Abidy arabo: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Tantara
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Ny mampiavaka azy
Andalana faha-1:
[[Sary:Intellark4qwerty.png|vignette|430x430px|Kitendry ho an'ny solosaina azo anoratana teny arabo]]
Ny [[abidy arabo]] dia [[abjady]], izany hoe [[abidy]] tsy ahitana afa-tsy renisoratra, natao hanoratana ny [[fiteny arabo]] sy fiteny hafa koa, ka soratana avy ankavana miankavia. Nisy litera miisa 28 izy tamin'ny voalohany nefa ny fiteny tsirairay izay soratana aminy dia samy nanao fanovana arakaraka ny rafi-peo ao aminy. Tsy manana zanatsoratra hanoratana ny zanapeo ny abidy arabo fa mari-tsoratra sahalahala amin'ny teboka na faingo apetraka eo ambony na ambany na aloha na aorian'ny renisoratra hisolo ny zanatsoratra.
 
Ligne 173 ⟶ 174 :
| rowspan="2" |70
|عـــــعـــــع
|ʿ /na
|ʿ /na
|-
Ligne 290 ⟶ 291 :
 
Tamin'ny taonjato faha-7 no nanampiana teboka eo ambony na eo ambanin'ny litera sasany mba hisian'ny fiavahana. Tamin'izany fanovana izany dia niova koa ny filaharan'ny litera ao amin'ny abidy: tsy nanaraka ny filaharan'ny litera ao amin'ireo abidin'ny fiteny semitika hafa ny abidy arabo fa nampifanakaiky ny litera mitovitovy andrika. Ny nandaharana ny litera ''qāf'' (ق) sy ''fā'' (ف) dia tsy lasa marin-toerana raha tsy ela taty aoriana. Tamin'ny voalohany, nandritra ny taonjato roa voalohan'ny hijra dia nisy teboka ny eo ambonin'ny litera ''qāf'', ary ny ''fā'' tsy nahitana izany. Avy eo ny ''fā'' nasiana teboka teo amboniny, araka ny efa natao tamin'ny abidy arabo ampiasaina ao [[Magreba]]. Farany dia natao teo ambony ny teboky ny ''fā'' (ف) ary ny ''qāf'' (ق) nahitana teboka roa<ref><small>James Février, ''Histoire de l'écriture'', Payot 1984, p. 269.</small></ref>.
 
== Ny mampiavaka ny abidy arabo ==
Ny abidy arabo dia ahitana litera 29 (na 28 raha tsy isaina ho litera fa ho maritsoratra fotsiny ny ''hamza''). Soratana avy ankavanana miankavia izy.
 
Maro ireo litera mitovitovy endrika (''rasm'') ka tsy azo avahana raha tsy miampy ireo teboka ampiasaina ho maritsoratra apetraka eo ambony na ambanin'ny hitsin'ny fanoratana (ـبـ ـتـ ـثـ ـنـ ـيـ). miisa 18 ny endri-tsoratra fototra (''rasm'') ka ny fampifanarahana azy ireo amin'ny zava-misy ao amin'ny fiteny soratana aminy no isafidianana ny fomba ampiasana ireo teboka ireo.
 
Tsy miavaka ny sora-tanana sy ny sora-boky, na ny sora-madinika sy ny sora-baventy. Ny ankamaton'ny litera mifanakaiky anefa dia soratana mifandrohy na dia amin'ny endrika sora-boky aza, ary miovaova arakarana ny toerany ao amin'ny teny (aloha, anatiny, afara) na raha mitokana ny endriky ny litera. Ny rohy dia mety ho fohy na lava nefa tsy vanova ny famakiana ny litera izany. Ohatra, ny كتب (ktb) dia vioasoratra mifanjihina araka ny tokony ho izy eto, nefa mety ho soratana amin'ny fomba malalaka kokoa hoe كـــتـــب amin'ny fanalavana ny rohy. Izany fanalavana izany dia mety natao mba hampanana endrika kanto ny soratra na noho ny halalahanan'ny faritry ny takelaka anoratana.
 
misy litera enina (و ز ر ذ د ا) izay tsy azo arohy amin'ireto litera manaraka ireto - ka miteraka fahatapatapahan'ny fanoratana ny teny ahitana azy ireo. Ny elanelana manasaraka ny litera tsirairay ao amin'ny teny iray anefa kely kokoa raha mitraha amin'ny elanelana manasaraka teny roa. Ohatra - ny hoe ''Paris'' dia soratana hoe باريس (''Bârîs'') ka na ny ''â'' na ny ''r'' dia tsy mirohy amin'ny litera manarakaraka azy; raha tiana hororitina lava ny fanoratana dia azo atao ny manoratra toy izao: بــــاريــــس, nefa ny elanelana manasaraka ny ''â'' amin'ny ''r'' na ny ''r'' amin'ny ''î'' dia tsy azo halehibeazina.
 
Amin'ny maha abjady ny abidy arabo dia tokony ho fantatry ny mpamaky ny firafitry ny fiteny arabo na ny fiteny hafa soratana aminy mba hahafahany mahalala ny zanapeo tokony hiaraka amin'ny renifeo. Ao amin'ny fiteny arabo dia mitsinjara arakaraka ny fakan'ny renifeo ny zanapeo, araka ny fitsipi-teny.
 
Ao amin'ny Kor'any na ireo boky fianarana anefa dia ampiasaina ny fanoratana ny zanapeo amin'ny endrika mari-tsoratra. Ao amin'ireo lahatsoratra nasian-janatsoratra dia misy mari-tsoratra fanavaham-banin-teny ka ny tena fampiasa indrindra dia ny mari-pamantarana ny tsy fisian-janapeo (''sukūn'') sy ny fampanjariana sosona ny renifeo (''šadda'').
 
== Jereo koa: ==