Bokin' i Ezekiela
Ny Bokin' i Ezekiela dia boky ao amin' ny Tanakh (Baiboly hebreo) sy ny Testamenta Taloha ao amin' ny Baiboly kristiana. Milaza fitsarana sy fandrahonana ny Israelita ny faminaniana raha mbola tsy rava ny Fanjakan' i Jodà, fa faminaniana ny fanamelohana ireo firenena mpampahory ny vahoakan' Andriamanitra sy fanantenana ny hiverenan' ny voninahitr' i Israely kosa no votoatin' ny faminanianana nandritra ny Fahababoana tany Babilôna. Ho tsaraina amin' ny asa nataony avy ny olombelona tsirairay sady hisy ny fitsanganan' ny maty ho velona. Haorina fanindroany ny Tempoly. Izany dia fahitana apôkaliptika.
Isan' ny atao hoe Mpaminany lehibe ao amin' ny sokajin' ny Bokin' ny mpaminany ao amin' ny Baiboly ny Bokin' i Ezekiela, fa isan' ireo atao hoe Nevi'im aharonim ("Mpaminany taoriana") izy ao amin' ny fizaràna faharoan' ny Tanakh (Baiboly hebreo) atao hoe Nevi'im.
Ny fanoratana ny boky hanova
I Ezekiela hanova
Mpisorona tao Jerosalema i Ezekiela. Nentina natao sesitany tany Babilônia koa izy niaraka tamin' ireo Jiosy hafa avy any Jodà tamin' ny fotoan' ny Fahababoana, tamin' ny andron' i Dariôsy Lehibe mpanjakan' i Persia tany amin' ny taonjato faha-6 tal. J.K.
Nofidin' Andriamanitra ho mpaminany ho an' ireo babo tany Babilôna sy ireo sisa tavela tao Jerosalema izy. Nanomboka tokony ho tamin' ny taona 597 tal. J.K. nandritra ireo taona faramparan' ny Fanjakan' i Jodà sady nifarana tamin' ny 570 tal. J.K. ny asa faminaniany. Ataon' Andriamanitra hoe "zanak' olona" i Ezekiela.
Ny mpanoratra ny boky hanova
Ny lovantsofina dia manao an' i Ezekiela ho nanoratra ny Bokin' i Ezekiela. Ny mpikaroka sasany anefa milaza fa tsy olon-tokana no nanoratra io boky io fa olona maro tamin' ny fotoana samihafa. I Pohlmann[1] dia milaza fa ny toko voalohany hatramin' ny faha-33 dia nosoratan' ilay mpaminany fa ny faha-34 hatramin' ny 48 dia soratra fanatevenana taty aoriana natao tao Babilôna[2].
Ny anaran' ilay boky hanova
Amin'ny teny hebreo dia atao hoe ספר יְחֶזְקֵאל / Sefer Yĕkhezqiēl ny Bokin'i Ezekiela. Ao amin'ny Septoajinta izy dia atao hoe Ἰεζεκιήλ / Iezekiêl.
Ny firafitry ny boky hanova
Ny fizaràn' ny boky hanova
Azo zaraina dimy ny Bokin' i Ezekiela:
- Hitan' i Ezekiela ny voninahitr' Andriamanitra (1 – 3)
- Manakiana sy mandrahona an' ny Israelita i Ezekiela (4 – 24)
- Hotsarain' Andriamanitra ny firenen-kafa nampahory an' i Israely (25 – 33)
- Fampiononana sy fampanantenana ny vahoakan' Andriamanitra (34 – 39)
- Ny ho endriky ny Tempoly faharoa sy ny firenen' i Isiraely amin' ny hoavy (40 – 48)
Ireo lohahevi-dehiben' ny boky hanova
- Ny fahitana ny amin' ny kalesin' Andriamanitra;
- Faminaniana manameloka an' i Jerosalema;
- Faminaniana manameloka ny firenena hafa;
- Ny amin' i Gôga sy i Magôga;
- Ilay Lohasahan' ny taolam-paty;
- Ny fahitana momba ny Tempoly.
Jereo koa hanova
- Mpaminany lehibe: Bokin' i Isaia na Izaia - Bokin' i Jeremia - Bokin' ny Fitomaniana - Bokin' i Ezekiela - Bokin' i Daniela na Daniely - Bokin' i Baroka (deoterôkanônika)
- Mpaminany madinika: Bokin' i Hôsea na Ôsea - Bokin' i Jôela na Jôely - Bokin' i Amôsa na Amôsy - Bokin' i Ôbadia na Abdiasa - Bokin' i Jônà na Jônasa - Bokin' i Mikà na Mikea - Bokin' i Nahoma - Bokin' i Habakoka - Bokin' i Zefania na Sôfônia - Bokin' i Hagay na Akjea - Bokin' i Zakaria - Bokin' i Malakia.
Loharano hanova
- ↑ K.-F Pohlmann, Ezechielstudien. Zur Redaktionsgeschichte des Buches und zur Frage nach den ältesten Texten (BZAV 202), Berlin/New-York, 1992.
- ↑ Introduction à l'Ancien Testament - Textes édités par Thomas Römer, Jean-Daniel Macchi et Christophe Nihan - Éditions du Cerf - (ISBN 2-830-91112-1)