Filistia

I Filistia dia fanjakana naorin'ny Filistina, izay isan'ireo atao hoe "Vahoakan'ny ranomasina", manodidina ny taona 1200 tal. J.K. tao amin'ny morontsiraky ny Ranomasina Mediteranea manodidina ny tananan'i Gaza sy Askelona. Fikambanan-tanàna mahaleo tena ara-politika i Filistia tamin'ny voalohany, avy eo nanjary fanjaka-mpanjaka tamin'ny taonjato faha-11 tal. J.K. Niady tamin'ny Fanjakan'i Israely matetika i Filistia. Atao hoe פלשת / Pleshet i Filistia amin'ny teny hebreo.

Ireo fanjakana manodidina ny Fanjakan'i Israely tamin'ny taonjato faha-9 tal. J.K.

Ireo tanàn-dehibe dimy tao Filistia.

Ny sisin-taniny ao avaratra dia ny ony Iarkona, ny ao andrefana dia ny Ranomasina Mediteranea, i Joda no ao atsinanana ary i Wadu El-Arish ny ao atsimo. Tanàn-dehibe dimy, izay samy manana ny tompo mpanampaka azy avy, no mitambatra ka niteraka an'i Filistia, dia i Askelona, i Asdoda, i Ekroa, i Gata ary i Gaza ao amin'ny amin'ny tapany atsimo andrefan'ny Atsinanana Akaiky. Ao amin'ny Bokin'i Josoa (Jos. 13.3) ao amin'ny Boky voalohan'i Samoela (1Sam. 6.17) no miresaka izany.

Ireo mpanapaka dimy ny Filistina ireo dia resahina ao amin'ny Baiboly hebreo fa nifanerasera sy niady matetika amin'ireo Israelita mpifanolo-bodirindrina aminy sy ny Kananita ary ny Egiptiana.

Tsy voaresaka ny amin'ny Filistina taorian'ny famaboan'ny Empira asiriana vaovao ny faritry ny Atsinanana Akaiky (taona 911 - 605 tal. J.K.). Hatramin'izao dia mbola iadian'ireo mpahay tantara hevitra ny fiavian'ny Filistina na avy amin'i Kanaana Taloha na mpifindra monina avy any Afrika Avaratra, avy any Anatolia na avy any Kreta.