Karbônina: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
kAucun résumé des modifications
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
kAucun résumé des modifications
Andalana faha-1:
Ny '''karbônina''' dia zavatra simika manana eva C ary manana lahatra atômika 6. Ny lanja atômikany dia 12,0107. Efa nisy teto an-tany ny karboninakarbônina hatry ny fisian' ny [[masoandro]] : vita avy amin' ny niokleôsintezin' ny kintana nipoaka ny karboninakarbônina talohan' ny fiforonan' ny [[masoandro]] sy ny fajiry. Ny [[petraka]] (sediment), ny [[arin-tany]], ny [[solitany]], ny [[manjarano]] (amin' ny [[pensily]]) ary ny [[diamondra]]. Ny diamondra mety misy anatin' ny [[kimberlita]]n' ny afotroa, indrindra any [[Afrika atsimoAtsimo]] sy any [[Arkansas]]. Mety misy diamondra kely varavety anatin' ny vato avy any amin' ny habakabaka. [[Sary:Diamond and graphite.jpg|200px|ankavanana|thumb|Ny [[diamondra]] sy ny [[manjarano]], vita karbônina]]
Ny '''karbonina''' (/{{api|kar'bon:}}/) dia zavatra simika manana eva C ary manana lahatra atômika 6. Ny lanja atômikany dia 12,0107.
 
Tsy nisy ny karboninakarbônina tamin' ny fotoan' ny [[Big Bang]] (niokleosintezyniokleôsintezy voalohany) satria tsy niaraka ny fepetra ilaina (haingana loatra ny fampangatsiahana sy ny fiitaran' ny [[tontolo]]).
Efa nisy teto an-tany ny karbonina hatry ny fisian'ny [[masoandro]] : vita avy amin'ny niokleôsintezin'ny kintana nipoaka ny karbonina talohan'ny fiforonan'ny masoandro sy ny fajiry. Ny [[petraka]] (sediment), ny [[arin-tany]], ny [[solitany]], ny [[manjarano]] (amin'ny [[pensily]]) ary ny diamondra. Ny diamondra mety misy anatin'ny [[kimberlita]]n'ny afotroa, indrindra any [[Afrika atsimo]] sy any [[Arkansas]]. Mety misy diamondra kely varavety anatin'ny vato avy any amin'ny habakabaka.
[[Sary:Diamond and graphite.jpg|200px|ankavanana|thumb|Ny [[diamondra]] sy ny [[manjarano]], vita karbônina]]
 
Ny kintana mavesatra no "mamorona" ny karboninakarbônina, avy amin' ny heliumheliôma (fiota alfa telo)
Tsy nisy ny karbonina tamin'ny fotoan'ny [[Big Bang]] (niokleosintezy voalohany) satria tsy niaraka ny fepetra ilaina (haingana loatra ny fampangatsiahana sy ny fiitaran'ny [[tontolo]]).
 
Ny kintana mavesatra no "mamorona" ny karbonina, avy amin'ny helium (fiota alfa telo)
 
== Etimôlôjia ==
Ligne 14 ⟶ 11 :
== Miratoerana ==
 
Manana [[miratoeran]]a roa ny karbonina karbônina: ny <sup>12</sup>C (98,89%) sy ny <sup>13</sup>C (1,11%).
 
Ny [[radiômiratoerana]] <sup>14</sup>C dia manana fe-potoana 5 730 taona, ary ampiasaina amin' ny fidatiana zavatra arkeôlôjika hatramin' ny faha 50 000 taonany. Noho ny fipoaka termôniokleary atao eny amin 'ny [[soson-drivotra]], tsy afaka ampiasain' ny arkeôlôgy ny fidatiana zavatra amin'ny alalan' ny [[karbônina 14]].
 
Ny [[radiômiratoeran]]a <sup>11</sup>C dia manana [[fe-potoana]] 20 minitra.