Ilanivato
Araka ny tantara sy ny lovantsofina momba ny faritra ao Imerina arao hoe Ilanivato dia ireto ireto no heverina ho niavian' io anarana io:
- Ny tendron’ ny nosy lavalava iorenan’ ny tanàna dia misy vatolampy izay mbola hita tsara eo an-dohany avaratra amin’ Ilanivato; kanefa ny ilany atsimo-andrefana misy ny famonoam-biby, dia tsy mba misy vatolampy be loatra tahaka ny ilany avaratra; koa araka izany ny ilany dia misy vato, ny ilany tsy misy.
- Nisy koa nilaza fa ny mponina teo taloha (andriana na hova) dia nisaraka roa nony efa kelikely; ny sasany nijanona teo ihany, fa nisy kosa lasa lavitra nonina ao amin’ ilay vohitra kely atao hoe Ivato, any atsimon’ Ambositra.“Ny ilan’ ny foko dia eo ary ny ilany kosa any Ivato”, hoy ny fitenin’ ny olona;
- Ary mbola misy koa milaza, fa ilay mpanjaka tao Antananarivo atao hoe Andriambalohery dia noesorina tsy hanjaka satria ratsy hoditra (boka ?) ka napetraka teny Anosipatrana – Ilanivato. Tsy tafapetraka teo anefa izy fa lasa nianatsimo nakany Ivato, hono, ka nalahelo ny havany.