Pseodepigrafa (Baiboly)
Pseodepigrafa no iantsoana ireo boky heverina fa mitondra anaran' olona tsy nanoratra azy nefa lazaina fa nanoratra azy. Ataon' ny Prôtestanta hoe pseodepigrafa ny boky antsoin' ny Katôlika hoe apôkrifa. Ny mpikarona ny tantaran' ny fanoratana ny Baiboly dia mihevitra fa misy boky pseodepigrafa koa ny ao amin' ny Testamenta Vaovao. Misy araka izany:
Amin' ny ankapobeny dia olona malaza ao amin' ny tantara no lazaina fa nanoratra ny asasoratra pseodepigrafa, ka fahita izany na teo amin' ny lahatsoratra ivelan' ny fivavahana na teo amin' ny literatioram-pivavahana toy ny boky maro ao amin' ny Baiboly.
Tamin' ny vanimpotoana nielezan' ny kolontsaina grika, teo amin' ny tontolon' ny fivavahan' ny jiosy sy kristiana, dia maro ny lahatsoratra lazaina fa nosoratan' i Henôka (na Enôka), nosoratan' i Noa (na Nôe), nosoratan' i Mosesy (na Môizy), nosoratan' i Sôlômôna (na Salômôna), nosoratan' i Baroka, sns.
Misy koa boky ao amin' ny Testamenta Vaovaon' ny Kristiana izay heverin' ny mpikaroka tantara sasany fa pseodepigrafa, ka anisan' izany ny epistilin' i Paoly sy ny Evanjely araka an' i Matio ary ny Evanjely araka an' i Joany.