Iahveh: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Fanitsiana sy fanitarana
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Fanitarana
Andalana faha-26:
Nanomboka tamin'ny naha-Papa an'i [[Benoît XVI|Benoa XVI]] (taona 2005) dia tsy manonona intsony ny hoe ''Yahve'' ny [[Eglizy Katolika Apostolika Romana|Eglizy Katolika]] mba ho fanajana ny anaran'Andriamanitra araka ny fomba Jiosy.
 
=== Ny anarana hoe YHWH ao amin'nny Pentateoka ===
Ao amin'ny Pentateoka na Torah, izay fitambaran'ny boky dimy voalohany ao amin'ny Baiboly, ny anarana iantsoana an'Andriamanitra dia indraindray atao hoe ''Yahweh'' ary indraindray koa dia atao hoe ''Elohim''. Heverin'ny mpikaroka Julius Wellhausen ho avy amin'ny loharano atao hoe ''Yahvista'' na ''Jahvita'' (hafohezina amin'ny hoe ''J'') ireo lahatsoratra ao amin'ny Pentateoka izay manao ny anaran'Andriamanitra hoe ''Yahveh'' ireo. Izany dia anehoany fa tsy olon-tokana no nanoratra na loharano tokana no nanovozana izay voasoratra ao amin'ireo boky ao amin'ny Pentateoka fa samihafa. Ny manampy an'io Loharano yahvista (J) io dia ny Loharano elohista (E) sy ny Loharano deoteronomista (D) ary ny Loharanon'ny mpisorona (P). Mifanohitra amin'ny lovantsofina izay milaza an'i Mosesy ho mpanoratra tokana ny Torah izany.
 
Andalana faha-32:
 
=== Ny hevitry ny hoe YHWH araka ny Baiboly ===
Ny hevitry ny anarana hoe ''Yahweh'', ''Yahve'' na ''Jehovah'' dia notsoahana amin'izay voalaza ao amin'ny Eksodosy (Eks. 3.13-14):.
 
Izao no navalin'Andriamanitra an'i Mosesy raha nanontany azy ny anarany izy: "''Ehyeh Asher Ehyeh".'' Ny hoe YHWH izany dia avy amin'ny matoanteny hoe '''''ehyeh'''''. Izany dia manambara ny fisian'ny tenany amin'ny fotoana rehetra na ny fampisiany ny zavatra rehetra. Ny hoe e''hyeh'' dia endriky ny matoanteny '''''hyh''''' miaraka amin'ny mpisolotena voalohany mifandraika amin'ny mpisolotena malagasy hoe "''aho'', ''izaho''", izay midika hoe "misy", "manjary", "mampisy" na "mampanjary". Azo ilazana ny ankehitriny na ny ho avy io endrika matoanteny io.
"''Ary hoy Mosesy tamin'Andriamanitra: Indro, rehefa tonga any amin'ny Zanak'Israely aho ka manao aminy hoe: Andriamanitry ny razanareo no efa naniraka ahy ho aty aminareo, ary hanao amiko kosa izy: Iza moa no anarany? dia ahoana no havaliko azy? Ary hoy Andriamanitra tamin'i Mosesy: Izaho, Izay Izy hatrizay hatrizay ka ho mandrakizay. Ary hoy koa Izy: Izao no ho lazainao amin'ny Zanak'Israely: Izaho Izay Izy no efa naniraka ahy ho aty aminareo''." (''Ny Baiboly'', 1965).
 
=== Ny Eks. 3.13-14 ao amin'ny Baiboly malagasy ===
Izao no navalin'Andriamanitra an'i Mosesy raha nanontany azy ny anarany izy: "''Izaho, Izay Izy hatrizay hatrizay ka ho mandrakizay''" ("''Ehyeh Asher Ehyeh"'' amin'ny teny hebreo'').'' Ny hoe YHWH izany dia avy amin'ny matoanteny hoe ''Ehyeh''. Izany dia manambara fotsiny ny fisian'ny tenany amin'ny fotoana rehetra na ny fampisiany ny zavatra rehetra.
'''Araka ny Baiboly Protestanta'''
 
"''Ary hoy Mosesy tamin'Andriamanitra: Indro, rehefa tonga any amin'ny Zanak'Israely aho ka manao aminy hoe: Andriamanitry ny razanareo no efa naniraka ahy ho atyatỳ aminareo, ary hanao amiko kosa izy: Iza moa no anarany? dia ahoana no havaliko azy? Ary hoy Andriamanitra tamin'i Mosesy: Izaho, Izay Izy hatrizay hatrizay ka ho mandrakizay. Ary hoy koa Izy: Izao no ho lazainao amin'ny Zanak'Israely: Izaho Izay Izy no efa naniraka ahy ho atyatỳ aminareo''." (''Ny Baiboly'', 1965).
 
'''Araka ny Baiboly katolika'''
 
''Ary hoy i Môizy tamin'Andriamanitra: "Izao àry dia ho any amin'ny Israelita aho, ka hilzza aminy hoe: "Irahin'ny Andriamanitry ny razanareo aho ho aty aminareo." Kanefa raha tahiny ireo manontany ahy hoe: "Iza no anarany?", dia ahoana no havaliko azy ireo?" Dia hoy Andriamanitra tamin'i Môizy: "Izaho no Ilay Misy". Ary hoy ihany Izy hoe: "Izao no holazainao amin'ny Israelita: "Ilay Misy" no maniraka ahy ho aty aminareo."'' (''Ny Baiboly Masina'', 2011).
 
'''Araka ny Baiboly DIEM'''
 
''Ka hoy i Mosesy tamin'Andriamanitra: - Eny àry fa hankany amin'ny Israelita aho izao hilaza aminy hoe : "Ilay Andriamanitry ny razanareo no naniraka ahy ho atỳ aminareo." Saingy hanontany ahy ny anaranao izy, koa inona no havaliko azy? Dia hoy Andriamanitra tamin'i Mosesy: - Izaho no Ilay hatrizay ka ho mandrakizay. Koa izao no holazainao amin'ny Israelita: "Ilay hatrizay ka ho mandrakizay no naniraka ahy ho atỳ aminareo."'' (''Ny Baiboly DIEM'', 2004)
 
== Jereo koa ==