvier 2012, 222 p., pp. 38-39
- ↑ Abbé Hippolyte Coste, Flore descriptive et illustrée de la France de la Corse et des contrées limitrophes, Paris, 1937, Tome III, p.556
- ↑ Global invasive species database : Heteropogon contortus Archived Janoary 19, 2022 at the Wayback Machine (graminée) [arsiva]
- ↑ Bernard Suprin, Mille et une plantes en Nouvelle-Calédonie, Nouméa, Editions Photosynthèse, 2013, 382 p, p. 63
- ↑ Glenn Sakamoto, Progress report on the use of piligrass (Heteropogon contortus) hay bales for the island of Kaho`olawe's highly erodible sites [arsiva], september 2008 [PDF]
- ↑ Flora of China : Heteropogon contortus [arsiva]