Kôsta Rika

(tonga teto avy amin'ny Costa Rica)
República de Costa Rica ((es))
{{{nom_malgache}}} ((mg))
Sainan'i Kosta Rika mari-piandrianan'i Kosta Rika
(Antsipirihany) (Antsipirihany)
Teny filamatra : ¡Vivan siempre el trabajo y la paz!
(Hiaina mandrakizay ny asa sy ny fandriampahalemana !)
Teny ofisialy fiteny espaniola
Renivohitra San José
9° 56′ N, 84° 05′ O
Tanàna ngeza indrindra San José
Fitondrana sy governemanta
 - Filoha
Repoblika
Oscar Arias
Velarantany
 - Tontaliny
 - Rano (%)
faha 125
51 100 km²
0,7 %
Isam-ponina
 - Tontaliny (2008)
 - hakitroka
faha 119
4 195 914 mpo.
85 mpo./km²

{{{1}}}

Anaran'ny mponina Kostarikanina
Sandam-bola Colón kostarikanina (CRC)
Faritr'ora UTC -6
Hiram-pirenena Noble patria, tu hermosa bandera
Valan-tsehatra internet
Antso
an-tariby
+506

Ny Kôsta Rika, na Repoblikan' i Kôsta Rika, dia firenena any Amerika Afovoany, any Amerika Latina, voafaritr' i Nikaragoa ao avaratra, i Panama ao atsimo-atsinanana, ny Ranomasimbe Pasifika ao andrefana ary ny Ranomasina Karaiba ao atsinanana. I Kôsta Rika no firenena voalohany nanafoana ny tafika ao aminy ka tsy manana izy ankehitriny. Ny renivohiny dia i San José. Ny fiteny espaniôla no fiteny ôfisialy ary ny fiteny anglisy no fiteny faharoa ampiasaina any. Ny vola ampiasaina any dia ny colón.

Ny vohon-tanin' i Kôsta Rika dia isan-karazany mifanohitra. Mamakivaky ity firenena ity avy any avaratra ka hatrany atsimo ny tandavan-tendrombohitra lava (cordillères) efatra, ka ny toerana avo indrindra dia i Cerro Chirripó Grande (3 819 m) sy ny volkano mbola velona Irazú (3 432 m). Eo anelanelan' ireo tandavan-tendrombohitra ireo no misy ny lembalemba Valle Central, izay misy ny 75 % amin' ny mponina. Ny lemaka amorontsiraky ny Ranomasina Karaiba dia midadasika, fa ny ao amin' ny morontsirak' i Pasifika kosa dia somary tery. Rakotra ala ny ampahatelon' ny valaran' ilay firenena. Trôpikaly ny toetanin' i Kôsta Rika any amin' ny morontsiraka, fa mafana kosa ny tany avo afovoany. Tsy sahala amin' ny firenena any Amerika Afovoany i Kôsta Rika fa ahitana mponina fotsy hoditra maro anisa manam-piaviana eorôpeana (90 %). Malalaka ny fivavahana any Kôsta Rika nefa fivavaham-panjakana ny fivavahana katôlika. Monina an-tanàn-dehibe ny ankamaroan' ny mponina. Ny miompna amin' ny fambolena ny toekaren' i Kôsta Rika, ka ny tena volena amin' izany dia ny akondro sy ny kafe. Nahazo fahaleovan-tena tamin' ny taona 1821 ity firenena ity.

Tantara hanova

Tonga teo amin' ny faritra misy an' i Kôsta Rika i Christophe Colomb tamin' ny taona 1502. Tao aorian' izany, ny Kapteneria jeneralin' i Goatemala ho an' i Espaina i Kôsta Rika. Nahazo fahaleovan-tena tamin' ny taona 1821 ilay firenena, ary nipetraka avy hatrany ny demôkrasia. Tamin' ny taona 1948, nisy ady an-trano nanozongozona ilay firenena, noho ny tsy fieken' ny fandresen' i Otilo Ulate Blanco, olona arivo eo ho eo no maty mandritra io ady io. Nesorina tamin' ny taona 1949 ny tafika, lasa anisan' ny firenena tsy manan-tafika i Kôsta Rika amin' izao fotoana izao.

Fiarahamonina hanova

Nanomboka tamin' ny taona 1843 ny fambolena ny kafe. Tamin' ny taona 1869 dia noterena ary tsy andoavam-bola ny fampianarana. Miady ho an' ny fanitarana an' io rafitra io ny ministeran' ny fampianarana. Araka ny heviny, tsy maintsy mahay mamaky teny sy manoratra ary manisa ny tsirairay. Noraràna tamin' ny taona 1882 ny fanamelohana ho faty.

Politika hanova

Jereo koa hanova

Firenena ao Amerika: Antigoa sy Barboda - Arjentina - Bahamasy - Barbady - Belizy - Bôlivia - Brezila - Dôminika - Ekoadôra - Etazonia - Goatemala - Goiana - Grenady - Haity - Hôndorasy - Jamaîka - Kanada - Kioba - Kôlômbia - Kôsta Rika - Meksika - Nikaragoa - Orogoay - Panama - Paragoay - Però - Pôrtô Rikô - Repoblika Dôminikana - Salvadôro - Santa Losia - Santa Kity sy Nevisy - Santa-Vinsanta-sy-Grenadina - Silia - Sorinama - Trinite sy Tôbagô -Venezoela

Kôntinenta eto an-tany

Rohy ivelany hanova

 
Mbola ambangovangony ity lahatsoratra ity ary tokony hofenoina.

Azonao atao ny mandray anjara eto amin'ny Wikipedia amin'ny alàlan'ny fanitarana azy.
Jereo koa ny pejy Ahoana ny manao takelaka rehefa te-hijery hoe ahoana no fanaovana azy.