Fiainana ivelan-tany

Ny “fiainana ivelan-tany” dia mamaritra endrika fiainana isan-karazany izay misy any ivelan’ny fajiry, “Tany”. Mbola tsy voaporofo ny fisiany. Ary, hatramin’izao dia tsy mbola nisy fiainana ivelan-tany hitan’ireo siantifika ireo. Kanefa, misy famantarana sasantsasany izay manamarika fa mety hisy fiainana mikraoby any amin’ny fajiry Mars.

Lehilahy iray mijery ny Lalan'ny Mivolondronono ary ny vahindanitra any amin'ny tany etr'i Atacama ao Shily.

Ny famelabelarana sy ny fanandramanan’ny teoria mikasika ny fiainana ivelan-tany dia ny eksobiôlôjia (“exobiologie”) na astrobiôlôjia ; kanefa ny astrobiôlôjia mbola manarona ny fianaranan’ny fiainana an-tany amin’ny an-lalanan’ny fijerena haikintana.

Fiandohana

Maromaro ny fanambarana tsy marim-pototra manamarina ny fisiana fiainana ivelan-tany. Satria midadasika be ny habakabaka koa dia nambaran’ny siantifika (ohatra Carl Sagan sy Stephen Hawking) hoe tsy azo inoana fa tsy misy fiainana ivelan-tany.

Biôsimian’ny fiainana

Mila karbônina, hidirôzenina, nitirôzenina, oksizena, fosforo, solifara, sy karazana singa ara-tsimia maro ny fiainana eto an-tany. Mila rano ihany koa ny fiainana, ho mpandevona hanamora amin’ny fiota biôsimia. Raha ampy ny fatran’ny karbônina, rano, sy karazana singa ara-tsimia hafa dia mety hisy ny fianana an’ny fajiry hafa. Singa iray mamorona ny tany ny vovonkintana. Ny vovonkintana dia vokatry ny fahafatesana sy ny fipoahan’ny kintana, izay karazana singa ara-tsimia misy betsaka eny amin’ny habakabaka. Izany fahavokarana vovonkintana maro izany dia midika ny mety ho fisian’ny fajiry mitovitovy amin’ny tany.

Fitadiavana ny fianana ivelan-tany

Atao mivantana sy tsy mivantana ny fitadiavana ny fianana ivelan-tany.

Fitadiavana mivantana

Mikraoby tamin’ny tain-kintana, ALH84001.

Mitady porofo ho an’ny fisiana fiainana iray tokantsela eo amin’ny habakabaka ivelan-tany ny siantifika. Mikaroka ny laron’ny tany eo amin’ny velaran’ny fajiry Mars sy tain-kintana latsaka eto an-tany ihany koa izy ireo. Misy porofo vitsivitsy fa mety misy (na nisy) fiainana mikraoby eo amin’ny fajiry Mars. Manamarina izany ny fanandraman’ilay rôbô Viking Mars Lander, izay nampiseho ny fivoahana gaza (mitovy amin’ny tany misy mikraoby) rehefa nohafanaina ny tany avy amin’ny fajiry Mars. Tamin’ny taona 1996, dia nitady endrika mitovitovy amin’ny mikraoby tamin’ny tain-kintana, ALH84001, avy amin’ny fajiry Mars ireo siantifika ireo. Kanefa, tsy voamarina fa biby tokoa ity fôsily ity.

Fitadiavana tsy mivantana

Misy teoria milaza fa raha misy fiainana ivelan-tany manana teknôlôjia, dia tokony hanana ny teknôlôjian’ny fandraisampeo izy ireo. Rehefa mampita hafatra ny fandefasampeony dia mety hisy onja votsotra eny amin’ny habakabaka. Satria miadana ny hafaingan’ny onja miohatra ny fidadasiky ny habakabaka, koa raha misy onja tonga eto an-tany dia avy amin’ny fotoana fahagola ireto onja ireto. Ny fikambana amerikana, SETI, dia namoaka tetikasa izay mitady onjampeon’ny fiainana ivelan-tany.