Krizy ara-bola

Ny teny hoe krizy ara-bola dia ampiasaina mba hanonona zava-mitranga mikasika ny krizin'ny fifanankalozana, ny krizin'ny banky ary ny krizy ara-borsa.

Ny krizy ara-bola tamin'ny 2007-2010

Ny krizy ara-bola nitranga tamin'ny telovolana faha efatra tamin'ny taona valo sy roa arivo dia laharam-piovana faha roa an'ny krizy ara-bola tamin'ny 2007-2010, teo aorian'ny krizin'ny subprimes tamin'ny telovolana faha telon'ny taona fito sy roa arivo. Io laharampiovana faharoa io, vomariky ny fanitarana ny krizin'ny vola taratasy sy ny krizim-patokisana sy fanampiana trosa fanampin'ny fiakaran'ny taha iraisan'ny banky, dia mikasika ny firenena manerana ny tany. Hita tao amin'ny toerana ilalaovam-bola io krizy io tamin'ny fidinan'ny tao ara-bola (action) (misy miteny « krach ny fararano 2008), milanja eo amin'ny hetsika ara-toe-karen'ny tontolo ny tsindrin'ny trosa eo anivon'ny orinasa sy ny tokantrano.

Io laharam-piovàna io dia manomboka eo amin'ny herinandron'ny 14 Septambra 2008 tamin'ny tranom-bola amerikana nijanona nandoha vola, ary voaavotry ny Banky Foibe Amerikana (Fed), torak'izany koa ny antoka AIG, novidian'ny mpifaninana tsara fisiana kosa ara-bola, na tonga dia bankiropotra tanteraka toy ny banky Lehman Brothers. Misy orinasa hafa avotan'ny Fireneny amin'ny alàlan'ny fivadihany ho orinasam-pirenena toy Freddie Mac sy Fannie Mae tamin'ny 6 Septambra 2008. Any Eoropa indray, maro ny tranom-bola avotry ny Firenena sy ny Banky Foibeny (Banky Foibe Eoropeana moa ao amin'ny Faritra Euro) ; ny orinasan-toky iraisam-pirenena Nederlanden Groep dia nomen'ny firenena vola folo miliara euro.

Jereo koa

Rohy ivelany

• ((mul)) Observatoire du BIT sur la crise de l'emploi
• ((fr)) Europe sociale : 2010, l’année de tous les risques ? Les conséquences économiques et sociales de la crise financière. Par Pierre Verluise Docteur en Géopolitique