Ny madiotanana na horita dia sarangam-pirahamonina ambony sy antonony ahitana ireo olona manana tambajotra ara-piarahamonina sy ara-kolontsaina ary ara-bola. Ny horita dia olona fatra-pitsentsitra ny madinika, hoy ny fanazavana ny teny hoe horita ao amin' ny Rakibolana malagasy[1].

Sarangan' ny tompona orinasa sy mpanao raharaham-barotra ny madiotanana, izay nipoitra tamin' ny tapany farany amin' ny Andro Antenatenany, saranga teo anelanelan' ny an' ny tantsaha sy ny aristôkrasia izy io tany am-boalohany. Ny saragan' ny mpiasa no mifanohitra aminy, noho ny harena sy ny fahefana ara-pôlitika ary ny fanabeazana ananany, ary koa ny fidirany amin' ny tambajotra ara-kolontsaina sy ny renivola sy ny fifehezany izany rehetra izany. Amin' ny heviny tany am-boalohany, ny madiotanana dia mifamatotra akaiky amin' ny firehan-kevitra pôlitikan' ny liberalisma sy ny fisiany ao an-tanàn-dehibe.

Ao amin' ny marksisma, ny madiotanana dia ny sarangam-piarahamonina kapitalista môderina izay tompon' ny fitaovam-pamokarana sy manakarama mpiasa izay ahazoany tombony mihoa-pampana. Izany dia niseho indrindra nandritra ny vanimpotoana nialana avy amin' ny toekarena miankina amin' ny fiompiana sy fambolena nankamin' ny toekarena miompana amin' ny taozavabaventy. Ho an' ny Marksista, ity saranga ara-piarahamonina ity dia nisolo ny sarangan' ny vitsy anisa mpandova fahefana (aristôkrasia), amin' ny maha saranga manjakazaka azy teo amin' ny fivoaran' ny rafitra tompomenakely (feôdalisma) mankany amin' ny kapitalisma.

Anisan' ny saranga ambony sy antonony eo amin' ny fiarahamonina ny madiotanana izay ahitana ny madiotanana ambony (sangany amin' ny fitantanana orinasa sy fitantanan-draharaha) sy ny madiotanana antonony ary ny madinika. Tsy mitovy amin' ny sarangam-bahoaka manana renivola kely izany.

Loharano sy fanamarihana hanova

  1. Régis Rajemisa-Raolison, Rakibolana malagasy, Editions Ambozontany, Analamahitsy, Antananarivo, 1985.