Ulrich Zwingli: Fahasamihafan'ny versiona

 

=== Ny fanavaozam-pivavahana ===

Ivontoeran'ny fisainana homanista i Zurich sady nampanjaka ny fanao izay mametra ny fahefan'ny Fiangonana ivelan'ny Fiangonana. Nanao famelabelarana, amin'ny teny azon'ny olona fa tsy amin'ny tany latina, ireo lahatsoratry ny Baiboly amin'ny teny fototra, dia ny [[teny hebreo]] sy ny [[teny grika]], i Zwingli tao amin'ny Katedralin'i Zurich , ka noraisiny isan-toko sa isam-boky izany, ka ny Filazantara araka an'i Matio no nanombohany izany. Izany fandikana am-bava ny lahatsoratra fototryny Baiboly izay dia tsy fanaon'ny Fiangonana, satria ny pretra dia manoratra ny toriteny hataony avy amin'ny fivoasana ny dikan-tennin'ny Baiboly amin'ny [[teny latina]], dia ny [[Volgata]] izany, sy amin'ny fivoasana ny soratr'ireo [[Rain'ny Fiangonana]]. Nanomboka tamin'ny taona 1519 dia efa nnisy ny nanonta printy ny hevi-baovaon'i Zwingli izay niparitaka hatrany ivalenan'i Zurich.

 

== Ny teolojian'i Zwingli ==

 

Araka ny hevitr'i Zwingli, ny vatofehizoron'ny teolojia dia ny [[Baiboly]]. Maka hevitra amin'ny [[Soratra Masina]] i Zwingli rehefa nanoratra boky. Apetrany ambonin'ny loharano hafa rehetra, toa ny [[konsily ekiomenika]] sy ny [[Rain'ny Fiangonana]], ny Soratra Masina, na dia tsy misalasala aza izy amin'ny fampiaana loharano hafa hanohanany ny heviny. Ny ainga fototra mitari-dalana ny fivoasana ataon'i Zwingli dia avy amin'ny fanabeazana azony tamin'ny [[rasionalisma]] sy ny [[homanisma]] sy tamin'ny fahazoana ny tian'ny Baiboly ho lazaina araka ny fomban'ny fanavaozam-pivavahana. Laviny ny fanaovana fivoasana ara-bakiteny ny andalana ao amin'ny Soratra Masina, tsy sahala amin'ny an'ny [[Anabatisma|Anabatista]], mampiasa fivoasana am-panoharana izy ka fomba fiasa nohazavainy ao amin'ny ''A Friendly Exegesis'' (1527) izany. Misy fifandraisana am-panoharana na ara-tandindona ohatra eo amin'ny [[batisa]] sy ny famorana ary eo amin'ny [[eokaristia]] sy ny [[paska jiosy]]. Nifantohany koa ny lahatsoratra manodidina (konteksta) sady niezaka nanakatra ny tanjona kendrena ao ambadik'izany izy, ka manao fampitaha andalan-tSoratra Masina.

 

 

=== Ny eokaristia na fanasan'ny Tompo ===

Mitovitovy amin'ny fiheverany batisa ny fiheverany ny [[eokaristia]]. Nandritra ny ady hevitra ifanatrehana (latina: ''diputatio'') nifanaovany tao Zurich tamin'ny taona 1523 dia notsipahiny ny fisian'ny [[Fisoronana|sorona]] tokoa mandritra ny [[sorona masina]] (lamesa), ka nanazava izy fa i [[Kristy]] dia natao sorona tokana indray mandeha monja ho an'ny fotoana rehetra. Ny eokaristia dia "fahatsiarovana ny sorona". Araka izany heviny izany no nampandrosoany ny fomba fijeriny, ka nanaovany tsoa-kevitra ny amin'ny fanaovana fivoasana ara-pamantarana ireo teny anorenana ny [[fanasan'ny Tompo]]. Maro ireo andalana ao amin'ny Soratra Masina raisin'i Zwingli hanoherana ny "[[fiovan-draha]]" (transsobstansiasiona) nampianarin'i [[Lotera]], ka ny andalana ampiasainy amin'izany dia ao amin'ny [[Filazantsara araka an'i Jaona]] (Jao. 6.63). Ny fomba fijerin'i Zwingli sy ny fivoasany ny Soratra Masina amin'ny fanakarany ny hevitry ny eokaristia dia antony iray tsy nampisy fifanarahana teo aminy sy i Lotera.