Ramanetaka

Ramanetaka izay atao hoe Ramanetaka-Rivo na Abderamane, dia anisan' ny fianakaviam-panjaka merina teto Madagasikara, teraka tamin' ny taona 1780 sy maty tamin' ny taona 1841 na 1842. Lasa mpanjaka na soltànan' i Moaly tao Kômôro izy nanomboka tamin' ny taona 1830 hatramin' ny taona nahafatesany.

Ny fianakaviany

I Rainimanetaka no rainy ary Rabodomanana no reniny. Nanambady an-dRavao izy ka niteraka an' i Djoumbé Fatima (1836/37–1878), i Razaimanana, i Rahamina, Randriaka ary Razafintsara. Niteraka an' i Djumbé Salama (1839–1858) ivelan' ny fanambadiana koa izy.

Ny tantarany

Talohan' ny hahatongavany tany Kômôro dia mpitari-tafika tao amin-dRadama I izy sady zaodahin' ity mpanjaka ity. Tamin' ny taona 1828 raha govenora tao Mahajanga Ramanetaka dia afa-nitsoaka ny fandripahana ny fianakavian' ny mpanjaka nataon-dRanavalona I, noho ny hafetseny. Nisy mpanao raharaham-barotra nanoro hevitra azy mba hankany Kômôro ka tany izy no nangataka fampiantranoana tamin' ny soltàna tao Njoany (frantsay: Anjouan) atao hoe Abdallah II bin Alawi. Nakorontan-dRamanetaka ny fitondran' i Abdallah. Tsy nekeny ny handaozana ny fivarotana andevo izay nahasimba ny fifandraisan' ilay soltàna tamin' ny Anglisy. Rehefa tsy teo an-toerana nandritra ny fotoana fohy ny soltàna izay nadrahona ny handroaka azy dia nanararaotra naka ny toerany Ramanetaka izay nohobin' ny mponina tao Njoany ka voatery nandositra nankany Môzambika i Abdallah.

Lasa nanapaka ny nosy Moaly (frantsay: Mohéli) izy tamin' ny taona 1832. Niova finoana ho silamo izy ka nitondra ny anarana hoe Abderahmane. Taona vitsy taty aoriana dia nanararaotra ny antso vonjy nataon' i Boina Kombo bin Amadi (soltànan' i Maiôty), izay niady tamin' Andriantsoly, izy mba handresy lahatra ny rafilahiny fahiny hanampy azy sy hisintona ilay taratasy fanomezana ny nosy amin' i Boina Kombo. Resin' Andriantsoly sy i Abdallah izay naka indray an' i Maiôty izy nefa nanao ny tenany ho tompon' i Njoany ihany.

Tamin' ny taona 1836, tamin' ny nanaovan' i Abdallah fahirano an' i Maiôty, raha nijanona ny ady mba hanaovana fifampiraharahana, dia nisy rivo-mahery izay nanery ny fahavalony hidina an-tanety ka tamin' izany no nanararaotany nisambotra sy nanagadra ary namono an' i Boina Kombo sy i Abdallah ary olona maro havan' ireto farany.

Nifankahazo tamin' i Frantsa, izay niantoka ny fiarovana azy sy nanomana tetika hamerina azy hiverina aty Madagasikara, Ramanetaka ka nieritreritra ny haka ny sezafiandrianana aty, nefa maty tamin' ny taona 1841/1842 tao Fomboni izy.

Ny zananivavy atao hoe Djoumbé Fatima no nandimby azy teo amin' ny fitondrana nefa Ravao vady navelany no tena nanapaka mandra-pahalehiben' i Djoumbé Fatima, sady nanambady ny mpanolotsaina azy taloha atao hoe Tsivandini, tamin' ny taona 1843.

Tahirin-kevitra

Boky

• Ibrahime, Mahmoud: Djoumbé Fatima: Une reine comorienne face aux visées coloniales de la marine française. Tarehi - Revue d'Histoire et d'Archéologie 2, 10–17, 2001.
• Grosdidier, Christophe: Djoumbe Fatima, reine de Mohéli, L'Harmattan, Paris, 2004. ISBN 978-2-7475-6953-8

• Dominique Ranaivoson, Madagascar : dictionnaire des personnalités historiques, Sépia, Saint-Maur-des-Fossés ; Tsipika, Antananarivo, 2011 (2^e éd.), p. 146-147 (ISBN 978-2-84280-101-4)
• Claude Chanudet, Jean-Aimé Rakotoarisoa, Mohéli: une île des Comores à la recherche de son identité, Édition l'Harmattan, 1er janvier 2000, 271 pages p. (ISBN 9782738487360, vakio an-tranonkala [tahiry])

Rohy ivelany

• "Madagascar. Imarovatana. The Merina (or Hova) Dynasty". Buyers, Christopher: The Royal Ark.