Kroazada: Fahasamihafan'ny versiona
Contenu supprimé Contenu ajouté
kAucun résumé des modifications |
Nanitatra |
||
Andalana faha-1:
[[Sary:1099jerusalem.jpg|vignette|287x287px|Fanaovana fahirano an' i Jerosalema]]
Ny '''kroazada''' na '''kroazady''' dia fanafihana mitam-piadiana nataon’ ny Kristiana avy tany Andrefana nanomboka tamin’ ny taona 1095, mba hamonjena ireo Kristiana any Atsinanana, hanafahana ny [[Tany Masina]], izay matetika tanterahina araka ny fangatahan’ ny papa, mba nandroahana ny [[Miozolmana]] izay nanjakazaka tao amin’ ireo toerana masina tao amin’ ny faritra misy an’ i [[Palestina]] sy [[Israely]] ankehitriny, ary indrindra mba handroahana azy ireo hiala ny tanànan’ i [[Jerosalema]] izay misy ny fasan’ i [[Jesoa]]. Miisa valo ny kroazada ka ny farany indrindra dia vita tamin’ ny taona 1270. Isan’ ny tanjon’ny kroazada koa ny famonjena ireo fanjakana latina any Atsinanana<ref><small>Ny fanjakana latina any Atsinanana dia fanjakana kristiana maromaro naorin’ ny mpisalotra vokovoko tany [[Siria (faritra)|Siria]] sy tany [[Palestina]] teo anelanelan’ ny taona 1095 sy 1109, ka isan’ izany ny Kômtean’ i Edesse, ny Prinsipaotean’ i Antiôkia, ny Fanjakan’ i Jerosalema ary ny Kômtean’ i Tripoli; azon’ ny Miozolmàna ihany ireo fanjakana ireo teo anelanelan’ ny taona 1144 sy 1291.</small></ref>.
== Fiforonan-teny ==
Ny teny hoe ''kroazada'' na ''kroazady'' dia [[fanagasiana]] ny [[Fiteny frantsay|teny frantsay]] hoe ''croisade''. Tamin' ny tenatenan' ny taonjato faha-13 no nisehoany tamin' ny [[Fiteny latina|teny latina]]<nowiki/>n' ny [[Andro Antenatenany]], nefa nakalanhkalana ny fampiasana izany. Miresaka matetika ny amin' ny ''iter hierosolymitanum'' ("dia mankany Jerosalema") na ''peregrinatio'' ("fivahiniana") ny lahatsoratra latina tamin' ny Andro Antenatenany. Taty aoriana dia nampiasaina ny teny hoe ''auxilium terre sancte'' ("fanampiana ny Tany Masina") sy ny maro hafa.
Ny fiteny frantsay dia nandika io teny latina io amin' ny hoe ''croiserie'' tamin' ny [[kroazada fahefatra]] (1204), fa ny [[fiteny espaniôla]] dia efa nampiasa ny hoe ''cruzada'' tamin' ny taona 1212. Ireo teny ireo dia anarana azo avy amin' ny [[mpamari-toetra]] hoe ''crucesignatus'' ("voamarika vokovoko") na avy amin' ny [[matoanteny]] hoe ''crucesignare'' ("mandray ny mariky ny vokovoko") izay nampiasaina matetika tamin' ny taonjato faha-12. Mbola tsy nampiasaina io teny nogasina hoe ''kroazada'' io tamin' ny fotoan' ny [[kroazada voalohany]].
== Ny niandohan' ny kroazada ==
| |||