Endolzansy: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
Tsipelina Marika: Hanova araka ny hitan'ny maso Fanovana avy amin'ny finday Fiovana tamin'ny alalan'ny tranonkala finday Modification sur mobile avancée |
Tsipelina sy rohy Marika: Hanova araka ny hitan'ny maso Fanovana avy amin'ny finday Fiovana tamin'ny alalan'ny tranonkala finday Modification sur mobile avancée |
||
Andalana faha-7:
== Tantaran' ny endolzansy ==
Ao amin' ny Fiangonana kristiana tamin' ny fotoana voalohany nampisy ny [[kristianisma]] dia nisy fanoneran-keloka hentitra izay nodidian' ny [[pretra]] na ny [[eveka]] tsy maintsy ataon' izay olona meloka noho ny [[fahotana]] lehibe nataony. Noheverina fa azon' ny olona nanota atao ny manonitra ny fahotany eto an-tany fa tsy any ankoatra ahafatesana, na dia amin' ny ampahany ihany aza.
Mba hanonerana ny fahotana dia nandidy ny mpanota [[Fifadian-kanina|hifady hanina]], hanao [[fivahiniana masina]], hikapo-tena sy hanao [[tsanganasa fivalozana]] hafa koa ny mpitondra fiangonana. Nihanisolo tsaganasa fivalozana malefaka, toy ny fanaovana [[vavaka]] maro sy ny fiantrana izany taty aoriana.
Tsy niraharaha ny amin' ny endolzansy ny [[Teolojia|
=== Fiantombohany sy fivoarany ===
Ny fanao momba ny endolzansy, izay nolovaina tamin' ny lalàna
[[Sary:20110729194309!Battle of Las Navas de Tolosa.jpg|vignette|241x241px|Ady tao Las Navas de Tolosa, tamin'ny 16 Jolay 1212, tamin'ny andron'ny Reconqiusta, sary nataon'i Francisco van Halen.]]
Ara-keviny dia tsy misy fifandanjana ny hadisoana sy ny tsanganasa fitiavam-bavaka: ny endolzansy dia atao hoe vokatry ny fiombonan' ny olo-masina. Raha ny fanao no jerena dia hafa ny zava-miseho, ka amin' ny ampahany dia akon' ny fanaon' ny [[vahoaka jermanika]] izany, izay manana lalàna misy fampifandraisana ny fanonerana ka mampisy sanda mifandanja amin' ny hadisoana. Ny endolzansy dia nalaina tahaka amin' ny boky avy any [[Irlandy]] izay mametra ny isan' ny andro anefan-tsazy araka ny karazana hadisoana. Ny endolzansy izay fohy kokoa raha mitaha amin' ny fivalozana ara-batana dia lasa nihanisolo ity farany, indrindra ho an' ny olona efa hofaty.[[Sary:Johannes XXIII Gegenpapst.jpg|vignette|181x181px|Ny antipapa Joany XXIII]]Nanomboka tamin'i zany vanimpotoana izany dia efa hita ny fanararaotana, indrindra ny [[simonia]]<ref><small>Ny [[simonia]] dia fividianana fanaka ara-panahy, sakramenta, andraikitra ao amin'ny fitanantanam-piangonana</small></ref>: ny mpino dia miady varotra amin' ny [[pretra]] ny amin' ny asa fiantrana, izay matetika vidina vola. Ny
[[Sary:Titian - Sixtus IV - Uffizi.jpg|vignette|175x175px|''Ny papa Siksto IV'', sary nataon'i Tiziano Vecellio, taona 545-1546.]]
Tamin' ny fiantombohan' ny taonjato faha-15 dia niseho ny fanaovana raharaham-barotra ny endolzansy tamin' ny andron' ilay [[antipapa]] [[Joany XXIII (antipapa)|Joany XXIII]]<ref><small>Ny antipapa dia olona nilaza ny tenany ho papa nefa tsy eken'ny Fiangonana katolika ho papa tokoa ankehitriny. Marihina fa nisy papa atao hoe Joany XXIII koa izay papa ara-dalàna eken'ny Katolika.</small></ref>. Izany fanararaotana izany dia notsikerain' i [[Jan Hus]] (1369-1415). Tamin' ny taona 1476 dia namoaka didy ny papa [[Siksto IV]] fa ny endolzansy dia azo vidina mba hampihena ny fotoana holanina ao amin' ny [[afo fandiovana]]. Araka izany dia izy no niandohan' ny fanaovana raharaham-barotra ny endolzansy tao amin' ny Fiangonana ao
Rehefa nandroso ny fanontana printy dia maro dia maro ny taratasin' endolzansy natonta: ny tao amin' ny tranon-jelijiozin' i Montserrat fotsiny dia nampanonta endolzansy miisa 200 000 teo anelanelan' ny taona 1498 sy 15000.
===
[[Sary:Martin Luther (1483-1546) de Lucas Cranach l'Ancien.jpg|vignette|214x214px|I Martin Lotera (1483-1546), sary nataon'i Lucas Cranach]]
Tamin' ny [[Andro Antenantenany]] dia lasa nisy ny fanararaotana momba ny fanomezana endolzansy. Ny nanaovana azy ho raharaham-barotra sy ny tsy fisian' ny fanapahan-kevitry ny olona hibebaka, tamin' ny taonjato faha-16, dia iray amin' ny zavatra nahatonga ny fisarahan' i [[Martin Lotera]] tamin' ny Fiangonana
Isan' ireo fanararaotana anatiny tao amin' ny Fiangonana ny fanomezana endolzansy na an' iza na iza manampy amin' ny fanamboarana ny [[Bazilika Masindahy Piera|bazilika]] vaovao
[[Sary:Pope-leo10.jpg|vignette|171x171px|Ny papa Leo X, sary nataon'i Raffaello Sanzio, taona 1518 - 1519.]]
Namely ny fototr' ilay fanao tao amin' ireo [[Tsangan-kevitra 95n'i Lotera|tsangan-keviny miisa 95]] tao Wittenberg i Martin Lotera: araka ny filazany dia [[Andriamanitra (tokana)|Andriamanitra]] irery no afaka manamarina ny mpanota. Notsikerainy miaraka ny endolzansy ho an' ny [[Fanahin'ny vatana|fanahy]] ao amin' ny [[afo fandiovana]] (tsangan-kevitra faha-8 hatramin' ny faha-29) sy ireo endolzansy ho an' ny velona (tsangan-kevitra faha-30 hatramin' ny faha-68). Ny amin' ilay tranga voalohany; ny maty amin' ny maha maty azy dia tsy voafehin' ny didy
=== Fanamafisan' ny
Nanamafy ny maha zava-dehibe ny endolzansy tamin' ny [[Konsily tao Tridentio|
[[Sary:Papst Clemens VIII Italian 17th century.jpg|vignette|178x178px|Ny papa Klemento VIII]]
Noho izany dia nampahatsiahy i Leo X tao amin' ny fanamelohany an' i Lotera, ny tsy fitovian' ny famelana ny sazy voafetra sy ny tena famelana ny fahotana. Na dia izany aza dia maharitra hatramin' izao
[[Sary:Pope Clement IX.jpg|vignette|190x190px|Ny papa Klemento IX]]
Hatramin' izay ka hatramin' ny [[Konsily Vatikàna II|Kônsily Vatikàna II]], ny tahirinkevitra atao hoe paroasiana dia mbola ahitana fizaràna momba ny [[vavaka]] ao amin' ny toko natokana ho an' ny vavaka, fizaràna iray momba ny endolzansy. Ny ''Paroissien des fidèles'' dia mamoaka ny lisitry ny teny (
== Ny endolzansy ankehitriny ==
|