Mônôteisma: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
kAucun résumé des modifications |
kAucun résumé des modifications |
||
Andalana faha-1:
Ny '''mônôteisma''' dia [[fivavahana]] sy finoana amin' [[Andriamanitra (anarana iombonana)|andriamanitra]] tokana na finoana ny maha tokana an' [[Andriamanitra (tokana)|Andriamanitra]]. Ny [[pôliteisma]], izay finoana andriamanitra maro, no tena mazava ny fifanoherany aminy. Telo ny fivavahana lehibe fantatra mazava fa mônôteista, dia ny [[jodaisma]] sy ny [[kristianisma]] ary ny [[silamo]]. Ny mônôteisma dia angamba nanomboka tany amin'ny taonjato faha-14 tal. J.K., niaraka amin'ny nanombohan'ny [[faraôna]] Amenôfisy IV nivavaka tamin' i [[Atôna]], [[andriamanitra masoandro]], izay ninoana fa fara tampony sady tokana. Ny [[zôrôastrisma]] dia fivavahana tany [[Persia]] izay azo lazaina koa ho mônôteisma. Ny fotoana voalohany fantatra mazava nisian' ny mônôteisma anefa dia tamin' ny fandraisan'
== Ireo fivavahana abrahamika ==
Atao hoe "[[Abrahamika (finoana)|abrahamika]]" ireo fivavahana heverina fa nipoitra tamin' ny fivavahan' i [[Abrahama|Abrahama,]] indrindra ny [[jodaisma]] sy ny [[kristianisma]] ary ny [[silamo]].
=== Ny jodaisma ===
Ilay andriamanitra tokana ao amin' ny [[Tanakh|Baiboly hebreo]] dia matetika tononina amin' ny anarana hoe ''El''. Io no anaran' ny andriamanitra fara
Ny mpikaroka momba ny fivavahana dia milaza fa tsy
Ny mpikaroka sasany kosa dia milaza fa ny fanambaràna ny maha tokana an' i Iahveh dia niaraka tamin' ny fivoahan' ny [[Zanak' i Israely]] avy ao Ejipta. Ny anaran' ny andriamanitry ny Hebreo dia tsy azo tononina, fa nosoratana fotsiny amin' ny litera hebreo efatra izay azo adika amin' ny [[Abidy latina|litera latina]] hoe ''[[Yahweh|Ihvh]]''. Ny
=== Ny kristianisma ===
Mônôteista ny [[Kristianisma|Kristiana]] nefa misy fahasamihafana amin' ny finoan' ny Jiosy sy ny
Tsy mifanaraka amin' ny mônôteisma ny fampianarana ny Trinite hoy ny antokom-pivavahana kristiana sasany isan' ireo niforona taorian' ny [[
=== Ny
Mônôteista sahala amin' ny [[Jodaisma|fivavahana jiosy]] ny [[Silamo|fivavahana silamo]]. Ny anaran' Andriamanitra dia ''[[Allah]]''. Izany mahatokana an' Andriamanitra izany no atao amin' ny [[Fiteny arabo|teny arabo]] hoe ''[[Tawhîd]]'' izay hamafisina amin' ny [[fiekem-pinoana]] (arabo: ''[[Fiekem-pinoana silamo|Shahâda]]'') hoe: "''Manambara aho fa tsy misy andriamanitra hafa afa-tsy i Allah ary i [[Mohamady]] no irak'Andriamanitra''" (arabo: "اشهد ان لآ اِلَـهَ اِلا الله و أشهد ان محمدا رسول الله ").
== Ireo fivavahana hafa misy mihevitra fa mônôteista ==
=== Ny zôrôastrisma ===
Ny [[zôrôastrisma]] na zôrôastrianisma dia fivavahana naorin' i [[Zaratostra]] (na Zôrôastra) tany [[Persia]] tany amin' ny taonjato faha-7 tal. J.K. Manindry mafy ny fifanoheran' ny herin' ny tsara amin' ny herin' ny ratsy ([[Doalisma (finoana)|doalisma]]) i Zaratostra nefa ny fivavahany dia azo lazaina hoe mônôteista satria tsy mitory fisian' andriamanitra roa mifanohitra izy fa andriamanitra tokana. I [[Ahura Mazda]] (na Ohrmazd) no anaran' ny andriamanitry ny zôrôastrisma. Ireo andriamanitra maro tao amin' ny fivavahana [[mazdeisma]] teo alohany dia lasa zavatra hafa heverina indraindray ho sahala amin' ny [[anjely]] na fiseho manokan' i Ahura Mazda izay lasa nanana tena manokana ka atao hoe ''[[amesha spenta]]''. Ny mpikaroka momba ny fivavahana dia milaza fa avy amin' ny finoana ny fisian' ny ''amesha spenta'' no nipoiran' ny finoana ny [[anjely]] sy [[arikanjely]] tao amin' ny fivavahana hafa.
== Jereo koa ==
|