Baiboly katôlika amin' ny teny malagasy: Fahasamihafan'ny versiona

Contenu supprimé Contenu ajouté
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
Aucun résumé des modifications
Thelezifor (dinika | fandraisan'anjara)
k Nanitatra
Andalana faha-1:
Ny '''Baiboly katôlika amin'ny teny malagasy''' dia fandikana ny [[Baiboly]] ampiasain'ny [[Eglizy Katôlika Apôstôlika Rômanina (Madagasikara)|Eglizy Katôlika Apôstôlika Rômanina]] eto Madagasikara. Efa misy fanitsiana natao io Baiboly io ka misy ny Baiboly amin' ny dikan-teny tranainy (1938) izay ahitana ny anaran' Andriamanitra hoe ''Iahve'' sy ilay Baiboly tsy ahitana an' io anarana io (2011). Ny anaran' ny Baiboly katolikakatôlika dia '''''Ny''''' '''''Baiboly Masina'''''. Tamin' ny taona 1938 no nahavitana printy ny Baiboly katôlika voalohany amin' ny teny malagasy, nefa amin' izao dia ampiasaina ilay vita tamin' ny taona 2011. Toy ny Baiboly katôlika rehetra dia ahitana boky [[Kanona|kanônika]] miisa 73 ny Baiboly katôlika amin' ny teny malgasy, ka ny 46 ao amin’nyamin’ ny [[Testamenta Taloha]] (izay ahitana ireo boky [[Boky prôtôkanônika|prôtôkanônina]] sy ireireo boky [[Boky deoterokanonika|deoterôkanônika]]. ) sy boky 27 ao amin' ny [[Testamenta Vaovao]].
 
== Ny lisitry ny boky ==
Miavaka ny Baiboly katolikakatôlika amin' ny fisian'ireo boky fanampiny atao hoe [[Boky deoterokanonika|deoterôkanônika]], nolovana tamin' ny baiboly jiosy [[Septanta]] amin' ny [[Fiteny grika|teny grika]] sy ny [[Volgata]] amin' ny [[Fiteny latina|teny latina]], izay tsy hita ao amin' ireo [[Baiboly protestanta|Baiboly prôtestanta]], nefa itoviany amin' ny [[Baiboly ôrtôdôksa]] sasany.
 
=== Boky ao amin' ny Testamenta Taloha ===
Ireto avy ny anaran'ny boky ao amin'ny [[Testamenta Taloha]]: ''Jenezy'', ''Eksaody'', ''Levitika'', ''Fanisana'', ''Detôrônômy'', ''Jôsoé'', ''Mpitsara'', ''Rota'', ''Samoela voalohany, Samoela faharoa, Mpanjaka voalohany, Mpanjaka faharoa, Tantara voalohany, Tantara faharoa, Esdrasa, Nehemia, Tôbia, Jodita, Estera, Makabeo voalohany, Makabeo faharoa, Joba, Salamo, Ohabolana, Mpitoriteny, Tononkira, Fahendrena, Ekleziastika, Izaia, Jeremia, Fitomaniana, Baroka, Ezekiela, Daniely, OseaÔsea, Jôely, Amôsy, Abdiasa, Jônasa, Mikea, Nahoma, Habakòka, Sôfônia, Hagay'' (na ''Akjea'')'', Zakaria'' ary ''Malakia.''
 
=== Boky ao amin' ny Testamenta Vaovao ===
Ireto kosa ny anaran' ny boky ao amin'ny [[Testamenta Vaovao]]: ''Matio, Marka, Lioka, Joany, Asa, Rômanina, Korintianina voalohany, Korintianina faharoa, Galata, Efezianina, Filipianina, Kolosianina, Tesalônisianina voalohany, Tesalônisianina faharoa, Timôte voalohany, Timôte faharoa, Tito, Filemôna, Hebrio, Jakôba, Piera voalohany, Piera faharoa, Joany voalohany, Joany faharoa, Joany fahatelo, Joda ary Fanambaràna''.
 
== Endriky ny fandikan-teny ==
Milaza ny mpandika teny fa nalaina amin' ny teny fototra, dia ny [[Fiteny hebreo|hebrio]] sy [[Fiteny grika koine|grika]], ny dikan-teny nataony, nefa hita ihany fa misy ireo zavatra sasany izay notakarina avy amin' ny Baiboly katôlika amin' ny teny frantsay, indrindra ny avy ao amin' ilay atao hoe ''La Bible de Jérusalem''.
 
=== Fanagasiana ny teny grika sy hebrio ===
 
==== Ao amin' ny dikan-teny tamin' ny taona 1938 ====
Amin'ny fanagasiana ny anarana sy [[Fiteny hebreo|teny hebrio]] na [[Fiteny grika|grika]] dia tsy ny hebrio na ny grika avy hatrany no niaingana (amin' ny ankapobeny) fa ny fanoratana na ny fanononana frantsay. Izay no ahitana ny hoe ''Piera'' fa tsy ''Petro'' na ''Petra; Moizy'' fa tsy ''Mose'' na ''Mosesy'' (hebreo: ''מֹשֶׁה /Moshé''; grika'': Μωσῆς / Mōusēs'')''.'' Betsaka anefa ny lova noraisin' ny Baiboly katôlika tamin' ny prôtestanta ka isan' izany ny anarana hoe ''Baiboly''.
 
Niverina amin' ny teny fototra tokoa ny mpandika teny rehefa tena lavitra ny fanonona grika na hebrio ny fanoratana na ny fanononana frantsay; izany no anoratana hoe ''Joany'' (frantsay: ''Jean'' vakina hoe /ʒɑ̃/). Tsy niala tamin' ny fampiasana ny litera "j" anefa ny mpandika teny hanagasiana ny ''iôda'' (י) na ny ''iôta'' (ι) arakarahina zanatsoratra. Tranga maningana ny hoe ''Iahve'' ao aminy (dikan-teny tamin' ny taona 1938, satria amin' ny teny frantsay dia ny hoe ''Iahvé'' no fanoratra)
 
==== Ao amin' ny dikan-teny tamin' ny taona 2011 ====
Vao nanavao ny dikan-tenin' ny Baiboliny ny Katôlika malagasy ka ahitana fahasamihafana araka endrika raha ampitahaina amin' ny dikan-teny mahazatra ny mpamaky teo aloha. Izany dia vokatry ny fikatsahana ny hanakaiky ny fanononana amin' ny teny fototry ny Baiboly (hebrio na grika). Vokatr' izany dia misy ny fifanakaikezan' ny anarana sasany amin' ny fanoratana an' izany ao amin' ny Baiboly prôtestanta toy ny hoe ''Jiosy'' (fa tsy ''Jody'')'','' ''Hagay'' (fa tsy ''Akjea''). Ny anarana tena mahazatra ny mpino katôlika dia tsy novana ka notazonina, toy ny hoe ''Piera,'' ''Môizy'' sns.
 
Nifamadika amin' ny nandrasana ny zavatra sasany toy ny nanoratana ny ''Ismaely'' ho ''Jismaela'' ao amin' ny dikan-teny vaovaon' ny Baiboly katôlika (2011) ka nanoloana ny "i" (izay efa nanakaiky ny fanononana tena izy) ho "j".
 
Io antony voalaza eo aloha io ihany koa no mahatonga ny fampiasana ny tendro satroka (^) eo ambonin' ny litera "o" (ô) ho lasa maro dia maro mba hahamarina kokoa ny fanononana ka hiavahan' izay tokony ho tononina ô (/o/) na o (/u/). Tsy nahitana izany firy ny Baiboly katôlika malagasy tranainy. Ohatra: ''Nabokôdônôzôra'' fa tsy ''Nabokodonozora; Môizy'' fa tsy ''Moizy''. Itoviany amin' ny DIEM io''.'' Ny anarana hoe ''Eksaody'' dia sisa navelan' ny fomba fanagasiana ny feo /o/ (ô) ka tsy novana ho ''Eksôdy''.
 
Voamarika ihany koa ny tokony hisy ny [[tsindrimpeo]] raha tsy araka ny mahazatra ny Malagasy ka amin' ny fampiasana ny [[Tendro (soratra)|tendro]] (` na ´) no anamarihana izany.
 
==== Safidy momba ny fanoratana ny teny sasany ====
Ao amin' ny dikan-teny vaovaon' ny Baiboly katôlika malagasy, ny anarana hoe ''Iahve'' dia nosoloana ny hoe ''Tompo'' ka nanaraka ny fanaon' ny Baiboly jiosy amin' ny teny grika atao hoe [[Septanta]] izany sady itoviany amin' ny [[Baiboly DIEM]]. Ao amin' ny [[Tanakh|Baiboly jiosy amin' ny teny hebreo]] anefa io anarana io dia tsy hoe nesorina ka tsy nosoratana intsony fa voasoratra ihany nefa tsy tononina.
 
== Jereo koa: ==