Fiavian' ny jodaisma
Ny fiavian' ny jodaisma dia lohahevitra mbola iadian-kevitra ankehitriny, nefa azo zaraina roa lehibe ny fiheverana momba izany, dia ny fiheverana azy ho fivavahana mônôteista naorin' i Abrahama sy nohamafisin' i Mosesy andaniny, ary ny fiheveran' ireo mpikaroka tantara izay mihevitra fa fivavahana henôteista nivoatra ho mônôteista ny jodaisma.
Fivavahan' i Abrahama, araka ny Baiboly
hanovaAraka ny Baiboly dia i Abrahama razamben' ny Hebreo no rain' ny fivavahana jiosy. Notarihin' i Mosesy ny vahoaka hebreo ka niala avy tany Egipta izay nanandevozana azy ireo. Niforona avy amin' izany ny vahoakan' i Israely. Fotoana fohy taorian' ny fiaingany dia nanolotra lalàna i Mosesy, dia ny Didy Folo, izay azony tamin' Andriamanitra teo amin' ny tendrombohitra Sinay (na Sinaia).
Fivavahana henôteista taloha araka ny fikarohana ara-tantara
hanovaAraka ny filazan' ny manampahaizana sasany dia tsy mônôteista tanteraka ny fivavahan' ny Hebreo tany amboalohany fa henôteista atao hoe iahvisma, izany hoe manompo andriamanitra iray izy ireo, dia i Iahveh, nefa mino ny fisian' ny andriamanitra maro ivavahan' ny firenena hafa manodidina. I Iahveh dia tsy iza fa ny andriamanitry ny razany izay nanafaka azy ireo tamin' ny fahandevozana sy nitondra azy ireo tany amin' ny Tany nampanantenaina. Talohan' ny fahababoana tany Babilôna dia vondrom-poko nikambana ho fanjakana tokana i Israely.
Ny fanompoam-pivavahana anaovana sorona dia notanterahina tao amin' ny fitoerana masina tao Jerosalema, nefa nisy fitoerana masina koa naorina tany Betela any amin' ny tanin' i Dana any avaratra izay nifaninana taminy.