Baiboly prôtestanta amin' ny teny malagasy: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
Aucun résumé des modifications |
Nanitatra |
||
Andalana faha-22:
==== Ny Loterana sy ny Nohavaozina ary Anglikana ====
Mampiasa ny Baiboly protestanta ny fiangonana protestanta rehetra eto Madagasikara. Ny [[protestantisma]] dia tonga teto Madagasikara tamin'ny vanim-potoana faha mpanjaka. Misy fiangonana maro ka ny roa voalohany tonga teto Madagasikara dia ny [[loteranisma]] sy ny [[kalvinisma]] (na presbiterianisma) izay nipoiran’ny [[Fiangonana Loterana Malagasy]] (FLM) sy ny [[Fiangonan'i Jesoa Kristy eto Madagasikara]] (FJKM). Tsy ireo ihany no fiangonana protestanta fa ao koa ny [[Misiona Evanjelika Teratany eto Madagasikara]] (METM), ny [[Fiangonana Malagasy Tranozozoro Antranobiriky]] (FMTA), ny [[Fiangonana Protestanta Vaovao eto Madagasikara]] (FPVM), ny [[Eklesia Episkopaly Malagasy|Eklesia Episkopaly Malagasy (Anglikana)]] (EEM). Ny mpivavaka maro ao amin'ny FJKM, rehefa mamaky Baiboly ka tandrify amin'ny soratra hoe ''Jesosy'' dia mamaky hoe "Jesoa".
==== Ny Adventista sy ny Evanjelika sns ====
Mampiasa ny Baiboly protestanta ny [[Fiangonana Adventista Mitandrina ny Andro Fahafito eto Madagasikara|Fiangonana Adventista Mitandrina ny Andro Fahafito]], ny [[Fiangonana Batista Biblika eto Madagasikara]], ny [[Fiangonana Pentekotista Mitambatra (Madagasikara)|Fiangonana Pentekotista Mitambatra]], ny Assemblée de Dieu (Fiangonan'Andriamanitra) sy ny [[Pentekotisma|fiangonana pentekotista]] sy [[Evanjelisma|evanjelika]] (na ara-Pilazantsara) maro samihafa miparitaka eto Madagasikara, raha mbola tsy manana dikan-tenin'ny Baiboly azy manokana. Ny Baiboly protestanta no nampiasain'ny [[Vavolombelon'i Jehovah eto Madagasikara|Vavolombelon'i Jehovah]] eto Madagasikara talohan'ny namoahany ny [[Ny Soratra Masina - Fandikan-Tenin'ny Tontolo Vaovao|dikan-teniny]] manokana. Ny mpivavaka amin'ny fiangonana sasany, rehefa mamaky Baiboly ka tendrify ny teny hoe ''Jesosy'' dia mamaky hoe "Jesoa".
==
Efa tonga amin'ny fanitsiana fahenina ny Baiboly protestanta. Ity fanitsiana ity dia miavaka amin'ireo natao teo aloha noho ny nanoloana ny teny hoe ''[[Jehovah]]'' amin'ny hoe ''TOMPO''. Tsy nankasitrahan' ny mpino protestanta maro izany Baiboly vaovao izany noho io fanesorana ny anaran' Andriamanitra io.▼
=== Ireo fandikan-teny nifanesy ===
==== Fandikan-teny voalohany ====
I David Jones no niandraikatra izany fandikan-teny izany. Niara-niasa taminy i David Griffiths, i Jeffreys, i James Cameron ary i J.J. Freeman. Nanampy koa ny mpianatra malagasy tamin'izany fotoana izany. Tamin'izany koa no nifanarahana tamin'ny mpanjaka [[Radama I]] (izay maty tamin'ny taona 1828) momba ny toetoetran'ny abidy hanoratana ny teny malagasy. Noraketina tamin'ny taona 1823 fitsipi-pitenenana malagasy sy ny abidy (izay nampiasa tarehin-tsoratra latina). Indraidray ny mpandila teny nanao ny asa teto Madagasikara, fa indraindray ko tany an-dafy, tany [[Maorisy]]. Vita tamin'ny taona 1830 ny fandikan-teny ny [[Testamenta Vaovao]], ka i Baker no niandraikitra ny fanaovana printy izany. Vita tamin'ny taona 1835 ny fanontana printy ny Baiboly manontolo. Tsy nadika avy amin'ny Baiboly amin'ny [[Fiteny anglisy|teny anglisy]] ny Baiboly malagasy fa avy amin'ny [[Testamenta Taloha]] amin'ny [[Fiteny hebreo|teny hebreo]] sy ny Testamenta Vaovao amin'ny [[Fiteny grika|teny grika]]. Noho ny hamaroan'ny mpandray anjara tamin'ny fandikan-teny dia tsy nitovy ny fomban'ny teny malagasy tao amin'io Baiboly vita io ka nisy ny tena tsy nahafa-po.
==== Fandikan-teny faharoa ====
I Griffiths no niandraikitra izany tany [[Angletera]]. Nanampy azy i Freeman, avy eo i Meller. Tsy nisy ny Malagasy nandray nandray anjara. Nivoaka tamin'ny taona 1855 ny Testamenta Vaovao. Vita tamin'ny taona 1865 ny Testamenta Taloha, nefa efa nisy ampahany tsy nandraisan'i Griffiths anjara noho ny fahafatesany tamin'ny taona 1863. Tsy azoazon'ny olona izany Baiboly izany noho ny fomban'ny teny malagasy nampiasaina tsy nahafa-po. Efa ny mpanjaka [[Ranavalona II]], izay nanao ny fivavahana kristiana ho fivavaham-panjakana, no nanjaka tamin'izay. Niezaka nampanaraka ny fitsipiteny malagasy ny mpanao fanitsiana ilay Baiboly. Nahitsy ny Testamenta Vaovao ka vita tamin'ny taona 1869 izany sady navoaka tamin'ny taona 1870.
==== Fandikan-teny fahatelo ====
Fanitsiana nandraisan'ny misiona maro anjara ity indray mitoraka ity (nanampy ny misiona norveziana sy ny misiona anglikana ary ny mision frenjy). Ny mpandray anjara lehibe tamin'izany dia i [[Lars Dahle]] (Norveziana) sy i W. E. Cousins (Britanika) ary Andrianaivoravelona (Malagasy), nefa tsy izy telo ireo ihany no nandray anjara fa nisy ampolony maro. Vita tamin'ny taona 1887 ny fandikan-teny izay naharitra telo ambin'ny folo taona. Ny fanoratana ny teny malagasy ao amin'ity Baiboly ity no lasa filamatra ho an'izay manoratra amin'ny teny malagasy tamin'izany fotoana izany na taty aoriana aza.
Nisy ny fanitsiana natao tamin'ny taona 1908 izay momba ny fanoratana ny teny malagasy. Fanitsiana maivana anefa no natao fa tsy tena niditra lalina ka mahatonga ny endriky ny teny malagasy ao amin'ny Baiboly protestanta malagasy somary ntaolontaolo fiteny kokoa raha mitaha amin'ny [[Baiboly katôlika amin'ny teny malagasy]] nivoaka tamin'ny taona 1938. Io no atao hoe ''Baiboly Malagasy 1909''.
=== Fanitsiana ny dikan-tenin'ny Baiboly Malagasy 1909 ===
Hatramin'izao (2020) dia mbola tsy nilaza ho nanao dikan-teny vaovao ny Baiboliny ny Protestanta. Fanitsiana ny Baiboly Malagasy 1909 hatrany no misy.
==== Fanitsiana nivoaka tamin'ny taona 1965 ====
Ankoatry ny fanitsiana natao tamin'ny taona 1908 dia nisy ny fanitsiana natao taty aoriana, navoaka tamin'ny taona 1965 izay niandraiketan'ny [[Fikambanana Mampiely Baiboly Malagasy]]. Izany Baiboly (''Baiboly Malagasy edisiona 1965'') izany no fantatry ny Protestanta malagasy maro nandritra ny faramparan'ny taonjato faha-20 sy ny fiandohan'ny taonjato faha-21. Taorian'io anefa dia efa nisy ny fanitsiana natao.
==== Fanitsiana tsy noraisin'ny fiangonana ====
▲
==== Fanitsiana navoaka tamin'ny taona 2013 ====
Nisy ny fanitsiana maivana natao taty aoriana izay nitondrana fanitsiana ny fanoratana ny [[Fiteny malagasy|teny malagasy]]. Navoaka ny ''Bibles et Publications Chrétiennes'' any Valence tamin'ny taona 2013 izany Baiboly izany ka nampitondraina ny anarana hoe ''Baiboly Malagasy 2013''.
Ireto misy ohatra amin'ny fanitsiana natao: ny teny hoe ''hianareo'' dia nosoloana ny hoe ''ianareo'', ny hoe ''odorana'' dia nosoloana ny hoe ''dorana'', ny hoe ''aizina'' dia nosoloana ny hoe ''haizina''. Izany fanitsiana izany dia manaja kokoa ny fitsipi-panoratana ny teny malagasy ankehitriny. Ity fanitsiana ity dia fanitsiana fahafito (na faheninan, raha tsy isaina ny fanitsiana tsy neken'ny fingonana voalaza etsy ambony).
== Jereo koa: ==
| |||