Kristianisma kalkedôniana

Ny kristianisma kalkedôniana na kalkedônisma dia foto-pampianarana momba ny kristôlôjia mahafaoka ny fiangonana sy ny teôlôjia kristiana izay manaiky ny famaritana nomena tao amin' ny Kônsily tao Kalkedôna (taona 451) momba ny fifandraisan' ny maha Andriamanitra sy ny maha olombelona an' i Jesoa Kristy.

Na dia kalkedôniana aza ny ankamaroan' ny fiangonana kristianina môderna, teo anelanelan' ny taonjato faha-5 sy faha-8, dia tsy mbola azo antoka ny fanjakan' ny kristianisma kalkedôniana tamin' izany fotoana izany. Ny ady hevitra momba ny tenim-pinoana nipoitra tao amin' io sinôda io dia nitarika ho amin' ny "fisarahana kalkedôniana" sy ny fitsananganan' ny vondron' ny Fiangonana tsy kalkedôniana, fantatra amin' ny anarana hoe Fiangonana Ôrtôdôksa Atsinanana na Fiangonan' ny Kônsily Telo. Ny Fiangonana kalkedôniana dimy: Rôma, Kônstantinôpôlisy, Aleksandria, Antiôkia (fr) ary Jerosalema (fr), dia nokarakaraina teo ambany fitarihan' i Jostiniano II tao amin' ny Kônsily in Trullo tamin' ny anaran' ny Pentarkia.

Ny ankamaroan' ny Kristiana armeniana, siriana (na), kôpta ary etiôpiana dia nandà ny famaritana kalkedôniana, ka namorona ny Fiangonan' ny Kônsily Telo. Na izany aza, ny Armeniana sasany (indrindra fa any Kapadôkia sy ny faritra pôntika ao tamin' ny Empira Bizantina), dia nanaiky ny fanapahan-kevitry ny Kônsily tao Kalkedôna ary nandray anjara tamin' ny adihevitra nanohitra ny Fiangonana Apôstôlika Armeniana. Ny Fiangonana manaraka fomba siriaka, ôrtôdôksa (fr) na katôlika manaraka fomba grika, dia kalkedôniana ihany koa.

Ny Fiangonana izay manaiky ny Kônsilin' i Kalkedôna ka azo antsoina hoe kalkedôniana noho izany dia:

• ny Eglizy Katôlika;
• ny Eglizy Katôlika Tranainy;
• ny Fiangonana ôrtôdôksa tatsinanana;
• ny Fiangonana ôrtôdôksa tranainy (fr);
• ny Fiombonambe Anglikana;
• ny Fiangonana Loterana.