Mesia: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
k Tsipelina
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
kAucun résumé des modifications
Andalana faha-2:
Ny '''Mesia''' dia irak'Andriamanitra voatendry sy voahosony hamonjy ny olombelona. Ny fivavahana [[Jodaisma|jiosy]] sy [[Kristianisma|kristiana]] ary [[silamo]] no tena ahitana ny finoana ny amin’ny Mesia nefa ny fivavahana hafa koa dia mety hanana izay mitovy amin’ny atao hoe Mesia. Amin’ny Kristiana dia efa tonga teto an-tany ny Mesia, dia i [[Jesosy|Jesoa Kristy]], sady mbola hiverina eto; fa amin’ny ankapobeny dia mbola miandry ny fahatongavan’ny Mesia ny Jiosy. Manao an’i Jesoa (Îsâ) ho Mesia ny fivavahana silamo. Amin’ny Kristiana dia efa tonga ny Mesia fa ho an’ny Jiosy kosa dia mbola ho avy izy.
 
Ny hoe ''mesia'' dia manambatra ny anjara asa maha-mpanjaka amin’ny anjara asa maha-mpisorona. Mahita zavatra fahatelo hamaritany ny atao hoe ''Mesia'' ny Kristiana, dia ny amin’ny fiaretana fijaliana sahala amin’ilay Mpanompon'i Iahveh ao amin’ny [[Bokin'i Isaia|Bokin’i Isaia]] (Is. 42.1-9; 49.1-7; 50.4-11; 52.13 – 53.12). Ao amin’ny [[teolojia]] kristiana, i Jesoa no heverina ho ilay hany olona mahafeno ireo fepetra ireo.
 
Ampiasaina ivelan’ny tontolon’ny teolojia koa ny teny hoe ''mesia'' mba hanondroana izay olona mihevi-tena na heverina fa mpanafaka ny firenena na ny vahoaka iray na izay olona andrasana ho mpamonjy ny olombelona ao amin’ireo fivavahana hafa.
Andalana faha-24:
Tsy mitovy ny fiheverana ny mesia eo amin’ny jodaisma tranainy sy ny jodaisma ankehitriny. Ny Talmoda (hebreo: ''תַּלְמוּד'' /''Talmud'') dia maneho karazana mesia roa: dia ny Mesia zanak’i Josefa sy ny Mesia zanak’i Davida. Amin’ny fiteny hebreo, ny teny hoe ''ben'' dia manondro amin’ny ankapobeny ny hoe "zanaka", nefa mety hanondro ny taranaka avy amin-dray rehetra sahala amin’ny teny arabo hoe ''ibn''. Hivoaka avy amin’i Joda ny Mesia zanak’i Davida, izany dia mamerina indray ny zava-nitranga ny amin’i Kaleba, izay taranak’i Joda, sy i Josoa taranak’i Efraima zanak’i Josefa. Ny hoe ''ben'' sy ny hoe ''av'' (na ''ab'') dia mety hanana heviny hoe "sahala amin’ny fanaon’ny". Hisy izany ny "mesia miaritra fijaliana", sahala amin’i [[Josefa]], sy ny "mesia mpandresy" sahala amin’i Davida. Amin’ireo raby jiosy sasany kosa, ny taranaka mifandimby tsirairay dia samy hanana ny mesiany avy.
 
Ny jodaisma ortodoksa sy ny jodaisma tranainy dia mino ny Mesia ara-nofo izay ho tonga hitondra ny fiadanana eto amin’izao tontolo izao. Ny [[jodaisma]] nohavaozina kosa dia mampianatra fa hisy vanim-potoana hisian’ny fiadanana sy vanim-potoana mesianika, nefa tsy hisy mesia: ny fiadanana dia vokatry ny fanarenana an’izao tontolo izao (hebreo: ''תיקון עולם'' / ''tikkun olam'') izay avy amin’ny fiezahan'ny rehetra mankany amin’ny fahamarinana ara-piarahamonina, fa tsy asan’olon-tokana. Tsy olon-tokana ny Mesia.
 
== Ny Mesia araka ny fivavahana kristiana ==
Andalana faha-30:
Manorina ny finoany an'i Jesoa ho Mesia ao amin'ny [[Testamenta Taloha]] sy amin'ny [[Testamenta Vaovao]] ny Kristiana.
 
=== Fivoasan’nyFivoasan'ny Kristiana ny Testamenta Taloha ===
Ny fahatongavan’ny Mesia voafidin’Andriamanitra, dia nambara im-betsaka ao amin’ny [[Testamenta Taloha]]. Mampifandray ireo faminaniana ireo amin’i [[Jesosy|Jesoa]] ny Kristiana. Mino ny Kristiana fa i Jesoa no ilay Mesia na Kristy. Ny teny hoe ''Kristy'' (gr.: ''Χριστός'' / ''Khristos,'' "voahosotra") dia dika ara-bakitenin’ny hoe ''mashiakh'' izay ampiasaina ao amin’ny [[Septoaginta]]. Avy amin’ny matoanteny hoe ''χριω'' / ''khriô'' izay midika hoe "manosotra menaka manitra", sahala amin’ny rehefa avy nandro, ny teny hoe ''khristos''. Ny Fanjakan’ilay Mesia niaritra fijaliana, araka ny hita ao amin’ny [[Bokin'i Isaia|Bokin’i Isaia]] (Is. 52 -- 53) dia tsy avy amin’izao tontolo izao. Ny teny grika hoe ''Μεσσίας / Messias'' dia tsy miseho afa-tsy in-droa ao amin’ny Testamenta Vaovao: ao amin’ny [[Filazantsara araka an'i Jaona|Filazantsaran’i Jaona]] (Jao. 1.41 sy Jao. 4.25).
 
Andalana faha-44:
 
== Ny Mesia araka ny fivavahana silamo ==
[[Sary:Virgin Mary and Jesus (old Persian miniature).jpg|vignette|336x336px|''I Maryam sy i Îsâ'', sary persiana]]''<nowiki/><nowiki/>''
Ao amin’ny fivavahana silamo, i Jesoa (arabo: Îsâ) dia tsy inoana ho zanak’Andriamanitra na ho Andriamanitra, fa mpaminany lehibe nampianatra ny lalàn’Andriamanitra. Manao an’i Jesoa ho الْمَسِيحُ / ''<nowiki/>'Al-Masih''' ny boky [[Kor'any]], sady manambara ny hiverenany indray ety an-tany amin’ny andro farany.
 
''<nowiki/>''
 
Amin’ny maha Mesia an’i Jesoa Kristy (''Masih’ Îsâ'') ao amin’ny fivavahana silamo, ireo manampahaizana (sahala amin’i al-Qurtubi na i ibn Kathir, na i Tabarî) dia manorina ny filazàny amin’izao andininy izao: “''Tsy hisy ao amin’ireo olon’ny Boky izay tsy hino azy alohan’ny hahafatesany. Ary amin’ny Andron’ny Fitsanganan-ko velona, ho vavolombelona hiampanga azy ireo izy''” (Kor'any 4, an-Nisa: 159). I Tabarî dia manazava fa ny asan’i Jesoa dia manomboka ao Damaskosy (na Damasy) any Siria-Palestina izay hidinan’i Jesoa avy any an-danitra. I Jesoa dia hamongotra ny Antikristy (arabo: ''al-Masih ad-Dajjal'' “ny Mesia sandoka”) ao Palestina eo am-bavahadin’i Loda (izay tsy lavitra ny [[Tempoly|Tempoli]]<nowiki/>n’i Jerosalema); ny asany amin’ny maha Mesia azy dia hanomboka ao Palestina ka hiitatra manerana izao tontolo izao; ka amin'izany,
 
 
 
"''Ny liona dia hiara-belona amin’ny zanak’ondry nefa tsy haninona azy, ny ankizy hilalao amin’ny menarana nefa tsy hanaikira azy ireo''." (Muslim, ''Les signes de la Fin des Temps'')