Hindoisma: Fahasamihafan'ny versiona

Ny [[Hindoisma]] dia fivavahana sy filozofia ary fomba fiainana mbola be mpanaraka izay nipoitra ao amin'ny zana-kontinenta indiana ka atao hoe Hindoa ny mpanaraka azy. Isan'ireo fivavahana tranainy indrindra eran'izao tontolo izao izay mbola misy manaraka izy<ref><small>Lester R. Kurtz, ''Gods in the global village: the world's religions in sociological perspective'', Pine Forge Press, 2007 : "Hinduism — or Sanatana Dharma, as some believers prefer to call it — is a religious tradition that encompasses layers of complex deposits from many different cultures over the centuries. Its remarkable diversity and doctrinal tolerance (…)".</small></ref>. Ny ankamaroan'ny Hindoa dia mino ny fahefan'ireo boky atao hoe ''Veda'' <ref><small>Ny teny hoe ''Véda'' dia midika hoe "fahitana" na "fahalalana".</small></ref> izay ekeny fa nambara tamin'ny olombelona "tsy araka ny fomban'olombelona" (''apauruṣeya'')<ref><small>आदि शङ्कर (Ādi Śaṅkarācārya), Âtma-bodha, dikan-teny sy fanavarihana nataon'i S. Nikhilananda, Madras, 1987, Edisiona faha-<abbr>7</abbr>.</small></ref> tamin'ny alalan'ilay andriamanitra mpamorona atao hoe Brahmā araka ny fandrenesan'ireo Rishi (izany hoe "mpahita")<ref><small>Madeleine Biardeau, ''L'hindouisme, anthropologie d'une civilisation'', Flammarion.</small></ref>. Tsy fantatra ny nanoratra ny lahatsoratra ao amin'ireo Veda ireo ary ny sasany dia anganongano no ahafantarana azy tahaka an'i Vyāsa.

Tsy manana mpanorina sy tsy misy andrim-pitantanana voalamina amin'ny fomba ranoray (ny Hindoisma satria ireo mpampianatra ny finoana, atao hoe Brahmana, dia samy manana ny fikambanam-pampianaram-pinoana misy azy)<ref><small>''Sept Upanishads''. Jean Varenne. Édition du Seuil, 1981, <abbr>p.</abbr> 13 (<nowiki>ISBN 9782020058728</nowiki>).</small></ref> <ref><small>Jeffery D. Long (en), ''Historical Dictionary of Hinduism'', Scarecrow Press, 9 septembre 2011 (<nowiki>ISBN 978-0-8108-7960-7</nowiki>, [https://books.google.com/books?id=ZkkFCwAAQBAJ&pg=PA19 vakio eto] [[http://archive.wikiwix.com/cache/?url=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DZkkFCwAAQBAJ%26pg%3DPA19 tahiry]]), <abbr>p.</abbr> 19: « ''it has no founder and no central administrative institution.'' »</small></ref>.

Ny Persiana tamin'ny taonjato faha-5 no nanome anarana ireony mponin'ny telozoron'iny ony Indo ioammn'o anarana Hindoa io izay niita-kevitra ka lasa nilazana ny mponin'ny zana-kontinenta indiana iray manontolo. Avy amin'ny [[Fiteny sanskrity|teny sankrita]] hoe ''sindhu'' izay midika hoe "ony" ny teny nogasina hoe ''hindo'' ka manondro indrindra ny renirano [[Indus|Indo]] izany. Tamin'ny voalohany (taonjato faha-5) ny [[Fiteny persana|teny persana]] hoe ''hindu'' (izay gasina eto hoe ''hindoa'') dia nilazan'ireo Silamo ny mponina ao amin'ny lemaka eo am-pivarinan'ny renirano Indo any an-dranomasina<ref name=":0"><small>Gerhard J. Bellinger, ''Encyclopédie des religions'', Librairie Générale Française, 2000 (<nowiki>ISBN 9782253131113</nowiki>), <abbr>p.</abbr> 352-426.</small></ref>.

Tamin'ny taona 2015 dia niisa teo amin'ny 1.100.000.000 ny mpivavaka manaraka azy<ref><small>Ysé Tardan-Masquelier, ''Un milliard d'hindous'', Albin Michel, 2007.</small></ref> <ref><small>"The Changing Global Religious Landscape", ''Pew Research Center's Religion & Public Life Project'',‎ 5 avril 2017 ([http://www.pewforum.org/2017/04/05/the-changing-global-religious-landscape/ vakio] [[http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.pewforum.org%2F2017%2F04%2F05%2Fthe-changing-global-religious-landscape%2F tahiry]])</small></ref> ao amin'ny firenena 85<ref name=":0" />. Izy no laharana fahatelo amin'ny fivavahana be mpanaraka indrindra aorian'ny Kristianisma sy ny [[Silamo]]. Ireo boky atao hoe ''Veda'' no boky masiny izay misy ny ny ankavaroanankamaroan'ny fampianarana arahina ao. Tsy fantatra ny nanoratra azy ireo.