Diônisôsy

I Diônisôsy, amin' ny fivavahana grika taloha, dia andriamanitry ny voaloboka, ny divay, ny firavoravoana ary ny fihoaram-pefy. Malaza teo amin' ny fivavahana grika sady andriamanitra manan-danja indrindra tao amin' ny ôrfisma izy: ny Hira fiderana ôrfika dia ahitana vavaka maro ho fanomezam-boninahitra azy ary nalamina mba hanome ny sarin' ny filaminana ao amn' ny tontolo voajanahary sy ny fitondran-tena izay mampiseho fa, amin' ny filaminana ity dia manana anjara toerana manokana i Diônisôsy. Amin' ny teny grika izy dia atao hoe Διώνυσος / Diṓnusos na Διόνυσος / Diónusos.

Ny andriamanitra Diônisôsy

Afon' andriamanitra taloha, araka ny fanamarinan' ny zavatra maro resahina ao amin' ny angano momba azy sy ny fanompoam-pivavahana atao aminy, dia zanaky ny andriamanitra Zeosy sy i Semele (Σεμέλη / Semélê) izay olombelona mety maty izy na, araka ny ôrfisma, an' i Zeosy sy i Demetera (Δημήτηρ / Dêmếtêr) na i Persefôna (Περσεφόνη / Persephónē). Voatsinjara eo anelanelan' ny fararano sy lohataona ny fetiny izay mifandray amin' ny tsingerina isan-taona ary indrindra amin' ny fiverenan' ny lohataona. Andriamanitry ny fahatezerana sy ny fanosihosena i Diônisôsy, ny fivavahana aminy koa dia voamariky ny fetiben' ny fanaranam-po amin' ny firaisana ara-nofon' ny vehivavy nankalazain' ny vehivavy mpanara-dia azy atao hoe menada (Μαινάδες / Mainádes). Ireo fetiny ireo no hery nanosika ny fampandrosoana ny tantara an-tsehatra. Ny fedrà grika matetika dia mampiseho an' i Diônisôsy, manomboka amin' ny fitantarana mifandray amin' ny fahatongavan' ilay andriamanitra tany Grisia ka hatramin' ny fitantarana ny fandreseny an' i India.

Noraisin' i Rôma ho andriamaniny i Diônisôsy tamin' ny anarana ho Bakosy (Bacchus, avy amin' ny teny grika fahiny Βάκχος / Bákkhos, iray amin' ny anarany hafa) ary nampitovina amin' ny andriamanitra italika Libera Patera (Liber Pater).