|
}}
[[File:WIKITONGUES- Candy speaking Malagasy.webm|thumb|Fiteny malagasy]]
Ny [[fiteny malagasy|'''fiteny''' '''malagasy''']] dia [[tenim-pirenena|tenim-pirene]]n'ny Repoblikan'i Madagasikara. Ny teny malagasy dia ao amin'ny fianankavian-tenin'ny [[Fiteny barito|teny barito]] (ao amin'ny [[Fiteny aostroneziana|teny aostronezianina]]). Any [[Banjarmasin]], nosin'i [[Kalimantan]] ([[Indonezia]]) no foiben'ny fiteny barito. Ny teny akaikikaikin'ny teny malagasy ankehitriny dia ny [[Fiteny maaniany|fiteny maaniany]]. Misy koa ny [[Fiteny samihima|fiteny samihima]] sy ny [[Fiteny dosona deiaha|fiteny dosona deiaha]] sns. Ny [[fiteny malay]] izao no teny miasa eo amin'io nosy io. Araka ny antontanisan'ny [[Akademia Malagasy|Akademia malagasy]] dia ny 83,61% dia tsy miteny afatsy ny teny malagasy<ref><small>http://www.lexpressmada.com/5156/print-article-32163.html [[http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.lexpressmada.com%2F5156%2Fprint-article-32163.html archive]]</small></ref>.
== Tantara ==
Ny endriky ny teny malagasy dia tsy tahaka ireo fiteny ao [[Afrika]] satria io fiteny io dia ao amin'ny vondrona malaiomalaiô-polinezianapôlineziana, sampan'ny vondrona aostrôneziana. Ny fiavian'ny teny malagasy dia fantatr'ireo mpandini-piteny hatry ny taonjato fahasivy ambin'ny folofaha-19. Ny teny malagasy dia mitovy vondrom-piteny baritoamin'ny fiteny baritô avy amin'ny faritany atsimo atsinanan'ny [[Nosy Borneo|Nosy Bôrneô]]. Betsaka ny fitovizan'ny teny malagasy amin'ny [[Fiteny ma'aniany|fiteny ma'aniany]], fiteny tenenina eo amin'ny faritry ny renirano BaritoBaritô, ao atsimon'i [[BorneoBôrneô]]. Lazaina fa [[Aostrôneziana (vahoaka)|mponina aotrôneziana]] avy amin'ny [[tamba-nosy]] maley nandalo tany BorneoBôrneô no nipetraka teto Madagasikara, na dia tsy fantatra aza ny anton'io fifindrana io. Taonjato maro taty aoriana, nifangaro tamin'ny [[Arabo (olona)|Arabo]] sy ny Masombika (Afrikana avy amin'ny tontolo soahily) ny mponina aostrôneziana.
Ao amin'ny teny malagasy dia misy indran-teny avy amin'ny [[fiteny arabo]] ary koa avy amin'ny [[Fiteny soahily|teny soahily]]. Ny haisoratra malagasy dia efa nanomboka tamin'ny taonjato faha sivy ambin'ny folo. Tamin'ny Frantsay tonga tao Fort-Dauphin tamin'ny taonjato faha-17, nahita sotatra tamin'ny [[sorabe]] izy ireo. Ny soratra voalohany tamin'ny [[abidy latina]] dia ny [[rakibolana]] malagasy-holandey nosoratana tamin'ny fanombohan'ny taonjato faha 17 navoakan'i Gabriel Ferrand voalohany tamin'ny 1908. Ny sorabe dia soratra mety nampidirina eto Madagasikara tamin'ny taonjato faha-15. I [[Radama Voalohany|Radama I]], mpanjaka nahay mamaky teny sy manoratra tao amin'ny [[Fanjakana Merina]], dia nametra ny [[litera]] ampiasaina ao amin'ny [[abidy malagasy]] avy amin'ny [[abidy latina]] mbola ampiasaintsika amin'izao fotoana izao; saingy ny fitsipi-panoratana ampiasaina fotsiny no niova. Nikasa hanangana fiangonana sy trano sekoly hianarana [[abidy]] miaraka amin'ireo misionera protestanta avy ao amin'ny [[London Missionary Society]] i Radama I.
* Bosy any [[Mayotte]]
Any Madagasikara dia misy ny ''[[Teny malagasy ofisialy|malagasy ofisialy]]''. Miasa eran'ny nosy sy ampiasain'ny amin'ny raharaham-panjakana sy ny[[gazety]] syary ny [[fahitalavitra]].
Ao amin'ny vondrona atsinanan'ny zana''-''tsampan'ny fiteny baritobaritô ireo fiteny ireo. Any [[Indonezia|Indônezia]] daholo ny vahoaka miteny baritobaritô hafa, afa-tsy ny Malagasy miteny malagasy. Noho izany, dia avy any IndoneziaIndônezia ny teny malagasy fa tsy niforona teto Madagasikara. Tamin'ny taonjato fahefatra vao nahitana olona tao Madagasikara, kanefa tany Afrika, efajato kilometatrakilômetatra miala avy eo, dia efa nisy olona hatramin'ny roa tapitrisa taona lasa.
=== Fahasamihafan'ny teny ofisialy sy ireo tenim-paritra ===
Hita eo ambany ny tabilao maneho ny lanjan'isan'ny fahasamihafan'ny teny malagasy ofisialy sy ny tenim-paritra.
{| class="wikitable" style="margin:auto;clear:both;text-align:center;"
| 