Fiainan-tsi-hita: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
kAucun résumé des modifications Marika: Hanova araka ny hitan'ny maso Fanovana avy amin'ny finday Fiovana tamin'ny alalan'ny tranonkala finday Modification sur mobile avancée |
Nanitatra |
||
Andalana faha-1:
[[Sary:Fra Angelico 024.jpg|vignette|325x325px|Fidinan'i Jesosy tany amin'ny fiainan-tsy hita]]
Ny '''fiainan-tsy hita''' na '''toeran'ny maty''' dia toerana misy ny olona na ny zava-manana aina hafa aorian'ny fahafatesana. Amin'ny heviny mifintina dia toerana anasaziana mandrakizay ny olona voaozona ny fiainan-tsy hita (ka atao hoe '''helo''' na '''afobe''' koa).
Ny [[foto-pampianarana]] sy ny [[tenim-pinoana]] momba ny fisian'ny fiainan-tsy hita dia nateraky ny foto-kevitra mitaky ny fanamarinana ny fahamarinan' Andriamanitra amin'ny fitsarana, izay misy ifandraisany amin'ny fahatsapan'ny olona ny fisian'ny asa sy toetra ratsy izay tsy ampy sazy nandritra ny fiainan'izay nanatanteraka izany asa ratsy izany na nanana izany toetra ratsy izany.
Andalana faha-8:
== Fiforonan-teny ==
Ny teny hoe ''fiainan-tsy hita'' na ''toeran'ny'' ''maty'' dia nandikana ny [[Fiteny latina|teny latina]] hoe ''infernus'' izay midika ara-bakiteny hoe "izay ao ambany". Ny teny hoe ''helo'' kosa dia fanagasiana ny [[Fiteny anglisy|teny anglisy]] hoe ''hell'' izay mitovy dika amin'ny teny latina hoe ''infernus''.
== Loharano avy amin'ny Baiboly ==
Ao amin'ny [[Hadesy|Hadesi]]<nowiki/>n'ny fedràn'ny kolontsaina grika sy romana dia itoeran'ny fanahin'ny olona maty ka ny andriamanitra Ploto no mpanapaka ao. Mampiasa ny teny hoe ''Hadesy'' ny [[Testamenta Vaovao]] hanondroany ny fonenana na ny toetran'ny maty. Amin'ny toerana sasany dia toa maneho toerana sady tsy soa tsy ratsy izay iandrasan'ny maty ny fahafatesana, ny fandevenana, ary ny fitsanganan'i Jesoa tamin'ny maty. Maro ny andalana ao amin'ny Testamenta Vaovao no dia azo anatsoahana hevitra fa nidina tany amin'izany fanjakan'ny maty izany i Kristy mba hitondra ny olo-marina ho any any amin'ny Lanitra. Misy andalana hafa ao amin'ny Testamenta Vaovao izay azo anatsoahana hevitra fa toeram-pijaliana ho an'ireo olon-tsy marina izany, ka mitarika ho amin'ny fiheverana fa mety misaraka roa miavaka tsara izany toerana izany.
=== Andalana misy ny teny hoe ''Fiainan-tsi-hita'' ao amin'ny Baiboly protestanta amin'ny teny malagasy ===
Izao ny andalana ao amin'ny [[Baiboly protestanta amin'ny teny malagasy]] ahitana ny teny hoe "fiainan-tsi-hita":
* [[Filazantsara araka an'i Matio|Matio]] 11.23: "Ary ianao, ry Kapernaomy, hasandratra hatrany an-danitra va ianao? Hietry hatrany amin' ny '''fiainan-tsi-hita''' ianao; fa raha mba tany Sodoma no natao ny asa lehibe izay natao teo aminao, dia ho naharitra ambaraka androany izy." (''[[Baiboly protestanta amin'ny teny malagasy|Ny Baiboly]]'').
* Matio16.18: "Ary Izaho milaza aminao koa: Hianao no Petera, ary ambonin' ity vatolampy ity no haoriko ny fiangonako; ary ny vavahadin'ny '''fiainan-tsi-hita''' tsy haharesy azy". (''Ny Baiboly'')
* [[Filazantsara araka an'i Lioka|Lioka]] 10.15: "Ary ianao, ry Kapernaomy, hasandratra hatrany an-danitra va ianao? Haetry hatrany amin'ny '''fiainan-tsi-hita''' ianao." (''Ny Baiboly'')
* Lioka 16.23: "ary raha nijaly tao amin'ny '''fiainan-tsi-hita''' izy ka niandrandra, dia nahita an'i Abrahama teny lavitra eny sy Lazarosy teo an-tratrany." (''Ny Baiboly'')
* [[Asan'ny Apostoly]] 2.26-27: "Ny nofoko koa hitoetra amin'ny fanantenana; Fa tsy ho foinao ho any amin'ny '''fiainan-tsi-hita''' ny aiko; Ary tsy hamela ny Iray Masinao ho tratry ny lò Hianao" (''Ny Baiboly'').
* Asan'ny Apostoly 2.31: "koa raha nahita rahateo izy, dia nilaza ny fitsanganan'i Kristy, fa tsy nafoy ho any amin'ny '''fiainan-tsi-hita'''Izy, ary ny nofony tsy tratry ny lò." (''Ny Baiboly'')
* [[Apokalipsin'i Joany|Apokalipsy]] 1.18: "dia Ilay velona; efa maty Aho, nefa, indro, velona mandrakizay mandrakizay sady manana ny fanalahidin'ny fahafatesana sy ny '''fiainan-tsi-hita'''." (''Ny Baiboly'')
* Apokalipsy 6.8: "Ary hitako fa, indro, nisy soavaly hatsatra, ary ny anaran'izay nitaingina ary atao hoe Fahafatesana, ary ny '''Fiainan-tsi-hita''' nanaraka azy. Ary nomena fahefana tamin'ny ampahefatry ny tany ireo hamono amin'ny sabatra sy ny mosary sy ny fahafatesana sy ny bibi-dia etỳ an-tany." (''Ny Baiboly'')
* Apokalipsy 20.13: "Ary ny ranomasina dia namoaka ny maty tao anatiny; ary ny fahafatesana sy ny '''fiainan-tsi-hita''' namoaka ny maty tao aminy; dia samy notsaraina araka ny asany izy." (''Ny Baiboly'')
* Apokalipsy 20.14: "Ary ny fahafatesana sy ny '''fiainan-tsi-hita''' dia natsipy tany amin'ny farihy afo. Izany no fahafatesana faharoa, dia ny farihy afo." (''Ny Baiboly'')
=== Andalana misy ny teny hoe ''Fitoeran'ny maty'' na ''Afobe'' ao amin'ny Baiboly katolika amin'ny teny malagasy ===
Ao amin'ny Baiboly katolika amin'ny teny malagasy edisiona tamin'ny taona 1938 dia tsy teny na andian-teny tokana no andikana izay ataon'ny Protestanta hoe "fiainan-tsi-hita" na "fiainan-tsy hita", fa indraindray "afobe", indraindray "fitoeran'ny maty" ary indraindray "fonenan'ny maty".
==== Andalana ahitana ny hoe "afobe": ====
* Matio 11.23:"Ary hianao, ry Kafarnaoma, hasandratra hatrany an-danitra va hianao? Hietry hatrany amin' ny '''afobe''' hianao, fa raha tany Sodoma no natao ny fahagagana natao tao aminao, dia mbola ho nitsangan-ko tanàna mandraka androany izy." (''Ny Baiboly Masina'')
* Matio16.18: "Ary izaho milaza aminao fa hianao no Piera (vato), ary eo ambonin' izany vatolampy izany no hanorenako ny Egliziko, ary ny vavahadin' ny '''afobe''' tsy haharesy azy." (''Ny Baiboly Masina'')
* Lioka 10.15: "Ary hianao, ry Kafarnaoma izay misondrotra hanakatra ny lanitra dia haetry hatrany amin' ny '''afobe''' hianao." (''Ny Baiboly Masina'')
* Apokalipsa 1.18: "efa maty aho, nefa indro velona mandrakizay mandrakizay, sady manana ny fanalahidin' ny fahafatesana sy ny '''afobe'''." (''Ny Baiboly Masina'')
* Apokalipsa 20.14: "Ary ny fahafatesana sy ny '''afobe''' dia natsipy tany amin' ny farihy afo: - izany no fahafatesana faharoa: ny farihy afo." (''Ny Baiboly Masina'')
==== Andalana ahitana ny hoe "fitoeran'ny maty": ====
* Lioka 16.23: "Tao amin' ny '''fitoeran' ny maty''', ilay nijaly iny izy, dia niandrandra, ka tazany teny lavitra eny Abrahama sy Lazara teo an-tratrany," (''Ny Baiboly Masina'')
* Asan'ny Apostoly 2.26-27: "Noho izany, ny foko miravoravo, ny lelako mirobiroby, ary ny nofoko hitombina amin' ny fanantenana,fa tsy ho foinao ao amin' ny '''fitoeran' ny maty''' ny aiko, ary tsy hatolotrao hafoy ho tratry ny lò ny Masinao." (''Ny Baiboly Masina'')
* Asan'ny Apostoly 2.31: "dia ny fitsanganan' ny Kristy amin' ny maty izay efa tsinjony mialoha no nilazany fa tsy ho foiny ao amin' ny '''fitoeran' ny maty''' izy, ary ny nofony tsy ho tratry ny lò.." (''Ny Baiboly Masina'')
==== Andalana ahitana ny hoe "Fonenan'ny maty": ====
* Apokalipsa 6.8: "Dia nijery aho, ka indro nisy soavaly hatsatra, ary ilay nitaingina azy dia atao hoe i Fahafatesana, sady nanaraka azy ny '''Fonenan' ny maty'''. Nomena fahefana amin' ny ampahefatry ny tany izy ireo, hamono amin' ny mosary amam-tsabatra, sy amin' ny fahafatesana mbamin' ny biby masiaka ety an-tany." (''Ny Baiboly Masina'')
* Apokalipsa 20.13: "Ny ranomasina namoaka ny maty tao aminy; ny Fahafatesana sy ny '''Fonenan' ny maty''' koa namoaka ny azy, dia samy notsaraina araka ny asany avy izy." (''Ny Baiboly Masina'')
=== Andalana tsy ahitana mivantana ny teny hoe ''fiainan-tsy hita'' ao amin'ny Baiboly protestanta amin'ny teny malagasy ===
Na dia tsy ahitana ny teny hoe "fiainan-tsy hita" aza ireto andalana manaraka ireto dia mihevitra ny teolojiana maro fa mampiasa teny mitovy hevitra amin'ny hoe "fiainan-tsy hita" izy ireo.
* [[Epistily voalohany nosoratan'i Petera|1Petera]] 3.19–20: "<sup>19</sup> izay nandehanany sy nitoriany teny tamin'ireo fanahy tao an-tranomaizina, <sup>20</sup> dia izay tsy nanaiky fahiny, fony niandry ny fahari-pon'Andriamanitra tamin'ny andron'i Noa, raha mbola namboarina ny sambo-fiara, izay nidiran'ny olona vitsy, dia izy valo mianaka, ka dia namonjena azy ny rano," (''Ny Baiboly''). Amin'ny teny grika dia izao no voasoratra: "ἐν ᾧ καὶ τοῖς ἐν φυλακῇ πνεύμασιν πορευθεὶς ἐκήρυξεν, ἀπειθήσασίν ποτε ὅτε ἀπεξεδέχετο ἡ τοῦ θεοῦ μακροθυμία ἐν ἡμέραις Νῶε…."
* [[Epistily ho an'ny Efesiana|Efesiana]] 4.7-10 "<sup>7</sup> Fa samy nomena ny fahasoavana araka ny ohatry ny fanomezan'i Kristy avy isika rehetra. <sup>8</sup> Koa izany no ilazany hoe: Raha niakatra ho any amin'ny avo Izy, dia nitondra olona maro ho babo Ka nanome fanomezana ho an'ny olona (Sal. 68. 18). <sup>9</sup> (Ary ny amin'ny hoe niakatra, inona moa izany, afa-tsy ny efa nidina ho any ambanin'ny tany koa? <sup>10</sup> Izay nidina, dia Izy koa no Ilay niakatra any ambonin'ny lanitra rehetra, hamenoany ny zavatra rehetra.)" (''Ny Baiboly'') Amin'ny teny grika dia izao no voasoratra: διὸ λέγει, ἀναβὰς εἰς ὕψος ᾐχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν, ἔδωκεν δόματα τοῖς ἀνθρώποις. τὸ δὲ ἀνέβη τί ἐστιν εἰ μὴ ὅτι καὶ κατέβη εἰς τὰ κατώτερα [μέρη] τῆς γῆς; ὁ καταβὰς αὐτός ἐστιν καὶ ὁ ἀναβὰς ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν, ἵνα πληρώσῃ τὰ πάντα.
Ny andininy faha-8 dia fanapahana ny famerenan-teny naitatra avy tamin'ny Salamo 68.18, misy fiovana fijery: "Efa niakatra ho any amin'ny avo Hianao ka mitondra babo; efa nandray fanomezana teo amin'ny olombelona Hianao - eny, teo amin'ny maditra aza,- mba hitoeran'i Jehovah Andriamanitra any." Ny andininy anaty fonosana (Efes 9-10) dia fanazavana famakafakana ny lahatsoratra. Ny teny nadika hoe "ambanin'ny tany" (endrinka fampitahana: τὰ κατώτερα / ''ta katôtera'') dia mitovy amin'ny teny hoe "fiainan-tsy hita" ao amin'ny dikan-teny grikan'ny Fanekem-pinoana apostolika (ny endrika soperlativa: τὰ κατώτατα / ''ta katôtata'').
* [[Epistily ho an'ny Filipiana|Filipiana]] 2.9-10: "<sup>9</sup> Koa izany no nanandratan'Andriamanitra Azy indrindra sy nanomezany Azy ny anarana izay ambony noho ny anarana rehetra, <sup>10</sup> mba ho amin'ny anaran'i Jesosy no handohalehan'ny lohalika rehetra, na ny any an-danitra, na ny etỳ an-tany, na ny any ambanin'ny tany," (''Ny Baiboly''). Manondro ny fahefana sy ny herin'i Jesoa amin'i Satana ity andalana manana endrika kanto ity, ka tsy midika fa any ambanin'ny tany ny Sheol.
* [[Epistily ho an'ny Romana|Romana]] 10.6-8: "<sup>6</sup> Fa ny fahamarinana izay avy amin'ny finoana kosa manao hoe: Aza milaza ao am-ponao hoe; Iza no hiakatra any an-danitra? (dia ny hampidina an'i Kristy izany,) <sup>7</sup> na: Iza no hidina any amin'ny lalina? (dia ny hampiakatra an'i Kristy avy any amin'ny maty izany.) <sup>8</sup> Fa ahoana no lazainy? Eo akaikinao ny teny, dia eo am-bavanao sy ao am-ponao (Deo. 30. 12-14), dia ny teny ny amin'ny finoana, izay torinay" (''Ny Baiboly''). Manondro ny fidinana any amin'ny lalina sady mifangarika amin'ny fiakarana any an-danitra.
: Ireo andininy ireo dia miresaka ny amin'ny asan'i Kristy noho izy nanao ny asa rehetra tokony hatao, dia ny fidinana any amin'ny lalina sy ny fiakarana any an-danitra, izay feno sy ampy hoan'ny olona rehetra mino azy. Izany famonjena izany dia azo amin'ny alalan'ny finoana ny teny torina, ka tsy mila fananateran'ny olona an'izany ho an'ny tenany.
=== Andalana tsy ahitana mivantana ny teny hoe ''Afobe'' na ''Fitoeran'ny maty'' ao amin'ny Baiboly katolika amin'ny teny malagasy ===
Na dia tsy ahitana ny teny hoe "afobe" na "fitoeran'ny maty" aza ireto andalana manaraka ireto dia mihevitra ny teolojiana maro fa mampiasa teny mitovy hevitra amin'ny hoe "afobe" na "fitoeran'ny maty" izy ireo.
* 1Piera 3.19–20: "Ary tamin' io fanahy io ihany koa no nandehanany nitory teny tamin' ireo fanahy tao '''an-tranomaizina''', dia ireo fanahy tsy nino fahiny, fony niandry ny fahari-pon' Andriamanitra tamin' ny andron' i Noe, mandritra ny nandrafetana ny sambo fiara, izay nampidirana olona vitsy, dia valo monja, sy namonjena azy ireo tamin' ny rano." (''Ny Baiboly Masina'').
* Efezianina 4.7-10 "Samy manana ny ambaratongany anefa ny fahasoavana nomen' ny Kristy antsika tsirairay avy. Izany no anaovan' ny Soratra Masina hoe: Niakatra any ambony izy, nitondra olona maro ho babo, ary nanome fanomezana maro ho an' ny olona. Inona no ilazana hoe niakatra izy, afa-tsy noho izy efa nidina ho any '''ambanin' ny tany''' koa? Ary tsy iza ilay nidina fa ilay niakatra any ambonin' ny lanitra rehetra ihany, mba hamenoany ny zavatra rehetra." (''Ny Baiboly Masina'')
* Filipianina 2.9-11: "Ho valin' izany kosa, dia nasandratr' Andriamanitra ambony indrindra izy, sy nomeny anarana mihoatra ny anarana rehetra, mba handohalika amin' ny anaran' i Jeso avokoa ny lohalika rehetra, na ny any an-danitra, na ny etý an-tany, na ny '''any ambany''', ary mba hanaiky avokoa ny lela rehetra fa Jeso-Kristy dia Tompo efa niditra amin' ny voninahitr' Andriamanitra Ray." (''Ny Baiboly Masina'').
* Rômanina 10.6-8: "ary izao kosa no lazain' ny fahamarinana avy amin' ny finoana: Aza manao anakam-po hoe: Iza no hiakatra any an-danitra? (dia ny hampidina ny Kristy izany); na hoe: Iza no hidina any amin' ny '''tevam-be'''? (dia ny hampiakatra ny Kristy avy amin' ny maty izany). Fa ahoana, hoy izy? Izao: Eo akaikinao ny teniny, fa eo am-bavanao, sy ao am-ponao, dia ny teny finoana izay torinay." (''Ny Baiboly Masina'').
* Zakaria 9.11: Ho anao koa, noho ny ran' ny fanekena taminao, no efa hamoahako ny mpifatotrao avy ao '''an-davaka tsy misy rano'''." (''Ny Baiboly Masina'')
* Izaia 24.21-22: "Amin' izany andro izany Iaveh hisava any ambony ny tafika any ambony, ary ety an-tany ny mpanjakan' ny tany. Dia hatambatra efa voababo eny amin' ny '''hantsana''' sy hohidiana ao an-'''tranomaizina''' izy ireo, ka afaka andro maro be, vao hovangiana indray izy.". (''Ny Baiboly Masina'')
== Jereo koa ==
| |||