Kor'any: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Fanampiny
Tohiny fanazavana
Andalana faha-1:
Ny boky manan-kaja Al Kor’any (القرآن‎‎) izay boky fototra manazava ny finoana Islam dia, mbola amin’ny Teny Arabo, tenindrazan’Ilay mpaminany nitondra azy. Ary mbola amin’ny Teny arabo hatramin’izao. Tsy nisy fiovana na dia, iray aza. Na ny fomba famakiana azy na ny fomba fanazavana azy na ny fomba fampiharana azy dia, mbola hita mazava tsara ary voatahiry avy amin’ny alalan’ny boky mirakitra ny tenin’Ilay mpaminany nitondra azy: Hadith Sahih. Al Kour’any, boky izay manana fomba famakiana azy miisa fito. Amin’ny feo manaitra sy lalim-paka ary na dia, tsy fantatrao azy ny zavatra teneniny dia, efa resilahatra sahady ianao aminy. Voasarika ny feo izay miditra sy mamakivaky ny fanahinao ary mandrotsaka ny ranomasonao amin’ny fomba mahagaga. Al Kor’any boky manan-kaja tsy misy toa azy. Ahitanao ny lafin’ny fiainana rehetra. Na ara-fiarahamonina izany na ara-pivavahana izany na ara-pitondrana izany na ara-piarovana izany dia, voalahadahatra ao anatiny. Al Kor’any boky izay tsy namela ny ambaratongan’olona rehetra. Na mpanakarena ianao na mahantra na fadiranovana na mpino islam ianao na mpino Kristianina ianao na mpino Jiosy ianao na tsy mpino an’Andriamanitra mihitsy dia, mbola namelany afatra sy anatra ary fampitandremana. Angamba ianao ho tontohitra. Al Kor’any boky izay manambara ny zavatra ho avy sy efa lasa. Boky izay manambarana ny zavatra iseho ao anatin’ny fasana sy ny zavatra iseho amin’ny andron’ny fitsarana. Al Kour’any boky izany manambarana ny tsiambaratelon’ny izao tontolo izao. Na ny fiandohany izany na ny fiafarany izany na fizotrany ankehitriny izany dia, tsy misy na dia, iray aza nafeniny.
 
<gallery>
Sary:Hungary pecs - jakovali2.jpg|Ny boky manan-kaja Al Korany
</gallery>
Taona 570 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Terak’I Mpaminany Mohammad (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy).
 
Rahajerentsika ny toe-draharaha tamin’ny taona 570 dia, nanjaka ireo Romana (KristianinaKatolika) tao Europe sy faritra Moyen-Orient (Syrie, Palestine, Iraq,….) '''Mpanjaka Clovis I tamin’ny taona 496''' nanaraka finoana Kristianina, izy zany an’isan’ireo niandohan’ny Europa Kristianina voalohany. Zany hoe: ni domine tanteraka ny finoana Kristianina tao Europe tamin’izany fotoana izany ary betsaka ny ady niseho natao n’ireo Kristianina Katolika. Ary nanomboka tamin’ny taona '''325''' dia, tsy nitsahatra ny fanenjehana ireo mpinomaro samihafa ary taoana tin’ny aizina tanteraka ny izao tontolo izao tamin’io fotoana io. Tamin’izany ny Amériques dia, mbola tsy hita satria, tamin’ny '''1492''' ary tsy nitsahatra namono ireo Indien nonina tao izy ireo ka tamin’ny farany '''1776''' dia, nahazo fahaleovan-tena. Tamin’ny taona 570 dia, teraka I Mpaminany Muhammad (fandriampahalemana sy fitahian’Ilay nahary anie ho azy)tao Makka, Arabia.
Taona 610 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Tonga tamin’I Mpaminany Mohammad (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy) ny Wahi (Révélation na Faminaniana) vaovao mahafaly ho an’olombelona rehetra sy fampitandremana azy ireo amin’ny sazy mamaivay miandry azy ireo raha toa ka mitsipak’izany izy ireo. Tonga ny Kour’any masina.
 
Taona 610 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Tonga tamin’I Mpaminany Mohammad (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy) ny Wahi (Révélation na Faminaniana) vaovao mahafaly ho an’olombelona rehetra sy fampitandremana azy ireo amin’ny sazy mamaivay miandry azy ireo raha toa ka mitsipak’izany izy ireo. Tonga ny Kour’any masina. Tonga tamin’I Mpaminany Mohammad fandriampahalemana sy ny fitahian’ IIlay nahary anie ho azy, ny Wahi (fanambarana avy amin’Ilay avo tsy toha) ny Kour’any manan-kaja. Niantso ny vahoakany izy mba hanaraka ny finoana islam ary tsy nitsahatra nitombo ireo vahoany nanaraka azy. Nefa, nitondra hatezeran’ireo “Moushrikoun” (mpanompo sampy ) izany ka nandeha ny famoretana maro samihafa.
 
'''NB:'''
Ligne 19 ⟶ 22 :
Manaraka, nasain’ny mpaminany(Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy) nisoratana koa ny boky masina Kour’any. Ireo Sahaba (mpiaradia taminy). Ireo malaza tamin’ny fanoratana ny boky masina Kour’any dia:
 
1-Abou Bakr, 2-‘Omar ibn al khattab, 3- ‘outhman, 4-Ali ibn abi talib, 5-Ubay ibn Ka`b, 6-Mu`adh ibn Jabal, 7-Zayd ibn Thabit, 8- Abu Zayd, 9- Mou’awiya, 10-Sayid ibn al-walid sy maro hafa….(Référence: Sahih Boukhari sy Fath al bari nisoratan’I Ibn Hajr Asqalani  9/18).
 
Fahatongavan'ny fanambarana:
 
Hoy I Waraqah Ibn Nawfal tamin’ny mpaminany Muhammad Salallah anlayhi wa salam. Ny fomba nandraisan’ireo vahoaka ny Makka ny fiantsoana izay nentiny tamindreo. Nanana faniriana I Waraqah ibn Nawfal ny mba ho velona amin’izany fotoana izany. Nefa, tsy mba velona izy tamin’izany fa efa maty. Rehefa avy eo dia, nanomboka ny iraka izay nampanirahina azy I Mpaminany Muhammad Salallah anlayhi wa salam. Maro ireo nankahala azy sy nanendrikendrika azy. Tao ny nilaza hoe: izy mpaminany Muhammad Salallah anlayhi wa salam dia, mpamoriky na mpamosavy, tao ny niteny fa izy dia, mpandainga, tao koa no nilaza fa izy dia, poety, tao no nilaza fa izy dia, nivorehin’olona, tao koa no nilaza fa izy dia, mpandangolango resaka ihany, tao koa ny nilaza fa izy dia, mihambo ho mpaminany ihany sy sns…. Nefa, teo aloha dia, tena niaky daholo izy ireo tamin’ny fahamarinany sy ny hatsaran’ny fitondrantenany. Tao ny nampanantena azy ny ho filoha, tao koa ny nampanantena azy ny vehivavy tsara tarehy, tao ny nampanantena azy vola tsy toko tsy forohina nefa, tsy mba nanaika izy na dia, iray aza amin’ireo tolokevitr’ireo mpiarabelona taminy ireo. Dia, nanao tetikady izy ireo ny mba hamonoana azy sy ny handroahana azy miala eo amin’ny Tanana….
 
'''Ny fifindramonina tao Al-Habasha (Abysinie ao Ethiopie, Afrique)'''
 
 '''Ny fifindramonina voalohany, taona faha dimy (5) ny fahatongavan’ny faminaniana (taona 615 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam)'''
 
Rehefa nandeha ny fampijaliana natao tamin’ireo mpino islam vaovao dia, nomen’ny Mpaminany Salallah anlayhi wa salam, alalana ireo andian’ny mpino islam vitsivitsy, dimy amby ny folo (15) hialokaloka any Al-Habasha (Ethiopie) amin’ny fanjakanan’I Aṣḥama ibn Abjar (Mpanjaka Kristianina Armaha II), ireto avy izy ireo:
 
'''1-Rouqayya (r.a), zanaka Mpaminany sy 2-‘Outhman ibn Affan (r.a) vadiny, 3- Abou Houdhayfa ibn ‘outbah ibn Rabi'ah sy 4-Sahla bint Souhail (r.a) vadiny, 5- Zoubayr ibn al-'Awwam bin Khouwaylid (r.a), 6-'Abd ar-Rahman bin 'Awf (r.a), 7-Mous'ab ibn 'oumair (r.a), 8-'Abdoullah ibn Mas'oud , 09-(r.a), 10-Abou salama (r.a), 11-Oumm Salamah na Hind bint Abi Oumayya (r.a), 12-'Amir bin Rabi'a bin Malik (r.a), 13-Hatib bin 'Amr (r.a), 14-'Outhman bin Maz'oun (r.a), 15-Abou Sibrah bin Abi Rouhm.'''
 
Taona 632 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Maty I Mpaminany Mouhammad (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy) ary namela ny boky masina Kour’any antsoratra sy am-pon’ireo mpiaradia taminy miisa 124 000 mihoatra. Rehefa mivava ireo Sahaba (mpiaradia) dia, nampianarin’ I Mpaminany Mouhammad (Fandriampahalemana sy fitahian’I Ilay nahary anie ho azy)  namaky ny ampahany ao amin’ny boky masina Kour’any.Tsy maintsy mamaky tapany amin’ny soratra hita ao amin’ny boky masina Kour’any ireo Sahaba sy ny mpino islam rehetra mandrak’ankehitriny.
Ligne 28 ⟶ 43 :
 
Taona 650 taorian’I ‘Issa ibn Maryiam (Jesosy Kristy): Nandritran’ny fitondran’I ‘Outhman (Radhiyallah 'anho) Khalifa faha telo dia, nasainy ity farany I Zayd ibn thabit mba hanao kopia maro maro ny Kour’any ary hanaparitak’izany amin’ny toerana maro satria efa tsy nitsahatra niparitaka ny finoana Islam. Ohatra: Nalefa tany Sham (Faritra Syrie), Iraq, Makka, Madina,…..
[[Sary:Birmingham Quran manuscript - closeup.jpg|vignette|Takelaka Korany]]Ny Soraty ao anatiny:
 
'''Al Fatiha – Ny fanokafana - 001'''
 
'''''Amin’ny anaran’I Allah Ilay be fiantrana sy be indra fo.'''''
 
1-Dera ho an’I Allah, Tompon’izao tontolo izao.
 
2-Ilay be fiantra sy be indra fo.
 
3-Mpanjakan’ny andro farany.
 
4-Ianao irery ihany no tompoinay ary ianao irery ihany no angatahanay fanampiana.
 
5-Tariho amin’ny lalana mahitsy izahay.
 
6-Amin’Ilay lalan’ireo izay nofenoinao ny fahasoavanao.
 
7-Fa tsy amin’ireo izay niharan’ny fahatezeranao (jiosy) na amin’ireo izay ao anatin’ny fahaverezana (kristianina).
 
Fanazavana:
 
 Ity Sourate al fatiha ity dia, manome torimarika ny olombelona izay hamaky azy na handinika azy ny mba hanala ny hevitra rehetra izay efa nisy tao aminy mahakasika ny zavadrehetra ary tsy mikatsaka izy afa tsy ny fahamarinana irery ihany. Ary ny mba hangataka amin’I Allah mba ho tantanany mandritran’ny famakiany sy fandinihany an’ity sourate ity na boky manan-kaja Kour’any iray manontolo. Ary voasoratra mazava tsara amin’ny voalohany fa ny fiderana an’Ilay nahary no voalohany hita ao amin’ny sourate manam-boninahitra ity. Ary aoka mba ho hainao fa ny boky manan-kaja Kour’any iray manontolo no valin’ny hataka izay hitanao amin’ity sourate manan-boninahitra be ity.
 
Ireo Ayaat (andininy) hita ao anaty boky manan-kaja Kor'any:
 
Miteny Allah Ilay Avo tsy toa manao hoe:
 
لَوْ أَنزَلْنَا هَٰذَا ٱلْقُرْءَانَ عَلَىٰ جَبَلٍۢ لَّرَأَيْتَهُۥ خَٰشِعًۭا مُّتَصَدِّعًۭا مِّنْ خَشْيَةِ ٱللَّهِ ۚ وَتِلْكَ ٱلْأَمْثَٰلُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ
 
‘Raha mba nampidininay tamin’ny tendrimbohitra ity boky manan-kaja kour’any ity, mba nihitanao fa niambany tanteraka ary vakivakyy izy noho ny fahatahoran’I Allah. Ary izany fanoharana izany dia, tantarainay amin’ny zanak’olombelona mba ahafan’izy ireo handinika tsara(amin’ny zavatra tokony ataondreo)’
 
Référence :
 
Ny boky manan-kaja kour’any sourate al Hashr 59 ayat 21.
 
Ny filazana Tawhid ao anaty boky manan-kaja Kor'any:
 
''Miteny Ilay Avo tsy toha I Allah Djalla wa ‘anlaa manao hoe:''
 
فَٱعْلَمْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ وَٱسْتَغْفِرْ لِذَنۢبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَٱلْمُؤْمِنَٰتِ ۗ وَٱللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَىٰكُمْ
 
''‘Fantaro fa amin’ny tena marina dia tsy misy tompo afa tsy Allah''’
 
Référence:
 
Ny boky manan-kaja Kour’any sourate [Muhammad 47 ayat 19].
 
Ny fiantsoana amin'ny lala mahitsy.
 
[null Miteny I Allah Ilay Avo tsy toha manao hoe:]
 
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِى مُسْتَقِيمًۭا فَٱتَّبِعُوهُ ۖ وَلَا تَتَّبِعُوا۟ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِۦ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
 
‘Ary ity lalako ity dia, mahitsy, ka arahonareo. Ary aza mba manaraka lalana hafa maro isankarazany, fa hiala lavitra ny lalany ianareo amin’izany. Izany no anatra omeny anareo, angamba ianareo hatahotra (an’I Allah)’.
 
Référence:
 
Ny boky manan-kaja Kour’any Sourate Al An’am 6 ayat 153.
 
Ny filazana zavatra ho avy:
 
Miteny I Allah Ilay Avo tsy toha manao hoe:
 
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَٰقِعٌۭ
 
‘Amin’ny tena marina, [null ny zavatra izay nampanantenaina anareo] dia, tsy maintsy higadona’
 
[null Référence:]
 
Ny boky manan-kaja Kour’any Sourate Al Moursalat 77 ayat 7.
 
NB:
 
Inona ny zavatra ny zavatra izay nampanantenaina atsika?
 
Betsaka ireo zavatra ireo, ny tena lehibe dia, tanisatsika:
 
-         Ny fahafatesana, tsy maintsy ho tonga
 
-         Ny masoandro ho potipotika (tsy hisy intsony ny hazavana eto antany)
 
-         Ny Tany dia, ho rava miaraka amin’ny tendrimbohitra,
 
-         Ny andro farany tsy maintsy ho tonga,
 
-         Ny andro fitsarana
Taona 2015:
 
-         Ny Paradisa
Ny ‘Université’ ny Birmingham ‘Cadbury Research Library’ dia, nanao fizahana amin’ny lafiny ara-daty ny takelaka tranaina izy nisy tao anatin’ny tranombokiny tamin’ny taona 2015.
 
-         Ny afo be
Rehefa nandeha ny fanaovana ny fitiliana ilay takelaka anakiroa mahakasika ny boky manan-kaja Kour’any dia, hita araka ny kajikajy avo lenta fa ireo takelaka anakiroa ireo dia, nisoratana teo anelanelan’ny taona 568 sy 645 taorian’ny ‘Issa ibn Mariyam (Jesosy Kristy).
 
-         Ny fidirana ao amin’ny Paradisa
Tsara marihina fa ireto takelaka ireto dia, nisoratana amin’ny Style Hidjazi zany hoe: mbola ilay fomba fanoratana tamin’ny voalohany mihitsy.
 
-         Ny fidirana ao amin’ny afo be
Ny ayaat izay hitanao amin’ireto takelaka ireto dia, ao amin’ny sourate Al Khahf 18 ayaat 17–31, Sourate Mariyam 19 ayaat 91–98 ary sourate Twaha 20 ayaat 1-40.
 
-         Ny famaizana ao amin’ny afo be
Natao hitan’ny rehetra ireto takelaka ireto nanomboka tamin’ny volana October 2015 ka hatramin’ny volana Aout 2016 izao. Ao amin’ny ‘Birmingham Museum and Art Gallery’ ho an’izay te ahafantatra be be ko koa.
 
-         Ny hasoavana ao amin’ny paradisa.
Andriamatoa Alba Fedeli, tamin’izy nanomana ny fikarohany sy ny diplôme Ph. D nazy dia, nahatsikaritra ireo takelaka ireo ary nangataka ny mba hanaovana ny fitiliana azy amin’ny ‘Cabone 14’. Ary nitontosaina izany tao tamin’ny ‘University of Oxford's Radiocarbon Accelerator Unit’.
Raha ny resaka original no resahina amin’ny boky manan-kaja Kour’any dia, tena Original tokoa ny boky manan-kaja Kour’any. Ao ny feo izay ampita ‘generation’ après ‘génération’ jusqu’à amintsika ankehitriny. Ary tsy tapaka amin’ny famerenana izany mandritran’ny soalat sy taraweeh isaka volana ramadhan ireny. Ny soratra mbola amin’ny teny Arabo izay tenin-drazan’ny Mpaminany Muhammad Salallah ‘anlayhi wa salam. Ny fiteny ny boky manan-kaja Kour’any dia, tena fampiasa ny arabo mandraka ankehitriny fa tsy mba ‘langue morte’ velively izay tsy hain’ny olona afa tsy olom-bitsy. De ao koa ny boky izay mbola dian-tanan’ireo voalohany izay nanoratra azy izay hitantsika ankehitriny amin’io sary io.[[Sary:Birmingham Quran manuscript - closeup.jpg|vignette|Takelaka Korany]]