Fiteny kôy
Ny fiteny kôy na fiteny hôy dia fiteny maromaro be mpiteny indrindra ao amin' ireo fianakaviam-piteny tsy banto aty amin' ny faritra atsimo amin' i Afrika. Noheverina ho sampana iray amin' ny fianakaviam-piteny kôisana izy ireo taloha, ary fantatra tamin' ny anarana hoe "fiteny kôisana afovoany". Na dia tsy heverina ho fianakaviam-piteny azy izao ny vondrona kôisana dia tazonina io teny io hanamoran-javatra.
Ny fiteny hôy be mpampiasa sady fantatra indrindra dia ny fiteny kôikôy (fiteny nama/damara) ao Namibia. Ny sisa amin' ilay fianakaviana dia hita any amin' ny tany efitr' i Kalahari any Bôtsoana. Mitovitovy ihany ireo fiteny ireo ka azon' ny mpampiasa azy ireo ny mifampiresaka tsara eo amin' ny mpiteny kôikôy sy ny mpampiasa ireo fiteny ao Bôtsoana.
Ny fiteny kôy no fiteny kôisana voalohany fantatry ny mpanjanatany eorôpeana ary malaza amin' ny fisian' ny kitika (fanapoahana ny lela), na dia tsy mivelatra toy ny ao amin' ny fianakaviam-piteny kôisana hafa aza. Misy sampana roa voalohany amin' io fianakaviana io, dia ny sampana kôikôy ao Namibia sy ao Afrika Atsimo, ary ny sampana tso-koe (Tshu–Khwe) ao Bôtsoana sy ao Zimbaboe. Afa-tsy ny foteny nama dia iharan' ny tsindry avy amin' ny fitenim-pirenena na fiteny amin' ny faritra toa ny fiteny tsoana (tswana) izy ireo.