Abidy arabo: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Ny mampiavaka azy
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Aucun résumé des modifications
Andalana faha-3:
 
Nanomboka tamin'ny fielezan'ny [[finoana silamo]] mantsy dia maro ireo fiteny ankoatry ny arabo, fiteny anoratana ny [[Kor'any]], izay nanomboka nosoratana tamin'io abjady arabo io. Izany no anoratana ny [[Fiteny indô-eoropeanina|fiteny indo-eoropeana]] toy ny [[Fiteny persana|persana]], ny kashmiry, ny sindy, ny [[Fiteny urdu|ordoa]] ary ny korda. Ampiasaina ao Sina koa io abidy io, indrindra ao amin'ny faritanin'i Xinjiang sy [[Gansu]] ary Ningxia, ary amin'ny mponina vitsy anisa izay nandray ny fivavahana silamo (izany no atao hoe "xiao'erjing"). Taloha dia nenti-nanoratra ny fiteny sasany ao Afrika ny abidy arabo: ny [[fiteny soahily]], ny haosa, ny oôlôfo ary ny somaly) ary koa nanoratana ny fiteny torka hatramin'ny taona 1928.
 
== Ny anarany amin'ny teny arabo ==
Amin'ny teny arabo dia atao hoe الْأَبْجَدِيَّة الْعَرَبِيَّة‎ / ''''al-ʾabjadīyah al-ʿarabīyah'''', ("abjady arabo") na الْحُرُوف الْعَرَبِيَّة / ''''al-ḥurūf al-ʿarabīyah ("")'''' ny abidy arabo''''.''''
 
== Ny literan'ny abidy arabo ==
Ligne 12 ⟶ 15 :
|'''Sandan'isa'''
|'''Aoriana, anatiny, aloha'''
|'''DIN-31635'''<ref><small>Ny hoe ''DIN 31635'' dia fanafohezana ny hoe "Deutsches Institut für Normung" izay namoaka fomba famadihana ny litera arabo amin'y litera latina. Tamin'ny taona 1982 no nampiasana azy io voalohany ary io no ampiasain'ny mpikaroka tandrefana indrindra.</small></ref>
|'''DIN-31635'''
|'''EI'''<ref><small>Ny hoe "EI" dia fanafohezana ny hoe "''Encyclopedia of Islam''" izay rakipahalalana namoaka fomba famadihana ny litera arabo amin'ny litera latina.</small></ref>
|'''EI'''
|'''Feo'''<ref><small>Araka ny fanoratana omen'ny [[Abidy ara-drafipeo iraisam-pirenena]] izay fantatra amin'ny hoe ''API'' amin'ny teny frantsay na ''IPA'' amin'ny teny anglisy.</small></ref>
|'''Feo'''
|-
Ligne 295 ⟶ 298 :
Ny abidy arabo dia ahitana litera 29 (na 28 raha tsy isaina ho litera fa ho maritsoratra fotsiny ny ''hamza''). Soratana avy ankavanana miankavia izy.
 
Maro ireo litera mitovitovy endrika (رَسْم‎ / ''rasm'') ka tsy azo avahana raha tsy miampy ireo teboka ampiasaina ho maritsoratra apetraka eo ambony na ambanin'ny hitsin'ny fanoratana (ـبـ ـتـ ـثـ ـنـ ـيـ). miisa 18 ny endri-tsoratra fototra (رَسْم‎ / ''rasm'') ka ny fampifanarahana azy ireo amin'ny zava-misy ao amin'ny fiteny soratana aminy no isafidianana ny fomba ampiasana ireo teboka ireo.
 
Tsy miavaka ny sora-tanana sy ny sora-boky, na ny sora-madinika sy ny sora-baventy. Ny ankamatonankamaron'ny litera mifanakaiky anefa dia soratana mifandrohy na dia amin'ny endrika sora-boky aza, ary miovaova arakarana ny toerany ao amin'ny teny (aloha, anatiny, afara) na raha mitokana ny endriky ny litera. Ny rohy dia mety ho fohy na lava nefa tsy vanova ny famakiana ny litera izany. Ohatra, ny كتب (''ktb'') dia vioasoratra mifanjihina araka ny tokony ho izy eto, nefa mety ho soratana amin'ny fomba malalaka kokoa hoe كـــتـــب amin'ny fanalavana ny rohy. Izany fanalavana izany dia mety natao mba hampanana endrika kanto ny soratra na noho ny halalahanan'ny faritry ny takelaka anoratana.
 
misy litera enina (و ز ر ذ د ا) izay tsy azo arohy amin'ireto litera manaraka ireto -, ka miteraka fahatapatapahan'ny fanoratana ny teny ahitana azy ireo. Ny elanelana manasaraka ny litera tsirairay ao amin'ny teny iray anefa kely kokoa raha mitraha amin'ny elanelana manasaraka teny roa. Ohatra -, ny hoe ''Paris'' dia soratana hoe باريس (''Bârîs'') ka na ny ''â'' na ny ''r'' dia tsy mirohy amin'ny litera manarakaraka azy; raha tiana hororitina lava ny fanoratana dia azo atao ny manoratra toy izao: بــــاريــــس, nefa ny elanelana manasaraka ny ''â'' amin'ny ''r'' na ny ''r'' amin'ny ''î'' dia tsy azo halehibeazina.
 
Amin'ny maha abjady ny abidy arabo dia tokony ho fantatry ny mpamaky ny firafitry ny fiteny arabo na ny fiteny hafa soratana aminy mba hahafahany mahalala ny zanapeo tokony hiaraka amin'ny renifeo. Ao amin'ny fiteny arabo dia mitsinjara arakaraka ny fakan'ny renifeofototenin-drenifeo ny zanapeo, araka ny fitsipi-teny.
 
Ao amin'ny [[Kor'any]] na ireo boky fianarana anefa dia ampiasaina ny fanoratana ny zanapeo amin'ny endrika mari-tsoratra. Ao amin'ireo lahatsoratra nasian-janatsoratra rahateo dia misy mari-tsoratra fanavaham-banin-tenybaninteny ka ny tena fampiasa indrindra dia ny mari-pamantarana ny tsy fisian-janapeo'ny zanapeo (سُكُون / ''sukūn'') sy ny fampanjariana sosona ny renifeo (شَدّة‎ / ''šaddashaddah'').
 
== Jereo koa: ==
 
* [[Fiteny arabo]]
*[[Fiteny semitika]]
* [[Abidy]]
* [[Abjady]]
* [[Abidy hebreo]]
 
== Loharano sy fanamarihana ==