|
Ny [[Kor'any]] na [[Kor'any|Koràna]] dia ilay boky masin’ny [[Silamo]]. Ho an’ireo mpino Miozolmana dia teny ara-bakitenin’ilay Andriamanitra tokana ny Kor'any. Amin'ny tenhyteny arabo dia القُرْآن / ''al-Qor’ân'' no anaran'ilay boky. Ho an’ny Miozolmana dia fanangonana ny tenin’Andriamanitra izay fanambaràna (''āyāt'') nomeny ny mpaminany farany sady irak’Andriamanitra, dia i [[Mohamady (mpaminany)|Mohamady]] (محمد / ''Muḥammad'') nanomboka tamin’ny taona 610-612 hatramin’ny fotoana nahafatsany tamin’ny taona 632 tamin’ny alalan’ny anjeny [[Gabriela (arikanjely)|Gabriela]] (جبريل /''Jibrîl'').
== Fampahafantarana tsotsotra ny Kor'any ==
=== Tamin'ny nahaterahan'ny Mpaminany Mohamady ===
Taona 570 taorian’itaor. ‘Issa ibn Maryiam ([[Jesosy|Jesosy Kristy]])J.K.: Teraka iny Mpaminany [[Mohameda|Mohamady]] (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy).
Raha jerena ny toe-draharaha tamin’ny taona 570 dia, nanjaka ireo Romana (Kristianina Katolika) tao Eoropa sy faritra Moyen-Orient (SyrieSiria, PalestinePalestina, IraqIràka,….) MpanjakaNy mpanjaka Clovis I tamin’ny taona 496 dia nanaraka ny finoana Kristianinakristianina, izy izanyka an’isan’ireoisan’ireo niandohan’ny Eoropa Kristianinakristianina voalohany. Izany hoe nanjaka tanteraka ny finoana kristianina tao Eoropa tamin’izany fotoana izany ary betsaka ny ady niseho nataon’ireo Kristianina Katolika. Ary nanomboka tamin’ny taona 325 dia tsy nitsahatra ny fanenjehana ireo mpino maro samihafa ary tao anatin’ny haizina tanteraka izao tontolo izao tamin’io fotoana io. Tamin’izany ireo Amerika roa dia mbola tsy hitahitan'ny satriaEoropeana raha tsy tamin’ny 1492 ary tsy nitsahatra namono ireo Indianina nonina tao izy ireo ka tamin’ny faran'ny 1776 dia nahazo fahaleovan-tena. Tamin’ny taona 570 dia teraka iny Mpaminany Mohamady (fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy) tao Maka ao Arabia.
=== Ny fahatongavan'ny Kor'any ===
Taona 610 taorian’itaor. ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy)J.K.: Tonga tamin’itamin’ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy) ny ''Wahi'' (Fanambaràna na Faminaniana) izay vaovao mahafaly ho an’ny olombelona rehetra sy fampitandremana azy ireo amin’ny sazy mamaivay miandry azy ireo raha toa ka mitsipaka izany. Tonga ny Kor’any masina. Tonga tamin’itamin’ny Mpaminany Mohamady (fandriampahalemana sy ny fitahian’ Ilay Nahary anie ho azy), ny ''Wahi'' (fanambarana avy amin’Ilay Avo Tsy Toha) ny Kor’any manan-kaja. Niantso ny vahoakany izy mba hanaraka ny finoana silamo ary tsy nitsahatra nitombo ireo vahoaka nanaraka azy. Nefa, nahatezitra an’ireo Moushrikoun (mpanompo sampy) izany ka nandeha ny famoretana maro samihafa.
'''Fanamarihana:'''
=== Ny nianarana sy ny nanoratana ireo faminanianany ===
Ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy) nampianatra ny Kor’any tamin’ireo Sahaba (mpiaradia taminy), izay miisa mihoatra ny 10 000 ny fomba famakiana azy, ny fomba fandaharana azy, ny fomba fitehirizana azy ao an-tsaina sy ny fomba fanazavana azy. Ohatra amin’ireo Sahaba nahay tsianjery ny Kor’any iray manontolo dia i `Abd Allah ibn Mas`ud, i Mu`adh ibn Jabal, i Hudhayfa ibn al-Yaman, i Ubay ibn Ka`b, i Zayd ibn Thabit,……miisa zato (100) mahery.
Manaraka izany, nasain’ny Mpaminany (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy) nosoratana koa ny boky masina Kor’any. Ireo Sahaba (mpiaradia taminy) izay malaza tamin’ny fanoratana ny boky masina Kor’any dia : i Abou Bakr, i ‘Omar ibn al khattab, i ‘Outhman, i Ali ibn abi talib, i Ubay ibn Ka`b, i Mu`adh ibn Jabal, i Zayd ibn Thabit, i Abu Zayd, i Mou’awiya, i Sayid ibn al-Walid sy maro hafa….(Tsiahy: ''Sahih Boukhari sy Fath al bari'' nosoratan’i Ibn Hajr Asqalani 9/18).
Ohatra amin’ireo Sahaba nahay tsianjery ny Kor’any iray manontolo dia i `Abd Allah ibn Mas`ud, i Mu`adh ibn Jabal, i Hudhayfa ibn al-Yaman, i Ubay ibn Ka`b, i Zayd ibn Thabit,……miisa zato (100) mahery.
Manaraka izany, nasain’ny mpaminany (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy) nosoratana koa ny boky masina Kor’any. Ireo Sahaba (mpiaradia taminy) izay malaza tamin’ny fanoratana ny boky masina Kor’any dia : i Abou Bakr, i ‘Omar ibn al khattab, i ‘Outhman, i Ali ibn abi talib, i Ubay ibn Ka`b, i Mu`adh ibn Jabal, i Zayd ibn Thabit, i Abu Zayd, i Mou’awiya, i Sayid ibn al-Walid sy maro hafa….(Tsiany: ''Sahih Boukhari sy Fath al bari'' nosoratan’i Ibn Hajr Asqalani 9/18).
=== Ny fandraisan'ny Arabo ny faminaniana tamin'izay ===
Fahatongavan'ny fanambaràna:
Hoy i Waraqah Ibn Nawfal tamin’ny mpaminany Mohamady (Salallah anlayhi wa salam). Ny fomba nandraisan’ireo vahoakan'i Maka ny fiantsoana izay nentiny tamin'izy ireo. Nanana faniriana i Waraqah ibn Nawfal ny mba ho velona amin’izany fotoana izany. Nefa, tsy mba velona izy tamin’izany fa efa maty. Rehefa avy eo dia, nanomboka ny iraka izay nampanirahina azy iny Mpaminany Mohamady (Salallah anlayhi wa salam). Maro ireo nankahala azy sy nanendrikendrika azy. Tao ny nilaza hoe: izyny mpaminany Mohamady (Salallah anlayhi wa salam) dia mpamorika na mpamosavy, tao ny niteny fa izy dia mpandainga, tao koa no nilaza fa izy dia poety, tao no nilaza fa izy dia nivorehin’olona, tao koa no nilaza fa izy dia, mpandangolango resaka ihany, tao koa ny nilaza fa izy dia mihambo ho mpaminany ihany sns…. Nefa, teo aloha dia tena niaky daholo izy ireo tamin’ny fahamarinany sy ny hatsaran’ny fitondrantenany. Tao ny nampanantena azy ny ho filoha, tao koa ny nampanantena azy vehivavy tsara tarehy, tao ny nampanantena azy vola tsy toko tsy forohina nefa, tsy mba nanaiky izy na dia iray aza amin’ireo tolokevitr’ireo mpiarabelona taminy ireo. Dia nanao tetikady izy ireo ny mba hamonoana azy sy ny handroahana azy miala eo amin’ny Tanana….
== Ny nanambarana ho boky iray ireo faminaniana ==
=== Ny fifindramoninafifindra-monina tany Al-Habasha ===
Ny fifindramoninafifindra monina tao Al-Habasha (Abisinia ao Etiopia, Afrika)
Ny fifindramonina voalohany, taona faha dimy (5) ny fahatongavan’ny faminaniana (taona 615 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam)
Rehefa nandeha ny fampijaliana natao tamin’ireo mpino islam vaovao dia, nomen’ny Mpaminany Salallah anlayhi wa salam, alalana ireo andian’ny mpino islamsilamo vitsivitsy, dimy amby ny folo (15) hialokaloka any Al-Habasha (Etiopia) amin’ny fanjakanan’Ifanjakan’i Aṣḥama ibn Abjar (Mpanjaka Kristianina Armaha II), ireto avy izy ireo:
1- Rouqayya (r.a), zanaky ny Mpaminany sy 2- ‘Outhman ibn Affan (r.a) vadiny, 3- Abou Houdhayfa ibn ‘outbah ibn Rabi'ah sy 4- Sahla bint Souhail (r.a) vadiny, 5- Zoubayr ibn al-'Awwam bin Khouwaylid (r.a), 6-'Abd ar-Rahman bin 'Awf (r.a), 7-Mous'ab ibn 'oumair (r.a), 8-'Abdoullah ibn Mas'oud, 09- (r.a), 10- Abou salama (r.a), 11-Oumm Salamah na Hind bint Abi Oumayya (r.a), 12-'Amir bin Rabi'a bin Malik (r.a), 13-Hatib bin 'Amr (r.a), 14-'Outhman bin Maz'oun (r.a), 15-Abou Sibrah bin Abi Rouhm.
=== Ny nahafatesan'ny Mpaminany Mohamady ===
Taona 632 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Maty ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilayfitahian’Ilay nahary anie ho azy) ary namela ny boky masina Kour’any antsoratra sy am-pon’ireo mpiaradia taminy miisa 124 000 mihoatra. Rehefa mivavaka ireo Sahaba (mpiaradia taminy) dia, nampianarin’ Inampianarin’ny Mpaminany MouhammadMohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy) namaky ny ampahany ao amin’ny boky masina Kour’anyKor’any. Tsy maintsy mamaky tapany amin’ny soratra hita ao amin’ny boky masina Kour’anyKor’any ireo Sahaba sy ny mpino islam rehetra mandraka ankehitriny.
=== Ny nanambarana ho iray sy natao kopia ny Kor'any ===
Taona 610 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Tonga tamin’I Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilayfitahian’Ilay nahary anie ho azy) ny Wahi (RévélationFanambaràna na Faminaniana) vaovao mahafaly ho an’olombelonaan’ny olombelona rehetra sy fampitandremana azy ireo amin’ny sazy mamaivay miandry azy ireo raha toa ka mitsipak’izany izy ireo. Tonga ny Kour’any masina.
Taona 632 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Maty ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilayfitahian’Ilay nahary anie ho azy) ary namela ny boky masina Kour’anyKor’any antsoratra sy am-pon’ireo mpiaradia taminy miisa mihoatra ny 124 000 mihoatra. Rehefa mivavamivavka ireo Sahaba (mpiaradia) dia, nampianarin’ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian' Ilay Nahary anie ho azy) namaky ny ampahany ao amin’ny boky masina Kour’anyKor’any.Tsy maintsy mamaky tapany amin’ny soratra hita ao amin’ny boky masina Kor’any ireo Sahaba sy ny mpino Silamosilamo rehetra mandrak’ankehitriny.
Taona 634 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Natambatra ho boky iray ireo takelaka rehetra nosoratana nandritran’ny fahaveloman’ nyfahaveloman’ny Mpaminany Mohamady (Fandriampahalemana sy fitahian’Ilay Nahary anie ho azy). Navory daholo ireo Sahaba ary nomena an’Ian’i Zayd ibn Thabit (Allah anie ho faly aminy) ny hitantana ny vondron’ireo Sahaba hanao izany.
I Zayd ibn Thabit (Allah anie ho faly aminy) dia, Sahaba anisan'ny nosafidian’nynosafidin’ny mpaminany manokana ho mpanoratra ny Kor’any noho ny fahaizany mamaky, manao tsianjery, manoratra ary mitadidy zavatra. Ary mbola i Zayd koa no nasain’Inasain’i Abou bakr (Radhiyallah 'anho) Khalifa (mpitondra voalohany taorian’ny mpaminany) hanangona ireo takelaka ary hanao izany ho boky mitambatra iray. Nanaiky Ii Zayd miaraka amin’ireo Sahaba hafa izay samy mpanoratra ary mpahay tsianjery ny boky masina Kor’any nandritran’nynandritra ny fahaveloman’ny mpaminany.
Taona 650 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Nandritra ny fitondran’Ifitondran’i ‘Outhman (Radhiyallah 'anho) Khalifa faha telo dia, nasain'ity farany Ii Zayd ibn Thabit mba hanao kopia maro maromaromaro ny Kour’anyKor’any ary hanaparitaka izany amin’ny toerana maro satria efa tsy nitsahatra niparitaka ny finoana Islamsilamo. Ohatra: Nalefa tany Sham (Faritra Siria), Iràka, MakkaMaka, MadinaMadìna,…. sns.
[[Sary:Birmingham Quran manuscript - closeup.jpg|vignette|Takelaka Korany]]
== Ny Soraty ao amin'ny KourKor'any ==
=== ''Al Fatiha'' – Ny fanokafana - 001 ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1-Dera ho an’I Allah, Tompon’izao tontolo izao.
2-Ilay be fiantrana sy be indra fo.
3-Mpanjakan’ny andro farany.
4-Ianao irery ihany no tompoinay ary ianao irery ihany no angatahanay fanampiana.
5-Tariho amin’ny lalana mahitsy izahay.
6-Amin’Ilay lalan’ireo izay nofenoinao ny fahasoavanao.
# Dera ho an’i Allah, Tompon’izao tontolo izao.
7-Fa tsy amin’ireo izay niharan’ny fahatezeranao (jiosy) na amin’ireo izay ao anatin’ny fahaverezana (kristianina).
# Ilay be fiantrana sy be indra fo.
# Mpanjakan’ny andro farany.
# Ianao irery ihany no tompoinay ary ianao irery ihany no angatahanay fanampiana.
# Tariho amin’ny lalana mahitsy izahay.
# Amin’Ilay lalan’ireo izay nofenoinao ny fahasoavanao.
# Fa tsy amin’ireo izay niharan’ny fahatezeranao (Jiosy) na amin’ireo izay ao anatin’ny fahaverezana (Kristianina).
Fanazavana:
Ity SourateSorata al''Al fatiha'' ity dia, manome torimarika ny olombelona izay hamaky azy na handinika azy ny mba hanala ny hevitra rehetra izay efa nisy tao aminy mahakasika ny zavadrehetra ary tsy mikatsaka izy afa tsy ny fahamarinana irery ihany. Ary ny mba hangataka amin’Iamin’i Allah mba ho tantanany mandritran’ny famakiany sy fandinihany an’ity sourate ity na boky manan-kaja Kour’any iray manontolo. Ary voasoratra mazava tsara amin’ny voalohany fa ny fiderana an’Ilay nahary no voalohany hita ao amin’ity sourate manam-boninahitra ity. Ary aoka mba ho haintsika fa ny boky manan-kaja Kour’anyKor’any iray manontolo no valin’ny hataka izay hitanao amin’ity souratesorata manan-boninahitra be ity.
Ireo Ayaat (andininy) hita ao anaty boky manan-kaja Kor'any:
Miteny i Allah Ilay Avo tsy toha manao hoe:
لَوْ أَنزَلْنَا هَٰذَا ٱلْقُرْءَانَ عَلَىٰ جَبَلٍۢ لَّرَأَيْتَهُۥ خَٰشِعًۭا مُّتَصَدِّعًۭا مِّنْ خَشْيَةِ ٱللَّهِ ۚ وَتِلْكَ ٱلْأَمْثَٰلُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
‘Raha'Raha mba nampidininay tamin’ny tendrimbohitratendrombohitra ity boky manan-kaja kour’any ity, mba nahitanao fa niambany tanteraka ary vakivaky izy noho ny fahatahorany an’Ian’i Allah. Ary izany fanoharana izany dia, tantarainay amin’ny zanak’olombelona mba hahafahan’izy ireo handinika tsara amin’nyny zavatra tokony ataondreoataon'izy ireo'.
Tsiahy:
Ny boky manan-kaja kour’anyKor’any souratesorata al Hashr 59 ayat 21.
Ny filazana Tawhid ao anaty boky manan-kaja Kor'any:
''Miteny Ilay Avo tsy toha Ii Allah Djalla wa ‘anlaa manao hoe:''
فَٱعْلَمْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ وَٱسْتَغْفِرْ لِذَنۢبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَٱلْمُؤْمِنَٰتِ ۗ وَٱللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَىٰكُمْ
''‘Fantaro fa amin’ny tena marina dia tsy misy tompo afa tsy i Allah''’
Tsiahy:
Ny fiantsoana amin'ny lala-mahitsy.
[Miteny Ii Allah Ilay Avo tsy toha manao hoe:]
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِى مُسْتَقِيمًۭا فَٱتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا۟ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِۦ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
‘Ary ity lalako ity dia, mahitsy, ka arahinareo. Ary aza mba manaraka lalana hafa maro isankarazany, fa hiala lavitra ny lalany ianareo amin’izany. Izany no anatra omeny anareo, angamba ianareo hatahotra (an’Ian’i Allah)’.
Tsiahy:
Ny filazana zavatra ho avy:
Miteny Ii Allah Ilay Avo tsy toha manao hoe:
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَٰقِعٌۭ
Ny boky manan-kaja Kor’any Sorata Al Moursalat 77 ayat 7.
Fanamarihana:
NB:
Inona ny zavatra izay nampanantenaina atsika?
Betsaka ireo zavatra ireo, ny tena lehibe dia, tanisaintsika:
- Nyny fahafatesana tsy maintsy ho tonga;
- Nyny masoandro ho potipotika ( ka tsy hisy intsony ny hazavana eto antany)an-tany;
- Nyny Tany dia ho rava miaraka amin’ny tendrimbohitra,tendrombohitra;
- Nyny andro farany tsy maintsy ho tonga,;
- Nyny andro fitsarana;
- Nyny [[Paradisa]];
- Nyny afo be;
- Nyny fidirana ao amin’ny Paradisa;
- Nyny fidirana ao amin’ny afo be;
- Nyny famaizana ao amin’ny afo be;
- Nyny hasoavana ao amin’ny paradisa.
Ireo Sorata fohy ao anatiny:
=== Sorata ''An Nasy'' - Ny olombelona – 114 ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- # Lazao hoe: ‘Izaho dia mitady fiarovana avy amin’ny Tompon’ny olombelona.
# Ilay mpanjakan’ny olombelona.
# Zanahary ny olombelona.
# Hanohitra ny haratsian’ny mpaka fanahy mamerivery ny saina.
# Izay maka fanahy (mampisy wasiwasy) ny fon’ny olombelona.
# Na avy amin’ny [[Jiny]] (Angatra/Matoatoa) izany na avy amin’ny olombelona amin’izy ireny.
Faamarihana
2- Ilay mpanjakan’ny olombelona.
Ny jiny dia anisan’ny zavaboaharin’ilay Nahary izay nohariany ny jiny ary mahita antsika fa saingy isika kosa tsy afaka mahita azy ireo, raha tsy hoe angaha izy mihitsy no te hiseho amin’ny olombelona. Tahaka antsika olombelona dia misy ny mpino ny Tompo Allah amin’izy ireo ary misy koa ireo tsy mpino an’ny Tompo Allah. Marihina fa izy ireo koa dia isan’ny iantefan’ny faminaniana.
3- Zanahary ny olombelona.
=== Sorata ''Al Falaky'' – Ny maraina vao mangiran-dratsy – 113 ===
4- Hanohitra ny haratsian’ny mpaka fanahy mamerivery ny saina.
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Lazao hoe: ‘Izaho dia, mitady fiarovana avy amin’ny Tompon’ny maraina vao mangiran-dratsy,
5- Izay maka fanahy (mampisy wasiwasy) ny fon’ny olombelona.
# Hanohitra ny ratsy izay avy amin’ny zava-boahariny,
# Hanohitra ny haratsiana entin’ny alina rehefa mikotroka iny izy,
# Hanohitra ny haratsiana’ireo mpamosavy mpitsoka amin’ny vona,
# Hanohitra ny haratsiana’ny mpialona rehefa feno fialonanan izy.
=== Soraty ''Al Ikhlasy'' – Ny fahadiovam-po tanteraka – 112 ===
6- Na avy amin’ny Jiny (Angatra/Matoatoa) izany na avy amin’ny olombelona amin’izy ireny.
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Lazao hoe: ‘Izy Allah dia Tokana.
NB:
# Allah Ilay mahefa sy tsy miankindoha amin’ny hafa ary maharitra mandrakizay.
# Tsy niteraka Izy no tsy nateraka ihany koa.
# Ary tsy mba misy na dia iray aza mitovy aminy.
=== Sorata ''Al masad'' – Ny kofehy manify – 111 ===
Ny jiny dia anisan’ny zavaboaharin’Ilay nahary izay nohariany ary mahita antsika fa saingy isika kosa tsy afaka mahita azy ireo, raha tsy hoe angaha izy mihitsy no te hiseho amin’ny olombelona. Tahaka antsika olombelona dia misy ny mpino ny Tompo Allah amin’izy ireo ary misy koa ireo tsy mpino an’I Tompo Allah. Marihina fa izy ireo koa dia isan’ny iantefan’ny faminaniana.
=== Sorata Al Falaky – Ny maraina vao mangiran-dratsy – 113 ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Ho levona anie ny tanan-droan’i Abi-Lahab sy ny tenany!
1- Lazao hoe: ‘Izaho dia, mitady fiarovana avy amin’ny Tompon’ny maraina vao mangiran-dratsy,
# Tsy nahavita na inona na inona taminy ny harenany sy izay azony.
# Ka hodorana ao anaty afo miredareda izy (tsy ho ela),
2- Hanohitra ny ratsy izay avy amin’ny zava-boahariny,
# Toy izany koa ny vadiny izay mitondra hazon-kitay feno tsilo,
# Ho eny am-bozonany ny tady mafy vita amin’ny kofehy madinika manify.
3- Hanohitra ny haratsiana entin’ny alina rehefa mikotroka iny izy,
4- Hanohitra ny haratsiana’ireo mpamosavy mpitsoka amin’ny vona,
5- Hanohitra ny haratsiana’ny mpialona rehefa feno fialonanan izy.
=== Soraty Al Ikhlasy – Ny fahadiovam-po tanteraka – 112 ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- Lazao hoe: ‘Izy Allah dia, Tokana.
2- Allah Ilay mahefa sy tsy miankindoha amin’ny hafa ary maharitra mandrakizay.
3- Tsy niterak’Izy no tsy nateraka ihany koa.
4- Ary tsy mba misy na dia iray aza mitovy aminy.
=== Sorata Al masad – Ny kofehy manify – 111 ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- Ho levona anie ny tanan-droan’I Abi – Lahab sy ny tenany!
2- Tsy nahavita na inona na inona taminy ny harenany sy izay azony.
3- Ka hodorana ao anaty afo miredareda izy (tsy ho ela),
4- Toy izany koa ny vadiny izay mitondra hazon-kitay feno tsilo,
5- Ho eny am-bozonany ny tady mafy vita amin’ny kofehy madinika manify.
'''Tafsir – Famelabelarana sy fanazavana.'''
Abi Lahab dia, midika ho rain’ny afo. Izany dia, fiantsoana an’Ian’i ‘Abdoul ‘Ouzzaa, iray amin’ireo zanak’Izanak’i ‘Aboul Mouttalib. Tsy voalaza amin’ny anarany manokana izy ao anatin’ny boky manan-kaja Kor’any satria, mety noho ny anarany izay mampiseho fanompoantsampyfanompoan-tsampy. Ity lehilahy ity dia, fahavalon’ny Mpaminany Mohamady (salallah ‘anlayhi wa salam) ary fatra-pitsikera mpitsikera an’nyny finoana islamsilamo. Rehefa ny Mpaminany (Salallah ‘anlayhi wa salam) miantso ny olona mba hiditra amin’ny finoana islamsilamo dia, tsy maintsy sakanan’Isakanan’i Abu Lahab foana izy ary ankaratsiny. Arysy ankavadesany.
=== Sorata ''An-Nasr'' – Ny famonjena - 110 ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- # Rehefa tonga ny famonjen’Ifamonjen’i Allah sy ny fandresena.
# Ary hahita andian’olona maro hanaraka ny finoana an’i Allah ianao.
# Dia ankalazao ny voninahitry ny Tomponao ary mibebaha aminy, fa Izy no Ilay feno famelan-keloka tokoa.
=== Sorata ''Al Kafiron'' – Ireo tsy mpino mafy hatoka – 109 ===
2- Ary hahita andian’olona maro hanaraka ny finoana an’I Allah ianao.
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Lazao hoe: ‘O, ianareo tsy mpino (Jiosy, Kristianina, Bodista, Hindoista, ny tsy manana andriamanitra, sns),
3- Dia hankalazao ny voninahitry ny Tomponao ary mibebaha aminy, fa Izy no Ilay feno famelan-keloka tokoa.
# Izaho dia tsy manompo izay tompoinareo;
# Ary ianareo koa dia tsy manompo izay tompoiko,
# Eny! Izaho dia, tsy hanompo izay tompoinareo na oviana na oviana!
# Ary ianareo koa dia tsy hanompo izay tompoiko.
# Anareo ny fivavahanareo, ary ahy kosa ny fivavahako!
=== Sorata ''Al-kaosara'' Kafiron(108). –Fahasoavana Ireo tsy mpino mafy hatoka – 109sesehena ===
''Amin’ny anaran’IAnaran’i Allah Ilay beBe fiantranaFiantra sySy beBe indraIndra foFo.''
# Tena marina tokoa fa nomeko anao ny fahasoavana sesehena,
1- Lazao hoe: ‘O, ianareo tsy mpino (Jiosy, Kristianina, Boudista, Hindoista, Athée,…etc…),
# koa mivavaha amin’ny Tomponao ary manolora sorona ho Azy,
# fa izay mankahala anao, dia izy no ho lany tamingana tsy hanan-taranaka.
=== Sorata ''Al-man-o’na'' (107). Ireo fitaovan-dakozia ===
2- Izaho dia tsy manompo izay tompoinareo;
''Amin’ny Anaran’i Allah Ilay Be Fiantra Sy Be Indra Fo.''
# Moa hitanao ve ny olona tsy mino ny Andro farany?
3- Ary ianareo koa dia tsy manompo izay tompoiko,
# Izany dia izay manosi-boho-tanana ny kamboty,
# ary tsy mamporisika mihitsy amin’ny fampihinanana mahantra,
# koa loza ho an’ireo mpivavaka
# izay manao an-tsirambina ny fivavahan’izy ireo;
# sy ireo feno fisehosehoana
# ary ireo manakana ny fampindramam-pitaovana ilaina.
=== Sorata ''Koraisy'' (106). Ireo koreisita. ===
4- Eny! Izaho dia, tsy hanompo izay tompoinareo na oviana na oviana!
5- Ary ianareo koa dia tsy hanompo izay tompoiko.
6- Anareo ny fivavahanareo, ary ahy kosa ny fivavahako!
=== Sorata al-kaosara (108). Fahasoavana sesehena ===
'''''Amin’ny Anaran’i Allah Ilay Be Fiantra Sy Be Indra Fo.'''''
1-Tena marina tokoa fa nomeko anao ny fahasoavana sesehena,
2-koa mivavaha amin’ny Tomponao ary manolora sorona ho Azy,
3-fa izay mankahala anao, dia izy no ho lany tamingana tsy hanan-taranaka.
=== Sorata al-man-o’na (107). Ireo fitaovan-dakozia ===
''Amin’ny Anaran’i Allah Ilay Be Fiantra Sy Be Indra Fo.''
# Nohon’ny amin’ny fifanarahan’ireo koreisita.
1-Moa hitanao ve ny olona tsy mino ny Andro farany?
# Ilay fifanarahan’izy ireo amin’ny fandehanana mandritra ny ririnina sy amin’ny fahavaratra
# dia aoka hanompo ny Tompon’ity trano fanompoana masina ity izy ireo,
2-Izany dia izay manosi-boho-tanana ny kamboty,
# dia Ilay nampihinana anjara azy ireo tamin’ny hanoanana ary nanome fandriam-pahalemana azy ireo tao anatin’ny tahotra.
3-ary tsy mamporisika mihitsy amin’ny fampihinanana mahantra,
4-koa loza ho an’ireo mpivavaka
5-izay manao an-tsirambina ny fivavahan’izy ireo;
6-sy ireo feno fisehosehoana
7-ary ireo manakana ny fampindramam-pitaovana ilaina.
=== Sorata koraisy (106). Ireo koreisita. ===
'''''Amin’ny Anaran’i Allah Ilay Be Fiantra Sy Be Indra Fo.'''''
1-Nohon’ny amin’ny fifanarahan’ireo koreisita.
2-Ilay fifanarahan’izy ireo amin’ny fandehanana mandritra ny ririnina sy amin’ny fahavaratra
3-dia aoka hanompo ny Tompon’ity trano fanompoana masina ity izy ireo,
4-dia Ilay nampihinana anjara azy ireo tamin’ny hanoanana ary nanome fandriam-pahalemana azy ireo tao anatin’ny tahotra.
=== Ny Elefanta – 105. ===
''Amin’ny Anaran’i Allah Ilay Be Fiantra Sy Be Indra Fo.''
1- # Moa ve tsy fantatrao nanao ahoana no nanaovan’ny Tomponao ireo olon’ny elefanta?
# Moa ve tsy nataony nanjavona ny teti-dratsin’izy ireo?
# Ary nandefasany andian-borona maro izy ireo,
2- Moave tsy nataony nanjavona ny teti-dratsin’izy ireo?
# Izay nitora-bato tanimanga voadotra tamin’ny afo be tamin’izy ireo.
# Ka nanao azy ireo ho toy ny ravi-mololo voatsakotsako.
3- Ary nandefasany andian-borona maro izy ireo,
4- Izay nitora-bato tanimanga voadotra tamin’ny afo be tamin’izy ireo.
5- Ka nanao azy ireo ho toy ny ravi-mololo voatsakotsako.
'''Tsiahy:'''
Ny boky manan-kaja Kor’any Sorata Al Fily – Ny Elefanta – 105
=== ''Al Homaza'' 104 ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- Loza ho an’izay mpanendrikendrika sy mpifosa!
2- Izay nanangona harena sy nanisa izany.
3- Mihevitra izy fa ny hareny dia hampaharitra azy mandrakizay.
4- Tsia! Tsy maintsy hatsipiko ao anaty afo izy.
5- Moa fantatrao ve izany afo izany?
6- Izany dia, afon’I Allah miredareda!
7- Izay miantefa mivaivay hatrany am-po lalina any!
8- Ka hanemitra azy ireo.
# Loza ho an’izay mpanendrikendrika sy mpifosa!
9- Anaty andry fefy mijoalajoala.
# Izay nanangona harena sy nanisa izany.
# Mihevitra izy fa ny hareny dia hampaharitra azy mandrakizay.
# Tsia! Tsy maintsy hatsipiko ao anaty afo izy.
# Moa fantatrao ve izany afo izany?
# Izany dia, afon’I Allah miredareda!
# Izay miantefa mivaivay hatrany am-po lalina any!
# Ka hanemitra azy ireo.
# Anaty andry fefy mijoalajoala.
Tsiahy:
Ny boky manan-kaja Kor’any sorata Al Homaza – Ny mpanendrikendrika 104.
=== Sourate ''Al ‘Ansr'' – Ny fotoana - 103 ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- # Mianiana aho amin’ny fotoana.
# Fa tena marina, ny olombeona dia, ao anatin’ny fahaverezana.
# Afa tsy ireo izay nino sy nanao ny asa soa ary nifananatra tamin’ny fahamarinana, sy nifananatra ihany koa tamim-paharetana.
'''Tafsir - Ny fanazavana an’ity sorata ity.'''
2- Fa tena marina, ny olombeona dia, ao anatin’ny fahaverezana.
Tatitra azo avy tamin’ ny Sahaba iray ‘Oubaidoullah ibn Hisn radhiyallah ‘anhou, rehefa mifanena ny mpiaradia tamin’ny Mpaminany (Salallah ‘anlayhi wa salam) anakiroa dia tsy mba mifandao izy ireo afa tsy aorian’ny famakiandreo an’ity sorata ity (sourate al ‘ansr).
3- Afa tsy ireo izay nino sy nanao ny asa soa ary nifananatra tamin’ny fahamarinana, sy nifananatra ihany koa tamim-paharetana.
'''Tafsir - Ny fanazavana an’ity sourate ity.'''
Tatitra azo avy tamin’I Sahaba iray ‘Oubaidoullah ibn Hisn radhiyallah ‘anhou, rehefa mifanena ny mpiaradia tamin’ny Mpaminany Salallah ‘anlayhi wa salam anakiroa dia, tsy mba mifandao izy ireo afa tsy aorian’ny famakiandreo an’ity sourate ity (sourate al ‘ansr).
Tsiahy: At Tabarani.
Niteny ny Imam Shafi’I ahimahoullah, manao hoe: "Raha toa ka tena hieritreretin’olonaeritreretin’olona tsara ny momba an’ity souratesorata ity dia, efa hampyampy an’izy ireo izany ho taridalanatari-dalana amin’ny fahamarinana".
=== Soraty ''At Takasoro'' – 102 – Ny fanagonan-karena. ===
''Amin’ny anaran’Ianaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- # Variana amin’ny fanangonan-karena tokoa ianareo,
# Eny, mandra-pahatongavanareo ao am-pasana,
# Tsia, mbola ho fantatrareo!
# Eny, Mbola ho fantatrareo am-pahalalana marina,
# Dia hahita ny memy tokoa ianareo!
# Ary hanatri-maso marina azy.
# Ka amin’izay fotoana izay dia tsy maintsy hanontaniana ny amin’ireo harena marobe ianareo.
=== Sorata ''Al Qa’rianty'' – 101– Ilay mikorokoroka. ===
2- Eny, mandra-pahatongavanareo ao am-pasana,
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Ilay mikotrokotroka!
3- Tsia, mbola ho fantatrareo!
# Inona moa ilay mikotrokotroka?
# Moa ve fantatrao ilay mikotrokotroka?
# Izany dia ilay andro hahatonga ny olona ho toy ny lolo (Papillion) miely patrana,
# ary ireo tendrombohitra dia ho toy ny volon’ondry voahety.
# Ka ho an’izay mavesa-danja kosa ny asa soa vitany
# dia ho ao anatin’ny fiainam-pahasambarana feno fankasitrahana izy.
# Fa ho an’izay maivan-danja kosa ny asa soa vitany dia, ny lavaka mangitsokitsokin’ny afo be no ho fonenany.
# Moa ve fantatrao izany lavaka mangitsokitsoka izany?
# Afo mivaivay izay tsy izy.
=== Sorata ''Al Ghashiyya'' – ‘Ilay manarona’ - 88 ===
4- Eny, Mbola ho fantatrareo am-pahalalana marina,
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
# Moa ve tonga taminao ny tantaran’ny Ghashiya (Anaran’ny Andro farany)
5- Dia hahita ny memy tokoa ianareo!
# Hisy endrika (endrik’olona) amin’izay fotoana izay ho ao anatin’ny fahatahorana (tanteraka).
# Sahirana sy torovana (valaka sy trotraka ary vizana).
# Ka hodorona ao anaty afo mivaivay (mamaivay).
# Hampisotroina avy amin’ny loharano mangotraka.
# Ary tsy hanan-tsakafo afa tsy karazan-tsilo izy ireo.
# Ka tsy hampatavy azy ireo izany. Na koa tsy hanala ny hanoanana.
# Hisy koa ireo endrika amin’izay fotoana izay ho ao anatin’ny fiadanana.
# Afapo tokoa amin’ny fiezahana nataon’izy ireo
# Hiditra ny paradisa mendrika tokoa.
# Ka tsy haheno ao anatin’izany, ireo teny maloto (tsy mendrika).
# Hita ao anatin’izany koa ny loharano mikoriana.
# Fandriana avo toerana,
# Ireo fitaovampisotroana eo ampelatanan’izy ireo.
# Ireo hondana tsara lahatra.
# Ireo karipetra mivelatra.
# Moa tsy nodinihin’izy ireo va ny rameva, ahoana ny fomba nohariana azy?
# Ny lanitra, nanao ahoana nampiakarana azy?
# Ireo tendrimbohitra, nanao ahoana ny fomba nametrahana azy?
# Ary ny tany, ahoana ny fomba nampitoviana tantana azy?
# Koa mampahatsiahiva, fa raha ny tena marina dia, mpampatsiahy ihany ianao.
# Fa tsy nomena zo hanery azy ireo ianao.
# Afa tsy izay manome lamosina sy mpikomy (ihany no tsy mino anao).
# Satria, i Allah dia hanasazy amin’ny famaizana mafy tokoa.
# Tena marina! Any amiko no hiverenan’izy ireo indray.
# Ary eo am-pelatanako ny fitsarana azy ireo.
Tsiahy:
6- Ary hanatri-maso marina azy.
7- Ka amin’izay fotoana izay dia tsy maintsy hanontaniana ny amin’ireo harena marobe ianareo.
=== Sorata Al Qa’rianty – 101– Ilay mikorokoroka. ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- Ilay mikotrokotroka!
2- Inona moa ilay mikotrokotroka?
3- Moa ve fantatrao ilay mikotrokotroka?
4- Izany dia ilay andro hahatonga ny olona ho toy ny lolo (Papillion) mielim-patrana,
5- ary ireo tendrombohitra dia ho toy ny volon’ondry voahety.
6- Ka ho an’izay mavesa-danja kosa ny asa soa vitany
7- dia ho ao anatin’ny fiainam-pahasambarana feno fankasitrahana izy.
8- Fa ho an’izay maivan-danja kosa ny asa soa vitany dia, ny lavaka mangitsokitsokin’ny afo be no ho fonenany.
9- Moa ve fantatrao izany lavaka mangitsokitsoka izany?
10- Afo mivaivay izay tsy izy.
=== Sorata Al Ghashiyya – ‘Ilay manarona’ - 88 ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.''
1- Moa ve tonga taminao ny tantaran’ny Ghashiya (Anaran’ny andro farany)
2- Hisy endrika (n’olona) amin’izay fotoana izay ho ao anatin’ny fahatahorana (tanteraka).
3- Sahirana sy torovana (valaka sy trotraka ary vizana).
4- Ka ho dorona ao anaty afo mivaivay (mamaivay).
5- Hampisotroina avy amin’ny loharano mangotraka.
6- Ary tsy hanan-tsakafo afa tsy karazan-tsilo izy ireo.
7- Ka tsy hampatavy azy ireo izany. Na koa tsy hanala ny hanoanana.
8- Hisy koa ireo endrika amin’izay fotoana izay ho ao anatin’ny fiadanana.
9- Afapo tokoa amin’ny fiezahana nataon’izy ireo.
10- Hiditra ny paradisa mendrika tokoa.
11- Ka tsy haheno ao anatin’izany, ireo teny maloto (tsy mendrika).
12- Hita ao anatin’izany koa ny loharano mikoriana.
13- Fandriana avo toerana,
14- Ireo fitaovampisotroana eo ampelatanan’izy ireo.
15- Ireo hondana tsara lahatra.
16- Ireo karipetra (tapis) mivelatra.
17- Moa tsy nodinihin’izy ireo va ny rameva (chameau), ahoana ny fomba nohariana azy?
18- Ny lanitra, nanao ahoana nampiakarana azy?
19- Ireo tendrimbohitra, nanao ahoana ny fomba nametrahana azy?
20- Ary ny tany, ahoana ny fomba nampitoviana tantana azy?
21- Koa mampahatsiahiva, fa raha ny tena marina dia, mpampatsiahy ihany ianao.
22- Fa tsy nomena zo hanery azy ireo ianao.
23- Afa tsy izay manome lamosina sy mpikomy (ihany no tsy mino anao).
24- Satria, I Allah dia, hanasazy amin’ny famaizana mafy tokoa.
25- Tena marina! Any amiko no hiverenan’izy ireo indray.
26- Ary eo am-pelatanako ny fitsarana azy ireo.
Référence:
Ny boky manan-kaja Kour’any Sourate Al Ghashiyya – ‘Ilay manarona’ – 88
=== Sorata al-borojy: Ireo antokon-kintana. (85) ===
''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantra sy be indrafo.''
1-Mianiana aho amin’ny lanitra feno ireo antokon-kintana
2-sy amin’ilay andro nampanantenaina
3-sy amin’ny manatry maso izany, ary mijoro ho vavolom-belona.
4-voahozona ireo olon’ny Oukhdoud (Hantsana lalina)
5- amin’ny afo feno fandrehetana.
6-ary indro izy ireo hipetraka manodidina izany.
7-vavolom-belona koa izy ireo ny amin’ny fampijaliana izay nataon’izy ireo ny mpino.
8-nefa, tsy nankahala ireo mpino izy ireo afa tsy ny noho ny finoana an’I Allah Ilay mahery sy mendripiderana.
9-Azy ny fanjakan’ny lanitra sy ny tany; Allah Ilay vavolom-belona amin’ny zavadrehetra.
10-Tena marina fa ireo izay nampijaly ny mpino fa tsy nibebaka tamin’izany dia, hahazo ny famaizana ao amin’ny afo be ary ho dorana.
11- fa ireo izay nino sy nanao asa soa kosa dia, hahazo marina ny paradisa izay ahitana ny renirano mikoriana eo ambaniny; izany no tena fahombiazana lehibe.
12-Tena marina fa ny sazy avy amin’ny tomponao dia, mahery vaika.
13-ary Izy Ilay Mpahary tany ampiandohana, ary Izy ihany koa no hanangana indray ny maty.
14-Izy Ilay Mpamela heloka sy be fitiavana.
15-Ilay Tompon’ny seza fiandrianana sady malalatanana.
16-Mahefa izay rehetra tiany sy sitrany.
17-Moa ve tonga tany aminao ny tantaran’ireo mpiantafika?
18-Dia, ny tafika ny Pharaoh sy an’ny Thamoud izany.
19-Nefa, indrisy fa ireo tsy mpino dia, feno fandavana izany.
Ny boky manan-kaja Kor’any Sourate Al Ghashiyya – ‘Ilay manarona’ – 88
20-Allah dia, manemitra (manodidina sy mamehy) azy ireo noho izany.
=== Sorata ''Al-borojy'': Ireo antokon-kintana. (85) ===
21-Izy io anefa dia, Kour’any be voninahitra.
''Amin’ny anaran’i Allah Ilay be fiantra sy be indrafo.''
# Mianiana aho amin’ny lanitra feno ireo antokon-kintana
22-Voarakitra an-takelaka eo anatrehan’I Allah.
# sy amin’ilay andro nampanantenaina
# sy amin’ny manatry maso izany, ary mijoro ho vavolom-belona.
# voaozona ireo olon’ny Oukhdoud (Hantsana lalina)
# amin’ny afo feno fandrehetana.
# ary indro izy ireo hipetraka manodidina izany.
# vavolom-belona koa izy ireo ny amin’ny fampijaliana izay nataon’izy ireo ny mpino.
# nefa, tsy nankahala ireo mpino izy ireo afa tsy ny noho ny finoana an’I Allah Ilay mahery sy mendripiderana.
# Azy ny fanjakan’ny lanitra sy ny tany; Allah Ilay vavolom-belona amin’ny zavadrehetra.
# Tena marina fa ireo izay nampijaly ny mpino fa tsy nibebaka tamin’izany dia, hahazo ny famaizana ao amin’ny afo be ary ho dorana.
# fa ireo izay nino sy nanao asa soa kosa dia, hahazo marina ny paradisa izay ahitana ny renirano mikoriana eo ambaniny; izany no tena fahombiazana lehibe.
# Tena marina fa ny sazy avy amin’ny tomponao dia, mahery vaika.
# ary Izy Ilay Mpahary tany ampiandohana, ary Izy ihany koa no hanangana indray ny maty.
# Izy Ilay Mpamela heloka sy be fitiavana.
# Ilay Tompon’ny seza fiandrianana sady malalatanana.
# Mahefa izay rehetra tiany sy sitrany.
# Moa ve tonga tany aminao ny tantaran’ireo mpiantafika?
# Dia, ny tafiky ny Faraona sy ny an’ny Thamoud izany.
# Nefa, indrisy fa ireo tsy mpino dia, feno fandavana izany.
# Allah dia, manemitra (manodidina sy mamehy) azy ireo noho izany.
# Izy io anefa dia, Kour’any be voninahitra.
# Voarakitra an-takelaka eo anatrehan’i Allah.
=== Voka-pikarohana: ===
Ny fahitana takelakan'takelaky ny Kor'any tany Angletera,
Ny Oniversiten'i Birmingham ‘Cadbury- izany hoe ny Cadbury Research Library’Library - dia, nanao fizahana amin’ny lafiny ara-daty ny takelaka tranainatranainy izyizay nisy tao anatin’ny tranombokiny tamin’ny taona 2015.
Rehefa nandeha ny fanaovana ny fitiliana ilay takelaka anakiroa mahakasika ny boky manan-kaja Kor’any dia, hita araka ny kajikajy avo lenta fa ireo takelaka anakiroa ireo dia, nisoratana teo anelanelan’ny taona 568 sy 645 taorian’ny ‘Issa ibn Mariyam (Jesosy Kristy).
Fanamarihana
NB:
Tsara marihina fa ireto takelaka ireto dia, nisoratana amin’ny Stylefomba fanoratra Hidjazi zany hoe: mbola ilay fomba fanoratana tamin’ny voalohany mihitsy.
Ny ayaat izay hitanao amin’ireto takelaka ireto dia, ao amin’ny souratesorata Al Khahf 18 ayaat 17–31, SourateSorata Mariyam 19 ayaat 91–98 ary souratesorata Twaha 20 ayaat 1-40.
Natao hitan’ny rehetra ireto takelaka ireto nanomboka tamin’ny volana OctoberOktobra 2015 ka hatramin’ny volana AoutAogositra 2016 izao. Ao amin’ny ‘BirminghamBirmingham Museum and Art Gallery’Gallery ho an’izay te ahafantatra be be ko koa.
Andriamatoa Alba Fedeli, tamin’izy nanomana ny fikarohany sy ny diplôme Ph. D nazy dia, nahatsikaritra ireo takelaka ireo ary nangataka ny mba hanaovana ny fitiliana azy amin’ny ‘Cabone 14’Kabônina-14. Ary nitontosainanotontosaina izany tao tamin’ny ‘UniversityUniversity of Oxford's Radiocarbon Accelerator Unit’Unit.
Raha ny resaka original no resahina amin’ny boky manan-kaja Kor’any dia, tena Original tokoa ny boky manan-kaja Kor’any. Ao ny feo izay ampita ‘generation’ après ‘génération’ jusqu’à amintsika ankehitriny. Ary tsy tapaka amin’ny famerenana izany mandritran’ny soalat sy taraweeh isaka volana ramadhan ireny. Ny soratra mbola amin’ny teny Arabo izay tenin-drazan’ny Mpaminany MuhammadMohamady (Salallah ‘anlayhi wa salam). Ny fiteny ny boky manan-kaja Kor’any dia, tena fampiasa ny arabo mandraka ankehitriny fa tsy mba ‘langue morte’ velively izay tsy hain’ny olona afa tsy olom-bitsy. De ao koa ny boky izay mbola dian-tanan’ireo voalohany izay nanoratra azy izay hitantsika ankehitriny amin’io sary io.
[[Sary:Ny Takelaka Kor'any.jpg|vignette|Fahitana Kor'any.]]
== Jereo : ==
* [[Mohameda|Mohamady]]
*[[Konkordisma]]
*[[Silamo]]
*[[Monoteisma]]
*[[Fanekem-pinoana]]
| 