Ny '''fiteny akadiana''' dia [[fiteny hamitohamitô-semitika]] ao amin' ny fianakaviam-[[Fiteny semitika|piteny semitika]] efa tsy misy mpiteny intsony izay nandray ny vokatry ny fifampikasohany tamin' ny [[Fiteny someriana|fiteny someriana]]. TenyFiteny velona izy tamin' ny fiandohan' ny taonarivo faha-3 ka hatramin' ny taonarivo voalohany tal. J.K. tao [[MesopotamiaMesôpôtamia]]. Avy amin' ny anaran' ny tanàna atao hoe [[Akady]] (''Akkad'') izay renivohitry ny fanjakana mitovy anarana aminy. Nadritra ny taonarivo faha-2 sy voalohany tal. J.K. dia nisy endriky ny fiteny akadiana roa: ny [[Fiteny babiloniana|fiteny babilonianababilôniana]] tao amin'ny tapany atsimon' i MesopotamiaMesôpôtamia (tao [[BabiloniaBabilônia]]) sy ny [[Fiteny asiriana|fiteny asiriana]] tao amin' ny tapany avaratra ([[Asiria]]). Nandritra ireo taonjato faramparany nisian' ny fiteny akadiana dia nihavitsy ny mpiteny azy noho izy voasongon' ny [[Fiteny arameana|fiteny arameana]] ka nahatonga azy tsy nampiasaina raha tsy tamin' ny sehatry ny asa soratr' ireo manampahaizana tao Babilonia taty aoriana. Amin' ny [[Soratra miendri-pantsika|sora-pantsika]] no nanoratana ny fiteny akadiana.
Maro ireo asa soratra momba ny [[Fedrà|fedrà,]] ny lalàna, ny siansa, ny fifandraisana an-tsoratra, ny tantara, ny tononkalo ary ny hafa koa.
Tsy tenimfitenim-pifandraisana tao [[MesopotamiaMesôpôtamia]] ihany ny fiteny akadiana fa nampiasaina koa tamin' ny fifandraisana an-tsoratra tamin' ireo faritra manakaiky an' i [[Siria (faritra)|Siria]] sy ny any Atsinanana ary tany [[Elama]]. Nandritra ny taonarivo faha-2 tal J.K. izy dia fiteny ifandraisan' ny samy hafa firenena tao [[Atsinanana Akaiky]], indrindra amin' ny fifandraisana ara-[[Diplaomasia|diplomasiadiplômasia]]. Nifampikasoka tamin' ny fiteny maro toy ny [[Fiteny someriana|fiteny someriana]] sy ny [[fiteny horita]] (na horeana), ny [[fiteny amorita|fiteny amôrita]] (na amoreanaamôreana), ny fiteny arameana sns ny fiteny akadiana sady naka voambolana maro avy tamin' ireo fiteny ireo.
