Fijangajangana
Ny fijangajangana na fanitsakitsaham-bady dia firaisana ara-nofo ivelan' ny fanambadiana ataon' ny olona efa manam-bady, izay tsy azo ekena noho ny antony ara-piarahamonina, ara-pivavahana, ara-môraly, na araka ny lalàna. Na dia maro karazana aza ny firaisana ara-nofo izay miteraka fijangajangana, sy ny voka-dratsiny ara-piarahamonina sy ara-pivavahana ary araka ny lalàna, dia misy amin' ny kolontsaina maro io olana io ary misy ny fitoviam-pijery ao amin' ny kristianisma sy ny jodaisma ary ny silamo. Heverin' ny fitsarana amin' ny firenena maro ho manafintohina amin' ny fitondran-tena ampahibemaso ny fijangajangana izay manimba ny fifandraisan' ny mpivady.
Teo amin' ny tantara dia kolontsaina maro no nihevitra ny fijangajangana ho heloka bevava, ny sasany iharan' ny sazy henjana, matetika mahazo ny vehivavy ary indraindray ny lehilahy, miaraka amin' ny sazy ka anisan' izany ny fanamelohana ho faty, ny fanapahana amin' ny vatana na fampijaliana. Nihena tsikelikely ny sazy toy izany, indrindra fa tany amin' ny firenena tandrefana, nanomboka tamin' ny taonjato faha-19.
Any amin' ny firenena izay mbola manasokajy ny fijangajangana ho heloka bevava, ny sazy dia manomboka amin' ny lamandy ka hatramin' ny kapoka ary hatramin' ny fanamelohana ho faty. Nanomboka tamin' ny taonjato faha-20 dia nanjary nampiady hevitra ny lalàna famaizana momba ny fijangajangana, ka ny ankamaroan' ny firenena tandrefana dia nanafoana ny maha heloka bevava ny fijangajangana.
Na izany aza, na dia any amin' ny fitsarana izay tsy mihevitra ny fijangajangana ho heloka bevava dia mety mbola misy vokany araka ny lalàna izany, indrindra any amin' ny fitsarana misy lalàna momba ny fisaraham-panambadiana, izay saika mahatonga ny fisaraham-panambadiana ho vokatry ny fijangajangana ary mety ho anton-javatra amin' ny fandaminan-tokantrano, ny fananana zo hitaiza ny zanaka, ny fandavana ny fanomezana solon-tsakafo, sns. Tsy fototry ny fisaraham-panambadiana ny fijangajangana any amin' ny firenena na fanjakana izay nandray ny môdely fisaraham-panambadiana tsy ijerena hadisoana.
Izao no nambaran’ i Kamala Chandrakirana, lehiben’ ny sampandraharaha manam-pahaizana ao amin' ny Firenena Mikambana, izay misahana ny famantarana ny fomba hanafoanana ny lalàna maro manavakavaka ny vehivavy na manavakavaka azy ireo eo amin' ny fampiharana na eo amin' ny fiantraikany: "Tsy azo sokajiana ho heloka bevava mihitsy ny fijangajangana". Ny fanambaràna iraisan' ny Vondrona Miasa ao amin' ny Firenena Mikambana momba ny fanavakavahana mahazo ny vehivavy amin' ny lalàna sy amin' ny fampiharana dia milaza toy izao: "Ny fiheverana ny fijangajangana ho fandikan-dalàna dia manitsakitsaka ny zon' olombelona ho an' ny vehivavy".
Any amin' ny firenena mozilmana manaraka ny lalàna Sharia, ao amin' ny fitsarana heloka bevava, dia mety ho tora-bato no sazy ho azo an' ny fijangajangana. Misy firenena dimy ambin' ny folo izay manao ny fitoraham-bato ho sazy ara-dalàna, na dia any Iràna sy any Sômalia ihany aza no nanatanterahana izany tato ho ato. Ny ankamaroan' ny firenena manameloka ny fijangajangana dia ireo izay anjakan' ny fivavahana lehibe sasany (dia ny finoana silamo) sy ny firenena ahitana Kristiana maro anisa ao amin' ny faritr' i Afrika atsimon' i Sahara, saingy misy ny maningana, dia i Filipina, sy ny fanjakana maro any Etazonia.
Any amin' ny faritra sasany dia midika ho famadihan-tanindrazana ny fanaovana firaisana ara-nofo amin' ny vadin' ny mpanjaka na ny vadin' ny zanany lahimatoa.