Bokin' i Malakia: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
k Rohy
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Aucun résumé des modifications
Andalana faha-1:
[[Sary:Duccio di Buoninsegna 066.jpg|vignette|538x538px|''Ny mpaminany Malakia'', nataon'i Duccio di Buoninsegna, taona 1308-1311.]]
Ny [[Bokin'i Malakia]] na [[Bokin'i Malakia|Bokin'i Malaký]] dia boky ao amin’ny [[Tanakh]] (Baiboly hebreo) sy ao amin’ny [[Testamenta Taloha]] ao amin’ny [[Baiboly]] kristiana. Isan’ireo atao hoe [[Bokin'ny Mpaminany 12|Mpaminany madinika]] izy. Ahitana ireo tenin’ny mpaminany mahazatra toy ny fampahatsiahivana ny nifidian’Andriamanitra an’i Israely ho vahoakany, ny fahamasinan’Andriamanitra, ny fahamarinana ara-piaraha-monina ary ny tokony hanajana ny fanompoam-pivavahana. Ny hafatra eskatokojika[[Eskatolojia|eskatolojika]] ny amin'ny [[Andron'i Iahveh]] dia mikasika an’i Israely ihany fa tsy ny firenena rehetra. Miresaka misimisy momba ny fanambadiana koa ny Bokin'i Malakia.
 
== Ny fanoratana ny boky ==
Ny teny hebreo hoe מַלְאָכִי / ''malakhi'' (izay midika hoe "irako" na "mpitondra hafatro") dia natao lohatenin’ny boky. Notsoahana tao amin’ny Bokin’i Malakia izany teny izany.
 
=== Ny mpanoratra ===
Andalana faha-9:
 
=== Ny fotoana nanoratana ===
Na dia boky farany ao amin’ny [[Testamenta Taloha]] aza ny Bokin’i Malakia ao amin’ny dikan-tenin’ny Baiboly kristiana, sady farany ao amin’ireo [[Bokin'ny Mpaminany 12|Mpaminany madinika]] (madinika noho ny sorany fohy), ao amin’ny fizaràna faharoan’ny [[Tanakh]] (Baiboly hebreo), tsy izy no nosoratana farany. Ny Bokin’i Malakia dia voasoratra taorian’ny taona 516 tal. J.K., fotoana nanombohan’ny fanompoam-pivavahana tao amin’ny [[Tempolin'i Jerosalema|Tempoly]] (jereo Mal. 1.13), sy talohan’ny nandraràn’i [[Nehemia]] ny fifanambadianafanambadian'ny Jiosy amin'ny hafa firenena (taona 445 tal. J.K.) Mety teo anelanelan’ny taona 460 sy 450 tal J.K. izany no nanoratana ny Bokin'i Malakia.
 
== Fizaràn’nyFizaràn'ny boky ==
Ny Bokin’i Malakia dia misy toko telo na efatra arakaraka ny mpanonta Baiboly, ka ny toko fahatelo izay misy andininy 24 amin’ny Baiboly sasany dia voazara ho toko faha-3 (3.1-18) sy faha-4 (4.1-6) amin’ny Baiboly hafa. Azo zaraina fito io boky io ka ny tsirairay aminy dia mifanandrify amina lahatenim-paminaniana izay aseho amin’ny endrika fampianarana, afa-tsy ny fizaràna farany izay heverin’ny mpikaroka momba ny Baiboly sasany fa tovana nataon'olona hafa taty aoriana mba hitovian’ilay "mpitondra hafatra" (''malakhi'') (Mal. 3.1) amin’ny mpaminany [[Elia]].
 
Andalana faha-23:
 
=== Ny fanambadiana (2.10-16) ===
Ny faminaniana fahatelo dia mikasika ny fisaraham-panambadiana sy ny fanambadiana eo amin’nyfanambadian’ny Jiosy ny hafa firenena ([[jentilisa]]) izay tsy sitrak’Andriamanitra. Tamin’ny alalan’ny fanambadiana jentilisa dia tafiditra sy tsy manaja ny fanekem-pihavanana tao Sinay ny vahoaka jiosy.
 
=== Ny Andron'i Iahveh (2.17 – 3. 5) ===
Ny faminaniana fahefatra dia mikasika ny [[Andron'i Iahveh]] sy manambara ny hiavian’Andriamanitra, izay hitsara ny mpanao ratsy, sy ny hiavian’ny "iraka" (''malakh'') izay hanadio ny raharaham-pisoronana sy ny [[Tempolin'i Jerosalema|Tempoly]].
 
=== Ny ampahafolon-karena (3.6-12) ===
Andalana faha-38:
 
== Lanjan’ny boky ==
Ny Bokin’i Malakia dia mitondra fahalalana ara-tantara mikasika ny zava-nisy teo amin’ny fivavahana sy ara-tsosialy tao Palestina taorian’ny [[Fahababoana tany Babilona|Fahababoan]]’nyFahababoan’ny Jiosy tany Babilona]] teo anelanelan’ny taona 586 sy 538 tal. J.K., ary talohan’ny nandaminana indray ny firenena jiosy nataon’i [[Nehemia]]. Ho an’ny Kristiana, manana ny lanjany izany satria mpialoha lalana ny [[Mesia]].
 
== Jereo koa: ==