Tômasy: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
k Nandamina |
Nanitatra |
||
Andalana faha-1:
[[Sary:The Incredulity of Saint Thomas by Caravaggio.jpg|vignette|310x310px|''Ny tsy finoan'i Tomasy'', nataon'i Caravaggio, taona 1600 eo ho eo.]]
I '''Tomasy''' na '''
== Ny anarany ==
Atao hoe ''Te 'Oma'' izy amin'ny teny arameana izay midika hoe "kambana". ''Δίδυμος / Didymos'' ny dikan'izany amin'ny teny grika. ''Θωμᾶς / Thomas'' no fiantsoana azy amin'ny teny grika. Atao hoe ''Tomasy ilay Didimo'' (''Tômà Didimo'') izy ao amin'ny [[Filazantsara araka an'i Jaona|Filazantsaran'i
== I Tomasy araka ny Baiboly ==
=== Ireo andalana miresaka an'i Tomasy ===
Tsy voaresaka ao amin'ireo Filazantsara sinoptika i Tomasy raha tsy ao amin’ny lisitr'ireo Apostoly (Mat. 10. 2; Mar. 3.16; Lio. 6.12). Ao amin'ny Filazantsaran'i Joany kosa dia manana ny maha izy azy izy.
Lehilahy mafana fo i Tomasy araka io evanjely ary tsapa izany tamin'ny teny nataony taorian'ny nanambaran'i Jesosy ny nahafatesan'i Lazarosy:
"<small>11</small> Izany no nolazainy; ary rehefa afaka izany, dia hoy Izy taminy: Matory Lazarosy sakaizantsika; fa handeha hamoha azy Aho. <small>12</small> Dia hoy ny mpianatra taminy: Tompoko, raha matory izy, dia ho tsara ihany. <small>13</small> Nefa Jesosy nilaza ny fahafatesany; fa nataon'izy ireo kosa fa fialan-tsasatra amin'ny torimaso no nolazainy. <small>14</small> Ary tamin'izany Jesosy dia nilaza tsotra taminy hoe: Maty Lazarosy; <small>15</small> ary faly Aho noho ny aminareo, satria tsy teo Aho, mba hinoanareo; fa andeha isika hankany aminy. <small>16</small> Dia hoy Tomasy (izay atao hoe Didymo) tamin'ny mpianatra namany: Andeha isika mba hiara-maty aminy."(Joa. 11.11-16).
Manana toe-tsaina mitsikera mba hahita ny marina koa izy araka resaka nifanaovany taorian’ny fiaraha-misakafo farany tamin’i Jesosy:
[Hoy Jesosy:] "Ary fantatrareo koa ny lalana ho any amin'izay halehako. Hoy Tomasy taminy: Tompoko, tsy fantatray izay alehanao; ka hataonay ahoana no fahafantatra ny lalana? Hoy Jesosy taminy: Izaho no lalana sy fahamarinana ary fiainana; tsy misy olona mankany amin'ny Ray, afa-tsy amin'ny alalako. " (Joa. 14.4-6).
Nefa ny toetrany tsy mora minomino foana no ahafantarana azy indrindra ao amin’ny tantaran’ny fisehoan’i Jesosy avy nitsangan-ko velona. Ao amin’io evanjely io ihany dia voalaza fa tsy nety nino ny fahafatesan'i Jesosy i Tomasy raha tsy nahita maso ny holatra navelan’ny fanomboana tamin’ny hazofijaliana:
"<small>24</small> Fa Tomasy, anankiray tamin'ny roa ambin'ny folo lahy, ilay atao hoe Didymo, dia tsy mba teo aminy raha tonga Jesosy. <small>25</small> Dia hoy ny mpianatra sasany taminy: Efa nahita ny Tompo izahay. Fa hoy kosa izy taminy: Raha tsy hitako eo amin'ny tànany ny holatry ny nohomboana, ka ataoko eo amin'ny holatry ny nohomboana ny rantsan-tanako, ary ataoko eo amin'ny lanivoany koa ny tanako, dia tsy mba hino aho. <small>26</small> Ary nony afaka havaloana, dia tafangona teo indray ny mpianany, ary teo koa Tomasy. Dia tonga Jesosy, rehefa voarindrina ny varavarana, ka nitsangana teo afovoany, dia nanao hoe: Fiadanana ho anareo. <small>27</small> Ary hoy Izy tamin'i Tomasy: Atehefo eto ny rantsan'tananao, ka jereo ny tanako; ary atehefo eto koa ny tananao, ka ataovy amin'ny lanivoako; ary aza ho isan'izay tsy mino, fa minoa. <small>28</small> Dia namaly Tomasy ka nanao taminy hoe: Tompoko sy Andriamanitro! <small>29</small> Hoy Jesosy taminy: Satria nahita Ahy ianao, dia nino; sambatra kosa izay tsy nahita, nefa nino." (Joa. 20.24-29).
=== Ny tenin'i Jesosy sy i Tomasy anohanana ny Trinite ===
Ireo tenin'i Tomasy ireodia isan'ny teny anohan'ny mpino ny [[Trinite]] (Andriamanitra Telo Izay Iray) finoany ny maha Andriamanitra an'i Jesosy.
"Dia namaly Tomasy ka nanao taminy hoe: Tompoko sy Andriamanitro!" (Joa. 20.28)
"<small>5</small> Hoy Tomasy taminy: Tompoko, tsy fantatray izay alehanao; ka hataonay ahoana no fahafantatra ny lalana? <small>6</small> Hoy Jesosy taminy: Izaho no lalana sy fahamarinana ary fiainana; tsy misy olona mankany amin'ny Ray, afa-tsy amin'ny alalako. <small>7</small> Raha nahafantatra Ahy ianareo, dia ho nahafantatra ny Raiko koa; ary hatramin'izao dia mahafantatra Azy ianareo sady efa nahita Azy. <small>8</small> Hoy Filipo taminy: Tompoko, asehoy anay ny Ray, dia ampy ho anay izay. <small>9</small> Hoy Jesosy taminy: Izay ela izay no efa nitoerako teto aminareo, ka tsy mbola fantatrao ihany va Aho, ry Filipo? Izay nahita Ahy dia nahita ny Ray; koa ahoana no anaovanareo hoe: Asehoy anay ny Ray? <small>10</small> Tsy mino va ianao fa Izaho ao amin'ny Ray, ary ny Ray ato amiko? Ny teny izay lazaiko aminareo, dia tsy avy amiko izany lazaiko izany; fa ny Ray mitoetra ato amiko no manao ny asa. <small>11</small> Minoa Ahy fa Izaho ao amin'ny Ray, ary ny Ray ato amiko; fa raha tsy izany, dia minoa Ahy noho ny asa ihany aza." (Joa.14.5-11)
Marihina fa tsy ny fiangonana na ny fikambanana kristiana rehetra no manao fivoasana an'ireo andalana ireo hanohanana ny finoana ny Trinite.
== Soratra apokrifa amin'ny anaran'i Tomasy ==
Ny Kristiana dia tsy manao an'ireto asa soratra manaraka ireto ho nosoratan'i Tomasy na dia mitondra ny anaran'ilay apostoly izy ireo, dia ny [[Filazantsaran'i Tomasy]] (na Evanjelin'i Tômà) sy ny [[Asan'i Tomasy]] (na Asan'i Tômà). Tsy voaray ho isan'ny kanonan'ny Baiboly ireo asa soratra ireo.
== Jereo koa: ==
| |||